szukaj w portalu Rynek i Sztuka MENU
FILM PEKAO KOSSAK Galeria Stalowa „Fragments of Reality”

Sztuka ważnego dnia powszedniego. Rzecz o 12 artystach wartych uwagi

05.09.2016

Magazyn

W globalnym świecie, w nieustającym pędzie niemal każdy ma swobodny dostęp do wszystkiego. Pojawiają się żądania bezgranicznej tolerancji wobec wszelkich zachowań ludzkich, a ignorowanie norm społecznych i obyczajowych, kodeksów etycznych i moralnych zaczyna być zjawiskiem powszechnym.

Aleksandra Jadczuk, Szczecin, słońce znak 1, olej, akryl na płótnie,110x11cm, 2016, źródło: Salon Sztuki

Aleksandra Jadczuk, Szczecin, słońce znak 1, olej, akryl na płótnie,110x11cm, 2016, źródło: Salon Sztuki

Relatywizm wkroczył w każdą dziedzinę naszego życia społecznego, politycznego, ekonomicznego i kulturalnego. Rozmycie granic, zamiana znaczeń i nieczytelność zasad współżycia społecznego są dzisiaj „chlebem naszym powszednim”. I nawet słuszność stwierdzenia Harvey’a Siegela, że „relatywizm sam siebie neguje, bo obrona tej doktryny wymaga rezygnacji z niej” nikogo nie dziwi i nie zastanawia.

Rodzi się wiele pytań – co w zamian? Jaką drogą podążyć? Jak rozwiązać najważniejsze problemy? Co jest prawdą, a co manipulacją? Jak pogodzić egoistyczne pragnienia z odmiennymi dążeniami innych? Jak dokonywać wyborów, wobec sprzecznych informacji? Co może nam pomóc? Jak żyć i dawać sobie radę? Gdzie szukać odpowiedzi? Czym się kierować w życiu? Dokąd zmierza świat?

Sztuka to barometr człowieczeństwa

Sztuka to rodzaj filozofii człowieka wolnego, odważnego i wrażliwego, który kieruje się wartościami humanistycznymi. Sztuka jest zrodzona z niewymuszonej, indywidualnej potrzeby zabrania głosu w ważnej sprawie – ważnej na tyle, by chcieć przedstawić to innym. Sztuka to zaproszenie do dyskusji, zachwytu, ciszy a czasami krzyku. Jedno jest pewne – sztuka nie pozwala na obojętność. Sztuka staje się niezależnym źródłem informacji i formą indywidualnej refleksji o człowieku i świecie.

Zacznijmy zatem. Short list dwunastu artystów, których twórczość została już zauważona i doceniona, a naszym zdaniem warta Państwa uwagi.

Człowiek – to brzmi dumnie

Marta Kunikowska-Mikulska, W śród pól, olej na płótnie, 120x100 cm, 2010

Marta Kunikowska-Mikulska, W śród pól, olej na płótnie, 120×100 cm, 2010

Marta Kunikowska-Mikulska (Łódź), podobnie jak Beata Ewa Białecka czy Katarzyna Szeszycka, należy do tych wyjątkowych artystek, które świadomie kształtują nową jakość we współczesnym polskim malarstwie figuralnym. Każda z nich, stosując perfekcyjnie tradycyjne techniki malarstwa olejnego, w sposób odmienny, i charakterystyczny tylko dla siebie, podejmuje formalny i merytoryczny dialog z polskim malarstwem realistycznym i jego symboliką, wywodzącą się z polskiej tradycji kulturowej. Ekspresja przeżyć, kondensacja nastrojów, wieloznaczność aluzji, przybierających często postać symbolu, pojawiające się deformacje, niejednoznaczność w rozszyfrowywaniu emocji bohaterów obrazów buduje pełne spektrum doznań odbiorcy. Uruchomienie świata niewidzialnego dla ludzi, lecz jakże odczuwalnego przez człowieka wpływa na przekaz i siłę odbioru. Krajobraz polskich pół i łąk, który ze swym pięknem i prostotą stanowi najczęstszą scenerię dla rozgrywających się historii jest niewątpliwie cennym estetycznie tłem. Dopełnieniem są dodawane przedmioty, najczęściej gliniane, plastikowe ptaszki, co składa się na ostateczny obraz jedności, podobnie jak w obrazach Jacka Malczewskiego.

