Maryam Jafri to artystka poruszająca się w obszarach wideo, performans i fotografii. Jej prace, oparte o proces badawczy i interdyscyplinarne poszukiwania, wyróżnia język wizualny, lokujący się między filmem, teatrem a serią narracyjnych eksperymentów, oscylujących między dziełem opartym o scenariusz a dokumentem, fragmentem a całością.
Maryam Jafri ; Źródło: Instytut Sztuki Wyspa
Dzieła Jafri często rozpoczynają się od czegoś, co wydaje się konkretne: czy to archiwum, czy spisanego tekstu, by następnie doprowadzić do rozbicia ustalonych form. Jak twierdzi Bridget Crone, w pracy „Inscenizowane archiwum” („Staged Archive”, 2008) Jafri odnosi się do Narodowych Archiwów Ghany by stworzyć film, kwestionujący relację między archiwum a wiedzą i „prawdą”; inscenizuje za to archiwum poprzez serię tableaux, które odwołują się do takich wizualnych i narracyjnych kodów telewizji i kina jak np. dramat sądowy.
Jafri podchodzi do źródeł materialnych raczej w sposób transformatywny niż reprezentacyjny, zagłębiając się w proces, jaki sama określa mianem „fikcjonalizowanie” . „Śmierć z przyjaciółmi” („Death with Friends”, 2010) za punkt wyjścia obiera tekst „Baburnamy” – dziennika Babura, XVI-wiecznego założyciela dynastii, rządzących Indiami, Wielkich Mogołów. „Baburnama” stanowi pierwszy znany przykład piśmiennictwa autobiograficznego w literaturze islamskiej, a de facto pierwszy w ogóle. Podróżując przez obecne tereny Afganistanu, Pakistanu i północnych Indii, Babur opisuje swe podboje w tych rejonach, a także notuje ogólne obserwacje z życia codziennego mieszkańców.
„Baburnama” to swoiste tekstowe koło zamachowe dla dalszych poczynań Jafri, ale jednocześnie przewija się przez inne kody wizualne i style. Artystka tworzy w procesie przypominającym kolaż, składając w jedno wiele obrazów, a następnie łącząc i zmieniając ich kombinacje. Taka metoda pracy prowokuje rozmaite komentarze i odniesienia do czasu przeszłego i teraźniejszego, co widać też w instalacji wideo „Bal przebierańców” („Costume Party”) z 2005 roku. Praca ta skupia się na 18 uczestnikach balu maskowego, przebranych za postacie z kluczowych momentów w historii Zachodu, od antyku po czasy teraźniejsze, a więc takie jak: krzyżowiec, mnich, kowboj, wiktoriańska wdowa i oficer morski z okresu Imperium Brytyjskiego. Praca prezentuje panoramę rozmaitych czasów na trzech ekranach (także przestrzennie), dając przekrój czasów oraz uwypukla przedstawiane obrazy, poprzez ciągłe zmiany perspektywy subiektywnie postrzeganej historii – to jeden z kluczowych elementów wszystkich trzech dzieł Jafri zaprezentowanych w Wyspie. Artystka zgłębia obszary graniczne między faktem a fikcją, historią a mitologią, badając pragnienie percepcji czasów teraźniejszych jako wytworu wyidealizowanej przeszłości.
Maryam Jafri; Źródło: Instytut Sztuki Wyspa
Maryam Jafri, mieszka i tworzy w Nowym Jorku i Kopenhadze. W „Scenach” zostaną pokazane następujące prace wideo artystki: „Bal przebierańców” („Costume Party”, 2005), „Inscenizowane archiwum” („Staged archive”, 2008) i „Śmierć z przyjaciółmi” („Death with Friends”, 2010). Wystawa będzie pierwszym pokazem indywidualnym Jafri w Polsce.
Wernisaż:
Piątek 3 lutego 2012, 19.00, Instytut Sztuki Wyspa
Źródło: Instytut Sztuki Wyspa
