Józef Mehoffer „Portret Laszczki”
Wybitne dzieło Józefa Mehoffera, które trafiło na rynek po raz pierwszy, podczas wczorajszej aukcji w Desie Unicum zostało sprzedane za 264 500 złotych, bijąc tym samym rekord za pracę tego artysty. Nowym właścicielem jest Muzeum Narodowe w Warszawie.
Ten muzealnej klasy obraz został zakupiony z wywoławczych 160 000 zł za łączną kwotę 264 500 zł (z opłatą aukcyjną) podczas 171 Aukcji Dzieł Sztuki w Desie Unicum. Już samo pojawienie się obrazu w obrocie aukcyjnym bardzo zainteresowało zarówno kolekcjonerów prywatnych jak i instytucjonalnych. Po „zaciekłej” licytacji obraz trafił do Muzeum Narodowego w Warszawie. Instytucja skorzystała z przysługującego rejestrowanym muzeom prawa pierwokupu, przyznającego mu pierwszeństwo do zakupu zabytku za kwotę wylicytowaną[1]. Pojawienie się portretu na aukcji było nie lada gratką, tym bardziej że dzieło przez kilkadziesiąt lat pozostawało w rękach rodziny portretowanego, a następnie w latach 60. trafiło do zacisza prywatnej kolekcji.
Obiekty tak wysokiej klasy bardzo rzadko pojawiają się w obrocie rynkowym, a jeszcze rzadziej trafiają na aukcje. Muzeum Narodowe w Warszawie zakupiło obraz do swojej kolekcji, korzystając z przysługującego mu prawa pierwokupu. Dzieło Mehoffera jest wybitne, dlatego tym bardziej cieszymy się, że będzie dostępne dla szerokiej publiczności. Chcielibyśmy, aby takich transakcji było jak najwięcej – mówi Juliusz Windorbski, Prezes Zarządu Desy Unicum.
Przedstawienie to, choć skromne w treści, stanowi majstersztyk sztuki malarskiej, co potwierdziło jury krajowej wystawy sztuki we Lwowie przyznając mu złoty medal już w roku powstania dzieła. Obraz ten, namalowany przez zaledwie 25-letniego Józefa Mehoffera, w początkowym okresie jego pobytu w Paryżu, przedstawia siedzącego w swojej pracowni zadumanego rzeźbiarza Konstantego Laszczkę. Nad siedzącym artystą góruje czerwona zasłona, po jego lewej stronie znajduje się kunsztownie namalowany piecyk węglowy.
dr Agnieszka Morawińska, Dyrektor Muzeum Narodowego w Warszawie:
Zobaczyłam „Portret Laszczki” w katalogu Domu Aukcyjnego DESA Unicum i od razu wiedziałam, że jest to obiekt klasy muzealnej i musi wzbogacić naszą kolekcję. Podjęłam kroki, aby przekonać MKiDN, że jest to dzieło wyjątkowe, i powinno trafić do naszych zbiorów. Pragnę gorąco podziękować Ministerstwu za docenienie wagi tego obrazu dla kolekcji Muzeum i szybkie zasilenie naszej kasy a także Domowi Aukcyjnemu Desa Unicum za przychylność.
Wśród najważniejszych powodów naszego zainteresowania warto wskazać, że jest to najwcześniejszy obraz olejny znacznego formatu Józefa Mehoffera, jednego z najwybitniejszych polskich malarzy przełomu wieków. Na sygnaturze artysty widnieje nawet dzienna data jego powstania, 14 kwietnia 1894. Na obrazie przedstawiona jest bardzo ważna postać dziejów polskiej sztuki, rzeźbiarz, Konstanty Laszczka, w jego paryskiej pracowni. Uważa się, że męskie portrety jako temat malarski są mało efektowne, jednak portret Konstantego Laszczki temu przeczy.
Odznacza się znakomitą kompozycją kolorystyczną z płaszczyznami i akcentami czerwieni, kunsztownym światłocieniem i pogłębionym nastrojem zadumy. Wyposażenie paryskiej pracowni artysty – cygana: piecyk-koza, drabina, kotara i rozrzucone gipsy – atrybuty sztuki rzeźbiarskiej znamy z innych dzieł literackich i malarskich mówiących o trudnym losie adeptów sztuki. Ten obraz uzupełnia posiadaną przez Muzeum Narodowe w Warszawie znakomitą kolekcję dzieł Józefa Mehoffera. Wizytówką zbiorów jest „Dziwny ogród” z 1903 r., przedstawiający rodzinę artysty, jego syna, żonę i piastunkę na tle ogrodu, niezwykle atrakcyjnym obrazem jest również „Słońce majowe” przedstawiające werandę domu artysty. W kolekcji znajdują się też „Muza”, „Autoportret”, „Portret żony na złotym tle” a także projekty witraży.
„Portret Laszczki” będzie otwierał ekspozycję obrazów Mehoffera i będzie stale wystawiany w Muzeum. Po raz pierwszy będzie można go zobaczyć w dniu otwarcia Muzeum w maju 2012 roku, w 150. rocznicę powstania MNW, kiedy otworzymy nasz gmach po przyspieszonej modernizacji.
[1] podstawa prawna: ustawa z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach, Dz. U. z 1997 r. Nr 5., poz. 24, z późn. zm.
Źródło: Desa Unicum