dr hab. Leszek Żebrowski prof. Akademii Sztuki w Szczecinie, Kierownik Katedry Grafiki Projektowej na Wydziale Sztuk Wizualnych. Kierownik Pracowni Plakatu i Ilustracji, malarz, rysownik, grafik, scenograf, autor ponad 400 plakatów wydanych drukiem. Bohaterem jego prac jest człowiek, a dokładnie rzecz ujmując – jego twarz. Tworzone portrety towarzyszą mu od początku twórczości. Fascynują go wszelkie stany emocjonalne, wyrazy twarzy, wieloznaczność interpretacji doświadczanych uczuć. Interesuje go twórczość Witkacego, Francisa Bacona i Stefana Żechowskiego. Do najcenniejszych swoich portretów zalicza rysunki aerografem z serii Kukułcze gniazdo. To portrety wymyślone, tworzone pod wpływem chwili, w której powstały – a powstało ich około 150, jednak 20 lat temu zniszczył ich większość i stał się „normalnym twórcą”. Artysta uważa, że „Sztuka jest po to, żeby ludzie byli lepsi”.

Imperatyw nieśpiesznego tworzenia

Zbigniew Chrostek, Freedom, akryl na płótnie, 80x150cm, 2011

Zbigniew Chrostek, Freedom, akryl na płótnie, 80x150cm, 2011

Zbigniew Chrostek (Gdańsk) to malarz, rzeźbiarz i pedagog z pasją.Uważa, że jest uzależniony od sztuki, a malarstwo jest uniwersalnym środkiem wypowiedzi i sposobem kontaktowania się ze światem. Wprowadza nas w świat uniwersalny i ponadczasowy. Swoją wewnętrzna potrzebę perfekcji przekłada na wyważony i przemyślany każdy ruch pędzla. Język realizmu, namysł i spokój wewnętrzny prowadzi artystę do celu, tj. do zmaterializowania świata ahistorycznego lecz z całą pewnością prawdziwego.

Tomasz Kołodziejczyk (Gdańsk) ujarzmia żywioł morza w indywidualny sposób. Niczym malarz klasyczny, swobodnie panuje nad kompozycją, walorem i kolorem, przestrzegając zasad złotego podziału. Z cierpliwością, determinacją i dystansem do krzykliwości świata zewnętrznego kreuje klimat spokoju, ciszy i pogodnego trwania. Rzetelność i uczciwość, prostolinijność i minimalizm to cechy charakterystyczne jego twórczości.

Żyć w zgodzie z naturą

Bogna Jarzemska-Misztalska, W drodze do ..., emalia na metalu,120x200 cm, 2016

Bogna Jarzemska-Misztalska, W drodze do …, emalia na metalu,120×200 cm, 2016

Aleksandra Jadczuk (Gdańsk) jako asystentka w Pracowni Kształcenia Podstaw Rysunku i Malarstwa prof. J. Czerniawskiego zajmuje się malarstwem, rysunkiem, grafiką i fotografią. Tworzy konstrukcje malarskie o różnych kształtach, by wzmocnić w ten sposób przekaz. Przedstawia intensywność świata natury, jego energię. Łączy, w jednym układzie, symbolizm (kompozycja), abstrakcję i realizm (zjawisk oglądanych w naturze). W sposób przemyślany decyduje o fakturze farby i kolorze. Przekształca rzeczywistość w ciąg nieuchwytnych, niedopowiedzianych powiązań, analogii, by móc oddziaływać na podświadomość oglądającego. Pasjonuje się tym co pozarozumowe, niewypowiedziane, ale odczuwalne.

