Dokładnie 134 lata temu w Oświęcimiu urodził się polski malarz i grafik Tadeusz Makowski. Większość życia spędził w Paryżu, tworząc głównie malarstwo figuratywne charakterystyczne dla twórców École de Paris.
Tadeusz Makowski urodził się w Oświęcimiu 29 stycznia 1882 roku. Na początku XX wieku studiował filologię klasyczną i polską na Uniwersytecie Jagiellońskim, w latach 1903-1908 malarstwo na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie u znanych artystów – przedstawiciela modernizmu Jana Stanisławskiego i Młodej Polski Józefa Mehoffera. W czasie studiów podróżował do Wenecji, a po ukończeniu ASP wyjechał na stałe do Paryża. Tam tworzył w ugrupowaniu Ecole de Paris, zrzeszającym twórców z całego świata, głównie pochodzenia żydowskiego. W czasach II wojny światowej przebywał w Bretanii, do stolicy Francji powrócił w 1916 r. Mocny wpływ na początek jego twórczości miały dzieła P. Puvis de Chavannesa.
Główną inspiracją twórczości Tadeusza Makowskiego jest kubizm, którym zainteresował się poznawszy grupę kubistów z Montparnasse’u, a także malarstwo holenderskie i polska sztuka ludowa. Przez lata dążył do uproszczenia formy by ostatecznie stworzyć system „własnego systemu znaków plastycznych”. Znakiem rozpoznawczym jego obrazów są postaci dzieci, w późniejszym okresie także osób starszych, równie chętnie malował kwiaty i pejzaże, utrzymane w duchu „naiwnego realizmu”. Poprzez te inspiracje wypracował indywidualny styl metaforyczny, emanujący lirycznym nastrojem, nawet pomimo geometrycznego podejścia do swoich przedstawień. Jako grafik tworzył drzeworytnicze ilustracja książkowe. Zmarł 1 listopada 1932 w Paryżu.
Za życia Tadeusz Makowski był zdecydowanie bardziej doceniany za granicą niż w ojczyźnie. Zmieniło się to lata po jego śmierci. Na aukcjach w polskich domamch aukcyjnych, tylko na przestrzeni lat 1991-2013 łącznie sprzedano 147 prac jego autorstwa. Ceny jego dzieł wahają się od kilkudziesięciu, aż do ponad pół miliona złotych. Na aukcji domu aukcyjnego Agra Art w 2011 roku, zostały wylicytowane trzy – „Dzieci z lampionem i chorągiewką” z 1930r. za 470.000 zł, „L’atelier” 1929r. za okrągłe 500.000zł. oraz rekordowe „Wnętrze” z 1929r. za 620.000 zł.
Katarzyna Bagińska
Fotografia (góra): Tadeusz Makowski, „Autoportret”, 1917-1921. Źródło: Muzeum Narodowe w Krakowie.