Rzadka, graficzna wersja ”Krzyku”, będącego jednym z najbardziej popularnych obrazów wszech czasów autorstwa Edvarda Muncha, pojawi się podczas aukcji sztuki impresjonistycznej i modernistycznej 21 czerwca w londyńskim Sotheby’s. Cena za grafikę może wynieść nawet 1,7 milionów dolarów.
Edvard Munch, „Krzyk”, 1895, pastel, źródło: Sotheby’s
Pierwsza, najbardziej znana wersja słynnego „Krzyku” powstała w 1893 roku. Była ta praca wykonana techniką mieszaną, z zastosowaniem pasteli, tempery oraz farby olejnej. Późniejsze grafiki z 1895 zostały nabyte bezpośrednio od artysty w 1900 roku przez norweskiego przemysłowca Olafa Schou, który był przyjacielem i mecenasem malarza, posiadającym w swoich zbiorach również inną wersję „Krzyku”.
Oferowana na aukcji w Sotheby’s grafika opatrzona jest niemiecką inskrypcją, którą Munch bardzo często umieszczał na swoich pracach, brzmiącą: „Czułem wielki krzyk całej natury”. Fraza ta odnosi się do momentu, kiedy artysta, spacerując po moście w Ekeberg, spostrzegł krwistoczerwone chmury, kontrastujące z czarnymi i błękitnymi odcieniami fiordu. Wtedy właśnie kolor „wrzasnął na niego”, a przeżycie to stało się inspiracją do namalowania „Krzyku”.
Edvard Munch, „Autoportret”, 1895, litografia, źródło: Sotheby’s
Oprócz litografii, kilka dni później na aukcji grafiki, Sotheby’s oferuje także inną grafikę przedstawiającą „Autoportret” Edvarda Muncha. Estymacja pracy wynosi 70 – 90 tysięcy dolarów. Zarówno „Krzyk” jak i „Autoportret” nigdy nie były wystawiane na aukcji i pochodzą z tej samej norweskiej kolekcji dziedziczonej przez członków rodziny Olafa Schou. Obie litografie zostały wykonane przez Muncha w 1895 roku, kiedy malarz miał 31 lat.
„Krzyk” stanowi najpopularniejsze dzieło Muncha, będąc jednocześnie ikoną malarstwa w ogóle. O ogromnej popularności pracy świadczy fakt, iż w 2012 roku, pastelowa wersja „Krzyku” została sprzedana w Sotheby’s za 120 milionów dolarów. Jest to rekord za prace tego słynnego, norweskiego artysty.
Najbliższa aukcja sztuki impresjonistycznej i modernistycznej w Sotheby’s , która odbędzie się 21 czerwca, oprócz dwóch prac Muncha oferuje także wiele innych wspaniałych dzieł, w tym piękny portret Jeanne Hebuterne autorstwa Modiglianiego, a także wczesną kubistyczną pracę Pabla Picassa „Femme Assise” z 1909 roku. Cena za każdą z prac może wynieść nawet 40 milionów dolarów.
Justyna Stasiek – Harabin
Fotografia (góra): Edvard Munch, Krzyk, 1895, litografia, źródło: Sotheby’s