Radość życia, nieograniczone bogactwo natury są dla Bogny Jarzemskiej-Misztalskiej (Warszawa) wyzwaniem i impulsem do działań twórczych. Pasją artystki jest już od ponad 10 lat emalia na blasze, technika unikatowa w skali świata. Pracochłonny i wymagający specjalnych projektów i wielu przygotowań proces zespalania metalu i szkła może być realizowany dzięki specjalistycznemu sprzętowi technicznemu, ogromnej wiedzy, doświadczeniu i cierpliwości. Stworzony w ten sposób obraz emanuje niezwykłą, trwałością i odpornością na czynniki zewnętrzne (blacha). Dzięki tej technice powstają obrazy o niezwykłym nasyceniu barwami, subtelnymi kontrastami kolorystycznymi świadczące o niezwykłości twórczości artystki.

Liryczna poetyka twórczości Izabeli Kity (Częstochowa) zawiera się w celebrowaniu i umiłowaniu momentów każdego dnia codziennego. Świat jest dla niej pretekstem do malowania: czysta natura, stara architektura, śpiew ptaka i chwila spędzona z kimś bliskim. Obrazuje zapachy, smaki, ciepły powiew wiatru, dźwięk muzyki. Jej obrazy to wszystkie te chwile w życiu człowieka, które warto pamiętać i którymi warto się dzielić z innymi. Przynoszą odbiorcy łagodny stan zadumy i pogodny spokój.

Kiedy nauka staje się inspiracją

Marlena Lenart, Refleks I, akryl na płótnie, 90 x 90 cm, 2015

Marlena Lenart, Refleks I, akryl na płótnie, 90 x 90 cm, 2015

Dr Katarzyna Słuchocka (Poznań), nauczyciel akademicki na Wydziale Architektury Politechniki Poznańskiej, w Katedrze Rysunku, Malarstwa, Rzeźby i Sztuk Wizualnych. Prowadzi działalność dydaktyczną z malarstwa, rysunku, projektowania. Zajmuje się twórczością w zakresie projektowania, malarstwa, rysunku, fotografii. Uważa, że „sztuka, to próba wyrażenia swoich poglądów w sposób niezależny, to autonomiczny zapis najczystszej formy informacji, informacji nieulegającej wpływom zewnętrznym, obowiązującej modzie, informacji dziewiczej. Sztuka pozwala na więcej, sztuka przekracza granice, sztuka kształtuje. Dlatego też, wypowiedź w kategoriach sztuki jest głosem autentycznym, głosem wolnym”.Jako architekt i malarz zwraca uwagę na relacje zachodzące między architekturą, rozumianą jako sztuka „ponadużytkowa”, i odbiorcą. Bada w ten sposób zasób naszej rzeczywistości, naszych stanów emocjonalnych i poczucia lub braku bezpieczeństwa. Jak sama twierdzi „sztuka pozwala na więcej, sztuka przekracza granice, sztuka kształtuje”.

Aleksander Laszenko (Warszawa) to modernistyczny minimalista, kreujący realistyczną zdawałoby się przestrzeń architektoniczną na płótnach. Prowadzi w ten sposób rodzaj eksperymentu interakcji wyobrażenia z rzeczywistością.

Sylwia Godowska, Henryk VI, tempera, collage, 100x140cm, 2009

Sylwia Godowska, Henryk VI, tempera, collage, 100x140cm, 2009

Inny rodzaj spokoju tworzy Marlena Lenart (Łódź) zafascynowana geometrią i zdobyczami op-artu. Jej prace oddziałują na oko widza, nie na jego intelekt, czy emocje. Od niedawna prowadzi artystyczne eksperymenty związane z iluzją trójwymiarowości. Światło pojawiające się w jej obrazach ma nie tylko znaczenie symboliczne (silna energia, wzrost, rozwój, twórcza moc), ale również buduje formę brył i jednocześnie odbija się od powierzchni, na którą pada. Jej zainteresowania nauką, metodyczna praca, skupienie i precyzja oraz wybitne umiejętności manualne decydują o wyjątkowym charakterze jej obrazów.

