W dniach 10-12 października we Wrocławiu odbędzie się 4. Europejskie Forum Dziedzictwa. Tegoroczne forum, którego organizatorami są Rada Europy, Komisja Europejska oraz Narodowy Instytut Dziedzictwa, odbędzie się pod hasłem „Doceń dziedzictwo! Dziedzictwo europejskie i rozwój gospodarczy”. Forum zostało wpisane w kalendarz wydarzeń towarzyszących Polskiej Prezydencji w Radzie Unii Europejskiej.
W poniedziałek, we wrocławskim Muzeum Architektury, uroczystego otwarcia dokonali Bogdan Zdrojewski Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Daniel Thérond Dyrektor Departamentu Kultury, Dziedzictwa i Różnorodności Kulturowej Rady Europy, Alessandro Senesi, Wicedyrektor Biura ds. Programów Kulturalnych Dyrekcji Generalnej ds. Edukacji i Kultury Komisji Europejskiej oraz Adam Grehl Wiceprezydent Miasta Wrocławia. Obecnie będą także László Tőkés, Wiceprzewodniczący Parlamentu Europejskiego oraz Jan Kaźmierczak Wiceprzewodniczący Podkomisji ds. Dziedzictwa Kulturowego Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy. Uczestnikami forum będą eksperci do spraw dziedzictwa, ekonomiści, a także przedstawiciele władz i organizacji pozarządowych z kilkudziesięciu krajów Europy oraz Stanów Zjednoczonych.
W debatach, które toczyć się będą w Centrum Kongresowym przy Hali Stulecia, zostaną poruszone problemy z zakresu potencjału ekonomicznego dziedzictwa w kontekście tworzenia regionalnych i ponadregionalnych strategii rozwoju. Spotkanie to okazja, by spojrzeć na dziedzictwo jako trwały element w długofalowych strategiach rozwoju, zwłaszcza w dobie kryzysu gospodarczego. Zostaną również zaprezentowane różne filozofie postrzegania dziedzictwa oraz omówione zostaną aktualne praktyki i standardy obowiązujące w tej dziedzinie. Celem wydarzenia jest także zaprezentowanie dziedzictwa jako atutu, który może przynieść materialne korzyści zarówno ekonomiczne, jak i społeczne oraz wesprzeć proces rozwoju gospodarczego wielu krajów. Uczestnicy spotkania będą starali się odpowiedzieć na pytanie, w jaki sposób możemy te korzyści mierzyć oraz dlaczego cenimy dziedzictwo w szerszym kontekście wykorzystania jego potencjału gospodarczego w sektorach innych niż turystyka?
Forum umożliwi stworzenie platformy interesariuszy, którzy podczas obrad będą starali się zdefiniować znaczenie dziedzictwa w kontekście zrównoważonego rozwoju wielokulturowej Europy. Dodatkowe korzyści, jakie niesie ze sobą zrównoważony rozwój, to wewnętrzne inwestycje oraz stworzenie nowych miejsc pracy.
Europejskiemu Forum Dziedzictwa towarzyszyć będzie spotkanie koordynatorów narodowych Europejskich Dni Dziedzictwa z 50 państw, dla których Komisja Europejska zorganizowała warsztaty na temat promocji projektów społecznych. W szkoleniu wezmą również udział regionalni koordynatorzy EDD z Polski z którymi od lat współpracuje Narodowy Instytut Dziedzictwa.
Podczas wydarzenia zaprezentowane zostaną także dwie wystawy przygotowane przez Narodowy Instytut Dziedzictwa. Pierwsza z nich – „Kamienie milowe” to przedstawione w bardzo spójny i syntetyczny sposób najważniejsze wydarzenia naszej historii, nauki i kultury, które składają się na zawiłe dzieje naszego kraju. Druga natomiast ukazuje różnorodność kulturową oraz specyfikę Europejskich Dni Dziedzictwa w poszczególnych krajach europejskich.
Europejskie Forum Dziedzictwa to doroczne wydarzenie, umożliwiające wymianę doświadczeń i opinii pomiędzy specjalistami zajmującymi się ochroną dziedzictwa kulturowego a przedstawicielami pozostałych sektorów życia społecznego i gospodarczego. Organizatorem 4. Europejskiego Forum
Dziedzictwa Narodowy Instytut Dziedzictwa. Misją NID jest tworzenie podstaw dla zrównoważonej ochrony dziedzictwa, gromadzenie i upowszechnianie wiedzy o zabytkach, wyznaczanie standardów ich ochrony i konserwacji oraz kształtowanie świadomości społecznej celem zachowania dziedzictwa kulturowego Polski dla przyszłych pokoleń.
Narodowy Instytut Dziedzictwa jest także instytucją koordynującą Europejskie Dni Dziedzictwa w Polsce.
TEMAT I Dziedzictwo w czasach kryzysu – luksus czy konieczność?
