TANIEC ŚMIECHU ( lA DANCE DU RIRE) 1922-1924, olej na płótnie, 94 x 73,5 cm
Największa stała wystawa poświęcona twórczości Bolesława Biegasa, rzeźbiarza i malarza żyjącego na przełomie XIX i XX wieku, skupia ponad 230 prac pochodzących ze zbiorów Polskiego Towarzystwa Historyczno-Literackiego/Biblioteki Polskiej w Paryżu, Muzeum Mazowieckiego w Płocku oraz z prywatnej kolekcji Roberta Szustkowskiego. Na wystawie zostaną zaprezentowane obrazy z cyklów tematycznych: Wampiry wojny, Sferyzm, Mistyka nieskończoności, a także prace rzeźbiarskie ze wszystkich okresów twórczości.
Bolesław Biegas – artysta żyjący na przełomie XIX i XX w., rzeźbiarz i malarz, przedstawiciel nurtu symbolistycznego, którego twórczość plastyczna zyskała rozgłos i uznanie krytyków i publiczności w Paryżu dokąd wyjechał po przerwaniu studiów w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych i oddając się twórczości, został aż do śmierci w 1954 r. Artysta był członkiem Polskiego Towarzystwa Historyczno-Literackiego w Paryżu, któremu zapisem testamentowym przekazał swoje dzieła.
Dzięki współpracy z Polskim Towarzystwem Historyczno – Literackim/ Biblioteką Polską w Paryżu, już w 1996 r. Muzeum Mazowieckie pozyskało do swych zbiorów – w ramach depozytu, część dzieł autorstwa Bolesława Biegasa, którym poświęcono jedną z sal ekspozycji stałej kamienicy secesyjnej MMP.
Z chwilą pozyskania nowej przestrzeni wystawienniczej, a wraz z nią kilkuset dzieł Biegasa zarówno ze zbiorów Polskiego Towarzystwa Historyczno-Literackiego w Paryżu/ Biblioteki Polskiej w Paryżu oraz kolekcji prywatnej, pojawiła się możliwość zaprezentowania dorobku artysty rozproszonego między muzea i kolekcje prywatne na całym świecie – w ramach jednej stałej ekspozycji muzealnej.
Przekrojowy i międzynarodowy charakter wystawy jest wynikiem wieloletniej współpracy wymienionych instytucji, kolekcjonera oraz ARTgalerii.net. Organizacja tego typu ekspozycji, podczas której zgromadzonych będzie ponad 140 obrazów i blisko 80 rzeźb (gipsowych i z brązu) autorstwa Biegasa, pochodzących w głównej mierze ze zbiorów zagranicznych, jest bezprecedensowym przedsięwzięciem na taką skalę i niepowtarzalną okazją do kompleksowego zapoznania się z twórczością artysty, który również dziś budzi wiele kontrowersji, zyskując coraz to więcej zwolenników.
Wystawa „Bolesław Biegas – rzeźba i malarstwo” zainauguruje obchody 190-lecia Muzeum Mazowieckiego w Płocku, najstarszej publicznej placówki muzealnej w kraju powstałej z inicjatywy społecznej.
Podczas otwarcia wystawy, 14 maja b.r., opiniami o życiu i twórczości Bolesława Biegasa na specjalnie zorganizowanej konferencji prasowej podzieli się wybitny francuski historyk sztuki prof. Xavier Deryng. Przy tej okazji zaprezentowana zostanie monografia Bolesława Biegasa jego autorstwa, której wydawcą jest Towarzystwo Historyczno-Literackie/ Biblioteka Polska w Paryżu.
Publikacja ta została wydana w 2011 roku i jest pierwszą monografią artysty, która przekrojowo i obszernie traktuje o jego twórczości. Część biograficzną ilustruje kilkusetstronicowy album z fotografiami prac Biegasa. Zaprezentowane są w niej także muzea, w których znajdują się prace artysty oraz miniatury prac z wybranych kolekcji.
Bolesław Biegas (właśc. Biegalski) 1877 – 1954
Jeden z najbardziej oryginalnych polskich rzeźbiarzy i malarzy nurtu symbolistycznego tworzący w Paryżu.
Urodzony w małej wiosce Koziczyn pod Ciechanowem w ubogiej chłopskiej rodzinie. Wcześnie osierocony, dzieciństwo spędził na wsi mazowieckiej, pasąc bydło i lepiąc figurki z gliny. Jego talent artystyczny został początkowo dostrzeżony przez miejscowego księdza Aleksandra Rzewnickiego, który przy finansowym wsparciu parafian, wysłał młodego Biegasa na nauki do warszawskiego rzeźbiarza Antoniego Panasiuka. Jego kolejnym protektorem był ciechanowski doktor i mecenas sztuki Franciszek Rajkowski, który wczesne próby rzeźbiarskie swego podopiecznego zaprezentował hrabiemu Adamowi Krasińskiemu z Opinogóry i Aleksandrowi Świętochowskiemu, pisarzowi i filozofowi, dla którego Biegas jawił się jako nowy „Giotto” samorodny talent polskiej rzeźby. Dzięki publicznej subskrypcji ogłoszonej przez Świętochowskiego, zebrano wystarczającą ilość funduszy, by dać szansę młodemu artyście na edukację w Krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych – gdzie rozpoczął studia pod kierunkiem Alfreda Dauna i Konstantego Laszczki. W 1901 roku został on usunięty z uczelni za wykonanie rzeźby „Księgi życia” o syntetycznej i silnie zgeometryzowanej formie. Zagraniczna krytyka artystyczna była bardziej przychylna jego twórczości, na co wskazują znakomite recenzje zebrane przez niego podczas udziału w X Wystawie Wiedeńskiej Secesji (1901), w której brał udział również w następnych latach. Zaprezentował swoje rzeźby na warszawskim Salonie Krywulta (1900), jednej z najważniejszych ówczesnych galerii oraz w Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie. Dzięki stypendium warszawskiego Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych wyjechał do Paryża, gdzie – z przerwami na wyjazdy do kraju – pozostał do końca życia.
