Tadeusz Kantor i Mulitipart

Tadeusz Kantor, Multipart, 1970, parasol (zgnieciony).

Tadeusz Kantor – człowiek teatru – był przede wszystkim malarzem. Pozostał nim nawet w czasach, gdy sztuka zakwestiono­wała malarstwo. Nazwa Multipart powstała z połączenia dwóch słów – MULTIplikacja oraz PARTycypacja.

Idea Multipartu zrodziła się u Kantora na początku roku 1970. Artysta przygotował wówczas czterdzieści prac jednego formatu – 120×100 cm – z przytwierdzonym do płót­na zgniecionym parasolem. Całość pomalo­wana była jednolicie na biało i zatytułowana Parapluie – emballages. Obrazy te wystawił w warszawskiej Galerii Foksal w dniu 21 lutego 1970 roku, gdzie podczas wernisażu wszystkie prace zostały nabyte przez 40 gości. Podpisa­no przy tym umowy, dopuszczające dowolny sposób potraktowania dzieła. Sam Kantor wa­runek ten sformułował następująco: można [na obrazie] pisać, [można go] podpisywać, zapisywać, gryzmolić, drapać, uwiecznić obe­lgi, pochwały… Inny warunek zobowiązywał nowych właścicieli obrazów do ponownego zaprezentowania ich w Galerii Foksal po roku „używania”. Tak też się stało 20 lutego 1971 ro­ku na wystawie Ostatni etap Multipartu, okre­ślanej również jako Wystawa obrazów „para­pluie – emballages”. W wykonanej wówczas do­kumentacji dostrzec można zaistniałe zmiany (uległo im także prezentowane tutaj dzieło).By lepiej zrozumieć nową wymowę pracy, należy cofnąć się jeszcze raz do roku 1970. W wydanej w 1998 książce Tadeusz Kantor z archiwum Galerii Foksal, w części poświę­conej „akcji Multipart” odnajdujemy szereg dokumentalnych zdjęć z montażu ekspozycji 40 parapluie – emballages. Cechą szczególną prezentowanej tu pracy jest brak rączki para­sola. We wspomnianej dokumentacji na zdję­ciach 201 i 204 widoczny jest ten właśnie ob­raz w „stanie surowym” [!]. Obecnie pokryty jest on fragmentami dwóch buddyjskich trak­tatów – Samadhi i Sadhana. Obydwa odnoszą się do stanu medytacji. Ponadto przemalowana została część centralna parasola, gdzie umiesz­czono parę oczu i usta. Zamierzonym działa­niem jest także niewielkie przecięcie płótna w dolnej części.

Obrazy z cyklu Multipart należą do nie­zwykle ciekawej fazy twórczości Tadeusza Kantora.

Obraz prezentowany w siedzibie Domu Aukcyjnego Rempex przy ul. Karowej 31 w Warszawie.

Źródło: Dom Aukcyjny Rempex