Trudny czas dla hiszpańskich galerii

Spadek obrotów na hiszpańskim rynku dzieł sztuki sprawił, że na początku stycznia br. rząd tego kraju zmniejszył podatek od sprzedaży dzieł sztuki z 21% do 10%. Decyzja nie okazała się korzystna dla stacjonarnych galerii sztuki.

Głównym powodem wprowadzenia zmian była próba dogonienia międzynarodowego rynku sztuki, a przede wszystkim krajów, w których podatek ten jest zdecydowanie mniejszy (w przypadku Niemiec wynosi on 7%, Francji i Włoch 10%). Jednakże za dobrymi intencjami kryje się haczyk (jeśli nie hak), na którym zawisły jednocześnie galerie dzieł sztuki – te duże, będące do tej pory hegemonami na runku, oraz te mniejsze, o zasięgu lokalnym.

Nowe prawo dotyczy jedynie sprzedaży bezpośredniej, od samego autora dzieła lub jego prawnych spadkobierców. Co to oznacza dla hiszpańskiego rynku dzieł sztuki? Na przestrzeni kilku ostatnich miesięcy wszystkie galerie dobitnie odczuły negatywne dla nich skutki zmniejszenia podatku. Schemat działania przypomina funkcjonowanie dzisiejszych sklepów, które tracą klientów na rzecz firm sprzedających produkty online. Kolekcjonerzy przychodzą do galerii w ramach researchu, aby potem skontaktować się z artystą osobiście. Na takim układzie mogą zyskać obydwie strony, autor i zainteresowany, ale na pewno nie galeria, która w procesie sprzedaży zostaje pominięta.

Głosy krytyki słychać również ze strony artystów. Forma wybiórczego traktowania przez nową ustawę powoduje napięcia w środowisku artystycznym, w wyniku czego cierpią zarówno sprzedawcy jak i autorzy dzieł, nie mogąc nawiązać współpracy z interesującymi ich instytucjami bez szeregu prawnych zobowiązań i klauzul ograniczających ich w kwestii dystrybucji własnej twórczości poza galerią.

Obecnie trudno powiedzieć jakie zmiany tak naprawdę przyniesie nowa ustawa. Jedno jest pewne, przez te kilka miesięcy zdążyła już poważnie nadszarpnąć kondycję galerii sztuki, które do tej pory stanowiły jeden z najważniejszych kanałów sprzedaży dzieł sztuki w Hiszpanii.

Milena Rudzińska 

Zdj. (góra) ARCO Madryt, fot. Luis Alda 

Laureatka konkursu „Praktykuj z Rynkiem i Sztuką”