-
- ŚW. FRANCISZEK (SAINT FRANCOIS) 1922, olej na płótnie, 81×58 cm
-
- Godziny życia, 1917, brąz
-
- Józef Piłsudski, 1945-1946, olej na płótnie, 91 x 73 cm
-
- TANIEC RYTUALNY (LA DANSE RITUELLE) 1927, olej na płycie, 48×61 cm
-
- ZIEMIA (LA TERRE) 1902, brąz, 140x95x30 cm
-
- TANIEC ŚMIECHU ( lA DANCE DU RIRE) 1922-1924, olej na płótnie, 94 x 73,5 cm
W Paryżu nie podjął jak wcześniej zamierzał nauki w Ecole des Beaux-Arts, lecz zajął się własną twórczością wspieraną finansowo przez nowych mecenasów, baronostwo Henryka i Jadwigę Trütschelów. Szybko zyskał uznanie w kręgu symbolistów francuskich, a jego prace wystawiane były w licznych odsłonach Salonu Niezależnych, Salonu Narodowego Towarzystwa Sztuk Pięknych czy Salonu Jesiennego. Zmarł 30 września 1954 roku i został pochowany na cmentarzu emigracji polskiej w Montmorency, w grobowcu Towarzystwa Historyczno-Literackiego, którego członkiem został pod koniec życia.
Rzeźbiarska twórczość Biegasa ulegała m.in. wpływom filozofii Stanisława Przybyszewskiego. To z inspiracji jego utworami tworzył alegoryczno-symboliczne rzeźby poruszające problematykę ludzkiej egzystencji. Równolegle, tworzył rzeźby o syntetycznej, zgeometryzowanej formie ulegając fascynacji Prasłowiańszczyzny – jedną z inspiracji był wizerunek Światowida.
Ok. 1900r. zaczął uprawiać malarstwo, początkowo inspirując się twórczością Wyspiańskiego, później wykształcił swój charakterystyczny styl objawiający się:
– w cyklu „portretów sferycznych” , w których ludzkie twarze przenikają się z siatką linii i płaszczyzn dzielonych łukami i geometrycznymi kształtami.
– w satyrycznym malarstwie politycznym m.in. Walka rosyjsko-japońska, Neron na polskiej ziemi…
– w serii obrazów przedstawiających przestylizowane postaci mitologiczne Tytanid i Tytanów o nadludzkich kształtach i sile.
– w cyklu obrazów – nokturnów o zabarwieniu oniryczno – erotycznym „Mistyka nieskończoności”
– w serii archaizujących portretów sławnych ludzi, w nokturnowym otoczeniu
– seria obrazów Wampiry wojny
Bolesław Biegas cieszył się uznaniem ówczesnych autorytetów świata sztuki, jego twórczość (również literacką) podziwiali Guillaume Apollinaire, André Fontainas, Charles Morice, Marinetti, Emil Verhaeren.
Dziś należy do cenionych artystów w Zachodniej Europie, natomiast w Polsce jego twórczość jest wciąż mało znana. Dlatego też celem wystawy organizowanej w Muzeum Mazowieckim w Płocku jest przybliżenie głównie polskiemu odbiorcy życia i twórczości artysty – rodaka, docenianego za granicą, zapomnianego w Polsce.
Obrazy i rzeźby Biegasa znajdują się m.in. w : Muzeum d’Orsay w Paryżu, Muzeum Sztuk Pięknych w Lyonie, Muzeum Królewskim Sztuk Pięknych w Brukseli, Polish Museum of America w Chicago, Muzeum Biegasa w Paryżu, Muzeum Mazowieckim w Płocku, Muzeum Narodowym w Warszawie i Poznaniu, Muzeum Szlachty Mazowieckiej w Ciechanowie.
miejsce: Muzeum Mazowieckie w Płocku, ul. Tumska 5a (podziemia- NoveKino Przedwiośnie)
termin otwarcia wystawy: 14 maja 2011r. (sobota) godz. 14.00
termin trwania wystawy: 15 maja 2011 – 31 grudnia 2019 r.
Organizatorzy: Muzeum Mazowieckie w Płocku, ARTgaleria.net Warszawa
Patronaty honorowe nad wystawą:
– Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego- Bogdan Zdrojewski
– Ambasador Francji w Polsce – François BARRY DELONGCHAMPS
– Ambasadora RP we Francji- Tomasz Orłowski
– Marszałek Województwa Mazowieckiego – Adam Struzik
Prezes Polskiego Towarzystwa Historyczno – Literackiego/ Biblioteki Polskiej w Paryżu – Prof. C. Pierre Zaleski
Patronaty medialne:
Art&Business, Artinfo, Flauner, Instytu Francuski w Warszawie, Księgarnia Artystyczna Serenissima, Les Echos de Pologne, Przegląd, Katolickie Radio Płock, Spotkania z Zabytkami, Świat Elit, Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Francuskiej, Weranda, Wprost, Villa, Tygodnik Płocki, portal plocek.pl; TVP Warszawa
