W Państwowym Muzeum Ermitażu w Sankt Petersburgu odnaleziona została antyczna rzeźba z II wieku naszej ery, stanowiąca wizerunek bogini zwycięstwa, Nike. Obiekt, błędnie skatalogowany jako XII-wieczna, francuska realizacja, przez ponad pół wieku niszczał w jednym z magazynów instytucji.
28 grudnia ubiegłego roku Fundacja Pruskiego Dziedzictwa Kultury ogłosiła, że, uznana za zaginioną podczas II wojny światowej antyczna rzeźba pochodząca z jej kolekcji, została odnaleziona w Państwowym Muzeum Ermitażu w Sankt Petersburgu w Rosji.
Rzymska realizacja, znana jako „Zwycięstwo Calvatone”, wystawiana była w berlińskim Starym Muzeum do 1939 roku, kiedy to została przeniesiona do pobliskiego magazynu w celu ochrony przez zniszczeniami wojennymi. Po wojnie rzeźba została uznana za zaginioną i jako taka figurowała od 2005 roku w katalogu utraconych dzieł sztuki, prowadzonym przez Staatliche Museen zu Berlin, zespół berlińskich instytucji kultury, obejmujący muzea, jednostki badawcze oraz biblioteki. Według Fundacji Pruskiego Dziedzictwa Kultury, jedyna dostępna informacja dokumentująca ówczesne miejsce pobytu rzeźby brzmiała „przetransportowana przez sowiecką brygadę grabieżczą”. Obiekt w celu badań naukowych trafił do petersburskiego Państwowego Muzeum Ermitażu, gdzie, będąc błędnie skatalogowany jako XVII-wieczna francuska rzeźba, niszczał od 1946 roku w jednym z magazynów instytucji.
Pozłacana brązowa rzeźba, datowana na ok. 161-169 rok naszej ery, przedstawia Nike, boginię zwycięstwa stojącą na kuli ziemskiej. Antyczne dzieło sztuki odkryte zostało we fragmentach w 1836 roku w pobliżu Calvatone we Włoszech, w rejonie zwanym w czasach rzymskich Bedriacum. Następnie obiekt nabyty został dla berlińskich instytucji muzealnych w 1841 roku przez Gustava Friedricha Waagena, dyrektora Gemäldegalerie, natomiast jej zaginione części, w tym skrzydła, zostały odtworzone.
W ramach prac konserwatorskich oraz analizy kolekcji muzealnej, rosyjscy specjaliści byli w stanie poprawnie zidentyfikować rzymską rzeźbę oraz skatalogować ją jako przeniesiony w trakcie wojny artefakt kulturowy z berlińskiego Starego Muzeum.
Herman Parzinger, dyrektor Fundacji Pruskiego Dziedzictwa Kultury, oraz Michail Piotrowkij, dyrektor generalny Państwowego Muzeum Ermitażu, wykazali zgodność co do współpracy przy renowacji obiektu.
fot. (góra) Zwycięstwo Calvatone, ok. 161-169 r. n. e., źródło: Staatliche Museen zu Berlin
Katarzyna Zahorska
Rynekisztuka.pl