Choć zawód kuratora jest stosunkowo młody, wielu jego przedstawicieli ma szansę na stałe zapisać się w historii. To za sprawą aktywnego kreowania artystycznego świata. Dziedzina ta traktowana jest współcześnie niemalże w kategoriach sztuki – co jeszcze 20 lat temu byłoby nie do pomyślenia.
Słowo kurator pochodzi od łacińskiego słowa kurara – co oznacza dbać. W czasach rzymskich słowo odnosiło się do pieczy nad łaźniami, w średniowieczu do dbałości księży o nasze dusze. Od XVIII wieku termin używany jest bezpośrednio w towarzystwie dzieł sztuki. Aktualnie pojęcie poszerzyło się o wiele nowych funkcji. Chociaż wciąż kojarzone jest z wydarzeniami artystycznymi, nie ogranicza się jedynie do wąskiego pola działania.
Od kuratorów współczesnego świata wymaga się niezwykłych umiejętności adaptacyjnych, a także znajomości nowinek z całego świata. Najlepsi ze swojej branży potrafią sprostać każdym wymaganiom, radzą sobie zarówno z wymagającymi artystami, jak i publicznością. Nieliczni jednak mają dostęp do środków, które umożliwiają stworzenie swoistych przedstawień.
Wielu z nich wybrało swoją drogę zupełnie przypadkowo, czasami na przekór rodzicom. Dzięki temu zawodowi łączą dwa zupełnie odmienne światy. Kuratorstwo oprócz oczywistych artystycznych przesłanek niesie za sobą mnóstwo narzędzi pochodzących z innych dziedzin. Kurator balansuje pomiędzy sztuką piękną, ekonomią, a także światem biznesu. Wybiera te dzieła, które doskonale wpisują się w specyfikę wystawienniczą danego miejsca lub wydarzenia.
Istnieją przedstawiciele tego zawodu, którzy do perfekcji opanowali „sztukę kuratorską”, która przyniosła im międzynarodowa sławę. W kuluarach mówi się, że za każdym dobrym artystą musi stać doskonały kurator i wtedy sukces jest gwarantowany.
Hans Ulrich Obrist
Z każdym nowym wydarzeniem udowadnia, że jest numerem jeden na świecie. Sprowadził swoją pracę do kategorii sztuki, ugruntowując swoją pozycję, która jeszcze 20 lat temu uważana była za mało znaczącą. Dodatkowo spowodował, że jego nazwisko rozpoznawane jest na całym świecie. Co stoi za sukcesem 48 letniego kuratora? Był wszędzie, chociaż raz i napisał o tym książkę Brief History of Curating. Aktualnie pracuje na kilku stanowiskach w Serpentine Gallery w Londynie. Jego podejście można scharakteryzować jako interdyscyplinarne pojmowanie ewolucji. Jest zwolennikiem wystaw interaktywnych. Przedsięwzięcia Obrista nie mają granic – dosłownie i w przenośni.
Massimilliano Gioni
Pracujący w nowojorskim New Museum jako zastępca dyrektora oraz dyrektor wystaw zyskał popularność jako współautor wystawy „Younger Than Jesus„. Ekspozycja zawierała prace 500 współcześnie tworzących artystów w wieku poniżej 33 lat. Gioni jest także dyrektorem artystycznym Fundacji Nicola Trussardi w Mediolanie. Tworzy on zestawienia, które są przede wszystkim przyjemne. Nie jest typem skandalisty, chce reprezentować sztukę wysoką z należytym szacunkiem.
Carolyn Christov-Bakargiev 
Kobieta o wielu zainteresowaniach, jest bowiem historykiem, pisarzem, a także kuratorem sztuki. Zasłynęła jako pierwsza kobieta ujęta w corocznym zestawieniu najbardziej wpływowych przedstawicieli sztuki „Power 500”. Twierdzi, że w pracy kuratora pomocne jest zrobienie kroku w tył i zastanowienie się nad wszystkimi potencjalnymi połączeniami danego zestawu dzieł. Wydarzenie z 2012 roku Documenta 13 było doskonałym osiągnięciem Amerykanki, która zdołała zachęcić o 100 tys. więcej zwiedzających niż poprzednia edycja. Najbardziej kontrowersyjnym przedsięwzięciem było stworzenie cyklu „Greater New York” podczas MOMA PS1 w 2000 roku, gdzie przedstawione były najdziwniejsze aktywności artystyczne w Nowym Jorku.
Klaus Biesenbach
Ciekawostką jest, że znany ze swojego ascetycznego życia kurator nie posiada mebli w swoim mieszkaniu. Wszystkie zrealizowane wystawy oparte były na jego indywidualnym guście. Znany jest z niezwykle owocnej współpracy z artystką Mariną Abramovic. W 2006 roku Klaus nadzorował kontrowersyjne wydarzenie „Into Me/Out of Me”, ukazujące „podróż przez wnętrze ludzkiego ciała”.
Thelma Golden
Dyrektor The Studio Museum w Harlemie. 
Ekspozycje Golden oparte są na problematyce i twórczości artystów afro-amerykańskich. Wystawa obejmująca prace 28 nowicjuszy o afrykańskich korzeniach na długo zapadła w pamięci przedstawicielom sztuki. Golden zainicjowała program dla młodych artystów przy współpracy z Whitney’s Museum. Łączy w sobie kilka specjalizacji, jest pedagogiem, kuratorem, doradcą i pisarzem. Każdą z dziedzin wypełnia z ogromnym zaangażowaniem.
Katarzyna Grzemska
fot. góra: źródło: Art Basel 2013
Portal Rynek i Sztuka
