Wystawa sztuki „KoLekcja” w Królikarni

Ekspozycja, którą od 22 października można oglądać w Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego w Królikarni – oddziale Muzeum Narodowego w Warszawie – pomyślana została jako zapowiedź nowego wizerunku kilku galerii stałych w Gmachu Głównym MNW.

„KoLekcja w Królikarni” przygotowuje publiczność do zobaczenia znanych jej dzieł, ale przedstawionych według nowego klucza – nie w sposób chronologiczno-geograficzny, lecz według podziału na gatunki malarskie i funkcje obrazów. Cel wystawy w Królikarni jest jednak szerszy, zawiera się w haśle: „Jak patrzeć?” i stanowi część specjalnego programu edukacyjnego przygotowanego dla widzów na czas rearanżacji galerii.

Pierwsza część ekspozycji poświęcona jest przedstawieniom artystów przy pracy – w miejscach, w których powstają ich dzieła. Są to: warsztat szesnastowiecznego mistrza sztuki malarskiej, pracownia i sklep rytownika z XVII wieku, atelier dziewiętnastowiecznego malarza, ale także – często niekonwencjonalne – miejsca pracy współczesnego twórcy. Wizerunki te pokazują nie tylko realia ich pracy, ale też sposób, w jaki byli, lub też w jaki chcieli być postrzegani – jako sprawni rzemieślnicy, skuteczni przedsiębiorcy, natchnieni wizjonerzy czy eksperymentatorzy społeczni. Ta część wystawy pozwala prześledzić zmieniającą się w dziejach pozycję artysty i koncepcje uprawiania sztuki.

W następnej sali znajdują się dzieła, które mogły wyjść, a w jednym przypadku naprawdę tak właśnie jest, z pracowni zaprezentowanych w wizerunkach. Dopełniają one zatem opowieści o sposobach pracy artystów, ale też zwracają uwagę na różnorodne funkcje dzieł sztuki, takie jak m.in. reprodukcyjna funkcja grafiki, ryciny jako kunsztowne dzieła kolekcjonerskie, obrazy religijne służące pogłębianiu pobożności czy malowidła historyczne wzmacniające świadomość narodową.

W kolejnych dwóch salach obrazy pogrupowane są według malarskich gatunków: historia, pejzaż, portret, scena rodzajowa, martwa natura. Jest to jednak tylko propozycja uporządkowania różnorodnych dzieł sztuki dawnej i współczesnej. Wybór dzieł ukazuje również, aczkolwiek w wielkim uproszczeniu, zmiany w obrazowaniu i różne, zmieniające się w czasie, rozwiązania najistotniejszych dla malarstwa, rysunku i grafiki problemów, a zatem sposoby przeniesienia złudzenia trójwymiarowej rzeczywistości na dwuwymiarowe podłoże, kreowanie autonomicznych przestrzeni artystycznych za pomocą koloru, światła i faktur; wreszcie „wyjście” dzieł sztuki poza ścisłe konwencje gatunków i rodzajów.

Układ wystawy został pomyślany tak, by nie ograniczać inwencji widzów, lecz wręcz zachęcać ich do poszukiwania indywidualnych skojarzeń i tworzenia nieoczekiwanych spostrzeżeń, takich, o których kuratorzy, przygotowujący wystawę, nawet nie pomyśleli.

Źródło: Muzeum Narodowe w Warszawie