Temat Forum jest szczególnie istotny w obecnym klimacie gospodarczym, ponieważ dąży do znalezienia odpowiedzi na ważne pytanie: dlaczego należy chronić dziedzictwo przed cięciami finansowymi w sektorze publicznym, które mają miejsce w Europie. Temat ten ma teraz większe znaczenie niż kiedykolwiek przedtem, gdyż potrzeba nam argumentów za zrównoważonym rozwojem i stałym finansowaniem muzeów i miejsc dziedzictwa. W okresie, kiedy rządy czynią kolejne oszczędności, osoby stojące na straży dziedzictwa muszą przedstawiać dowody na to, że cięcia w sektorze dziedzictwa mogą mieć negatywne konsekwencje zarówno dla europejskiej gospodarki, jak i kultury. Aby osiągnąć zamierzone cele, konieczne jest wielowymiarowe podejście do rozwoju. Potrzebujemy strategicznego podejścia, gdyż dziedzictwo należy chronić, aby kolejne pokolenia wciąż miały do niego dostęp. Będzie to wymagać pielęgnowania wartości dziedzictwa oraz zwiększania żywotności obiektów. Forum będzie okazją do zgłębienia i określenia argumentów, które można wykorzystać, aby przekonać decydentów do inwestycji w dziedzictwo pomimo presji ekonomicznej.W szerszym kontekście toczącej się w Europie debaty, biorąc pod uwagę liczne reakcje na proponowane przez rządy w sektorze dziedzictwa oszczędności, Forum zapewni platformę dla prezentujących dziedzictwo jako atut, który nie jest w społeczeństwie wyłącznie zbędnym luksusem, a elementem, który może przynieść materialne korzyści zarówno ekonomiczne, jak i społeczne, oraz wesprzeć proces uzdrawiania gospodarki w różnych krajach.
Forum spróbuje określić główne przeszkody, które sprawiają, że oparty o dziedzictwo rozwój strategiczny nie przyciąga wewnętrznych inwestycji w ramach odbudowy gospodarczej.
TEMAT II Ekonomiczny potencjał dziedzictwa – nie tylko turystyka
Sektor dziedzictwa jest nierozerwalnie związany z wieloma aspektami działalności gospodarczej, politycznej, społecznej i środowiskowej. Jego funkcjonowanie jest złożone, trudno zatem wybrać pojedyncze funkcje i precyzyjnie zmierzyć ich wpływ. Niefinansowe korzyści płynące z dziedzictwa znacznie przyczyniają się do rozwoju społeczeństwa zapewniając możliwości edukacji, tworzą centralny punkt odniesienia, dając poczucie tożsamości i przynależności do miejsc, pomagają w realizacji celów związanych ze zrównoważonym rozwojem, a także odgrywają ważną rolę w zakresie zaspokajania potrzeb lokalnych społeczności, przyczyniając się do poniesienia jakości życia.
Wpływ tych korzyści jest często niezauważalny właśnie ze względu na jego wszechobecność. Jednym z głównych tematów Forum jest znalezienie odpowiedzi na pytanie w jaki sposób możemy te korzyści mierzyć oraz dlaczego cenimy dziedzictwo w szerszym kontekście wykorzystania jego potencjału gospodarczego w sektorach innych niż turystyka. Ponieważ rządy często dofinansowują działalność związaną z dziedzictwem, istnieje potrzeba przypisania wartości ekonomicznej „nierynkowym towarom”, które ten sektor produkuje, aby poprawić zdolność oceny strategii finansowania. Zastosowanie technik i modeli gospodarczych w celu mierzenia korzyści płynących z dziedzictwa może zwiększyć nasze pojęcie szerszego znaczenia ekonomicznego tych „nierynkowych towarów” i ich wartości dla społeczeństwa. Może też pomóc w rozwoju lepiej ukierunkowanych strategii i uzyskaniu skuteczniejszego wsparcia dla naszego dziedzictwa. Aby przekonać decydentów, że inwestycje w sektorze dziedzictwa mogą prowadzić do korzyści gospodarczych, będziemy musieli zdobyć odpowiednie dane społeczno-ekonomiczne, które posłużą do skutecznego prowadzenia kampanii, planowania strategicznego i działań marketingowych. Obecnie jest to szczególnie istotne, ponieważ korzyści te i ich wartość konkurować będą z innymi priorytetami w zakresie inwestycji publicznych/prywatnych.
TEMAT III Dziedzictwo a zrównoważony rozwój
Ponieważ w całej Europie zmieniły się w ostatnim czasie strategie rozwoju regionalnego (w reakcji na kryzys gospodarczy), istnieje ryzyko, że tymczasowe cele gospodarcze zdominują długofalowe wizje. Dlatego aby chronić dziedzictwo przed szkodliwym rozwojem, jaki propagują niektórzy europejscy decydenci, będziemy musieli przyjąć system planowania, który ocali nieodnawialne zasoby naszego dziedzictwa.
Jako że dziedzictwo może oddziaływać na rozwój zarówno niczym kapitał, jak i katalizator – o ile chronione są jego wartości – Forum spróbuje omówić potrzebę opracowania systemu planowania, który będzie promował trwały wzrost i służył społeczeństwu. Konieczne jest także zgłębienie argumentacji ekonomicznej za dodatkowymi inwestycjami w dziedzictwo poprzez publiczne, prywatne i państwowe środki finansowe. Jest to szczególnie ważne w kontekście Europy Środkowo-Wschodniej, gdyż nie zrozumiano jeszcze w pełni, w jaki sposób doprowadzić można do pomyślnej współpracy pomiędzy sektorem prywatnym a publicznym we wciąż rozwijających się gospodarkach krajów tego regionu. Oznacza to konieczność zwiększenia świadomości tego, że atrakcyjna prezentacja i marketing miejsc i obiektów może przynieść dodatkowe fundusze.
W obecnym klimacie gospodarczym znaczenie ma także zdefiniowanie roli zrównoważonego rozwoju Europy poprzez odbudowę atutów naszego dziedzictwa oraz zbadanie, w jaki sposób możemy osiągnąć równowagę pomiędzy ekonomiczną a społeczną wartością dziedzictwa. Dodatkowe korzyści, jakie niesie ze sobą zrównoważony rozwój i oparte o dziedzictwo odrodzenie, to wewnętrzne inwestycje oraz stworzenie nowych miejsc pracy.
Źródło: 4ehf.pl
