Archiwalia warszawskiej Galerii Foksal zaprezentowane w Nowym Jorku

Dziś w James Gallery przy CUNY Graduate Center w Nowym Jorku rozpocznie się wystawa pt. „Myśli odizolowane: Archiwum Galerii Foksal 1966-2016”, zrealizowana z okazji 50-lecia funkcjonowania warszawskiej instytucji. W Ameryce wyeksponowane zostaną prace na papierze, fotografie, druki oraz obiekty artystyczne gromadzone od 1966 roku, czyli momentu powstania galerii.

Krzysztof Wodiczko, Instrument osobisty, 1972

Ekspozycja zaprezentuje materiały archiwalne Galerii Foksal kolekcjonowane od 1966 roku po dzień dzisiejszy. Warszawska instytucja, przestrzeń działalności artystycznej, która powstała przy współpracy twórców i krytyków sztuki, pokaże w Nowym Jorku zarówno plakaty, ulotki, zaproszenia, czy katalogi wystaw nierzadko będące efektem pracy samych artystów, jak i fotografie, rejestracje audio oraz filmy z zapisem archiwalnych wystaw.

Jednym z głównych celów wystawy jest podkreślenie roli krytyków sztuki, takich jak Wiesław Borowski, Hanna Ptaszkowska, Mariusz Tchorek oraz Andrzej Turowski w kreowaniu filozoficznej podstawy funkcjonowania Galerii Foksal. Ich prowokacyjne postulaty akcentowały bowiem konieczność przemyślenia na nowo sposobu prezentacji sztuki, uwzględniając znaczenie koncepcji artystycznych, które zmieniły zasady powstawania i rozpowszechniania dzieł.

Tytuł wystawy ściśle powiązany jest z tekstem Wiesława Borowskiego oraz Andrzeja Turowskiego pt. „Żywe archiwum” z 1971 roku. Napisali wówczas, iż nie reprezentują historii, a jedynie izolują myśli.

Tadeusz Kantor, Emballage II Parasol i postać, 1967 (XVII-0622)

Przykładami działań wokół badania idei archiwum był na przykład „Panoramiczny Happening Morski”, przeprowadzony w 1967 roku przez Tadeusza Kantora, podczas którego w morzu zatopiono zestaw archiwaliów, a także wystawa „Żywe archiwum” Wiesława Borowskiego i Andrzeja Turowskiego z 1971 roku, kiedy to instytucję przekształcono w punkt wymiany informacji i dokumentacji międzynarodowej sztuki konceptualnej.

Na uwagę zasługuje również forma przechowywanych archiwaliów Galerii Foksal. Znajdują się one bowiem w drewnianych pudełkach zaprojektowanych w latach 70. przez Krzysztofa Wodiczkę. Gromadzą one między innymi wystawiane w instytucji dzieła Zbigniewa Gostomskiego, Marii Stangret, Tadeusza Kantora, Edwarda Krasińskiego, Krzysztofa Wodiczko, Jarosława Kozłowskiego, Stanisława Dróżdża, Henryka Stażewskiego. Dziedzictwo galerii ma nieocenioną wartość ze względu na fakt dokumentowania rozwoju sztuki w różnych realiach politycznych Polski.

Wystawę „Myśli odizolowane: Archiwum Galerii Foksal 1966-2016” w James Gallery przy CUNY Graduate Center w Nowym Jorku będzie można oglądać do 18 grudnia bieżącego roku.

fot. (góra) Henryk Stażewski, Relief nr 30 (fragment), 1979

Katarzyna Zahorska 

Rynekisztuka.pl