Sylwia Godowska (Szczecin), adiunkt w Katedrze Grafiki Projektowej Akademii Sztuki w Szczecinie z niebywałą wręcz zegarmistrzowską precyzją tworzy malarskie kolaże o poznanych miejscach i ludziach. Częstym motywem pojawiającym się w przestrzeni jej obrazów są pomniki – symbol tęsknoty do stałości i kumulacji wszystkich najlepszych wartości, jakie forma rzeźbiarska jest w stanie połączyć w swojej strukturze.

Paweł Słota (Kraków) współczesny pejzaż miejski to obrazy – kadry z migającego i pulsującego światłem elektrycznym miasta, miasta uniwersalnego. Bohaterem jest światło elektryczne, synonim nowoczesności naszych czasów. Światło to słońce, to energia, światło to przecież życie, to jeden z najważniejszych środków wyrazu artystycznego. Przypisanymi atrybutami elektryczności wszechotaczającej w mieście są: ruch, nieustanna zmienność wszystkiego, równoległość doświadczeń wielu odczuć pojawiających się i znikających natychmiast, wibracja, falowanie, drganie. Prowokuje do zatrzymania się i zadania sobie fundamentalnego quo vadis?

Relatywizm w sztuce

Paweł Słota, Przestrzenie ujawnione VI, olej na płótnie, 100x130cm, 2014

Paweł Słota, Przestrzenie ujawnione VI, olej na płótnie, 100x130cm, 2014

Skoro relatywizm istnieje w każdej dziedzinie naszego życia, to w jakim stopniu dotyka przestrzeni sztuki i estetyki? Jeżeli za punkt wyjścia przyjmiemy stwierdzenie ojca relatywizmu – Protagorasa, że „człowiek jest miarą wszechrzeczy istniejących, że istnieją, i nieistniejących, że nie istnieją” to pojawia się pytanie, w jakim stopniu sztuka tworzona przez człowieka uniknie pułapek relatywizmu?

Czy sztuka uzyskała wystarczająco autonomiczną pozycję, a odbiór dzieł nabrał rzeczywiście wymiaru indywidualnego? Kto ma decydować o uznaniu danej rzeczy za dzieło sztuki? Jaki wpływ ma wola twórcy na dzieło w obiegu społecznym?

Jak bardzo zmienił się odbiór dzieła sztuki wszyscy wiedzą, lecz nie wszyscy jeszcze dają sobie prawo do swobodnej wypowiedzi o sztuce, a tym bardziej do posiadania dzieł sztuki bez żadnego uzasadnienia – tak zwyczajnie – dla przyjemności. Co jeszcze trzeba by było zmienić?

Na szczęście, kto pozwoli sobie na zbliżenie do sztuki, choćby nieśmiałe próby, głębsze zainteresowanie, przyjemność odczuwania, czasem prowokowania z całą pewnością wybierze wcześniej czy później dzieło, które będzie estetyczną wizytówką jego poglądów i stosunku do świata.

fot. (góra): Aleksander Laszenko, 77, akryl na płótnie, 73x100cm, 2016

Jolanta Gramczyńska

SalonSztuki.net

Logo+biale

 

szukaj wpisów które mogą Cię jeszcze zainteresować:

Dodaj komentarz:

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Magazyn

Kursy online

Odwiedź sklep Rynku i Sztuki

Zobacz nasze kursy Zobacz konsultacje dla artystów

Zapisz się do naszego newslettera

Zapisując się na newsletter zgadzasz się z regulaminem portalu rynekisztuka.pl Administratorem danych osobowych jest Media&Work Agencja Komunikacji Medialnej (ul. Buforowa 4e, p. 1, p-2-5, 52-131 Wrocław). Podanie danych jest dobrowolne. Zgoda na otrzymywanie informacji handlowych może zostać wycofana w każdym czasie. Więcej informacji na temat danych osobowych znajduje się w Polityce prywatności.