Bezprecedensowy i intensywny wzrost aktywności artystycznej w latach 20. XX wieku doprowadził do stworzenia wyjątkowych dzieł sztuki, które cieszą się obecnie dużym zainteresowaniem kolekcjonerów.
Do „top 10” najlepszych wyników aukcyjnych prac z lat z 20. weszli Miro, Mondrian, Matisse, Picasso, Brancusi, Dali i Hopper. Wśród tych artystów, tylko Edward Hopper nie należał do paryskiego środowiska artystycznego owych lat.
Lp. | Artysta | Cena | Dzieło | Sprzedaż |
1 | Joan Miro | $32 938 500 | Étoile Bleue (1927) | 19/06/2012 (Sotheby’s / London) |
2 | Piet Mondrian | $24 627 840 | Composition avec bleu, rouge, jaune et noir (1922) | 23/02/2009 Christie’s Paris & Pierre Bergé) |
3 | Constantin Brancusi | $24 500 000 | Oiseau dans l’espace (1922-1923) | 04/05/2005 (Christie’s New York) |
4 | Joan Miro | $23 683 500 | Painting Poem (Le corps de ma brune puisque je l’aime comme ma chatte habillée en vert salade comme de la grêle c’est pareil) (1925) | 07/02/2012 (Christie’s London) |
5 | Salvador Dali | $19 292 400 | Portrait de Paul Eluard (1929) | 10/02/2011 (Sotheby’s London) |
6 | Edward Hopper | $17 000 000 | Blackwell’s Island (1928) | 23/05/2013 (Christie’s New York) |
7 | Henri Matisse | $16 500 000 | «Nu couché dos» (1927) | 03/05/2006 (Sotheby’s New York) |
8 | Pablo Picasso | $16 500 000 | Tête et main de femme (1921) | 09/05/2007 (Christie’s New York ) |
9 | Pablo Picasso | $15 633 440 | Mère et enfant (1921) | 15/11/1989 (Sotheby’s New York) |
10 | Henri Matisse | $15 578 850 | Odalisque jouant aux dames (1928) | 22/06/2010 (Sotheby’s London) |
źródło: Artprice
Joan Miro
Joan Miro był jednym z pierwszych, którzy w latach 20. zerwali z tradycją artystyczną i zaczęli stosować nowe techniki twórcze. Miro konsekwentnie walczył z realizmem i konwencjonalnymi metodami malarskimi, korzystał z uproszczonych form i konturów, odtwarzając przedmioty ze świata własnych marzeń, snów i nieświadomości. Dwa z jego obrazów znalazły się w czołówce zestawienia.
Pierwszym z nich jest surrealistyczna praca pt. „Painting-Poem” (Le corps de ma Brune puisque je l’ aime Comme ma chatte habillée en vert sałatka comme de la grêle c’est pareil ). Namalowane w 1925 roku dzieło zostało wylicytowane w Christie’s (7 lutego 2012 roku) za 15 milionów funtów (23,68 miliony dolarów). W czerwcu tego samego roku kolejna praca artysty ustanowiła nowy rekord cenowy dla jego dzieł. Dom Aukcyjny Sotheby’s sprzedał obraz„ L’Etoile Bleue” z 1927 roku za 21 milionów funtów ( blisko 33 miliony dolarów). W ciągu 5 lat wartość dzieła wzrosła o 145% (!), gdyż jeszcze w 2007 r. cena „Bleue Etoile” wynosiła „tylko” 13,4 miliona dolarów. Wybitny krytyk sztuki Rosalind Krauss nazwała „Blueu Etoile” najważniejszym dziełem Miro, które „ stanowi syntezę jego prac i łączy w jednym postacie ludzkie i znaki kosmiczne”.
Salvador Dali
Pod koniec lat 20. do grupy surrealistów dołączył Salvador Dali. Jego „Portret Pawła Eluarda” z 1929 roku zajmuje 5 miejsce wśród rekordów aukcyjnych. Ten niewielki olejny obraz w wymiarach 33 x 25 cm został sprzedany za 19.3 miliona dolarów w 2011 roku podczas londyńskiej aukcji Sotheby’s. Plotka głosi, że obraz ten powstał na krótko po spotkaniu Gali Eluard – żoną portretowanego oraz przyszłą muzą i kochanką artysty. Popiersie francuskiego poety unosi się nad pustynnym krajobrazem pełnym onirycznych elementów, które są typowe dla „paranoiczno-krytycznej” metody Dalego.
Piet Mondrian
Praca Mondriana „Composition avec bleu, rouge, jaune et noir” z 1922 roku, sprzedana za 24,6 miliona dolarów, zajmuje 2 miejsce w rankingu i jest przykładem podwójnego przekroczenia początkowo szacowanej ceny sprzedaży. Rekord aukcyjny był pośrednio wynikiem zainteresowania mediów: praca była licytowana w ramach sprzedaży kolekcji Pierre’a Bergé (byłego partnera projektanta mody Yvesa Saint-Laurenta) w 2009 roku.
Henri Matisse
Zainspirowany podróżami do wschodnich krajów, w latach 1917-1930 Henri Matisse namalował całą serię obrazów, poświęconych białym niewolnicom lub konkubinom w haremie sułtana. Prace z tego okresu rzadko pojawiają się na aukcjach. W rankingu znalazły się dwa dzieła Matisse’a z okresu lat 20, których ceny przekroczyły poziom 15 milionów dolarów.
Pablo Picasso
W top-10 prac z lat 20. weszły też dość spokojne, kameralne prace Pabla Picasso, które odzwierciedlają krótkotrwały powrót artysty do klasycyzmu i stylu graficznego po okresie kubizmu: „Tête et main de femme” i „Mère et enfant”.
Edward Hopper
„Blackwell’s Island” z 1928 r. autorstwa Edwarda Hoppera, wylicytowany za 17 milionów dolarów, zajął 6 miejsce. Warto wspomnieć, że kwota ta nie stanowi rekordu wśród prac artysty. W grudniu ubiegłego roku dom aukcyjny Christie’s sprzedał dzieło Hoppera z lat 30. pt „East Wind over Weehawken” za ponad 40 milionów dolarów.
Constantin Brancusi
Constantin Brancusi jest jedynym rzeźbiarzem, który wszedł do dziesiątki rekordów aukcyjnych dzieł z lat 20. Rzeźba „L’Oiseau dans l’espace” („Ptak w przestrzeni”), wylicytowana w 2005 r. za ponad 33 miliony dolarów, jest jednym z najbardziej znanych dzieł rzeźbiarza.
Ganna Melnyk
Fot. (góra) Salvador Dali „Portrait de Paul Eluard”, źródło: Sotheby’s