Na wystawie „PEREDVIZHNIKI – rosyjscy malarze realistyczni”, która potrwa od 26 lutego do 28 maja 2012, niemiecki ośrodek wystawienniczy Kunstsammlungen Chemnitz zaprezentuje 90 prac rosyjskich artystów, wypożyczonych z Państwowej Galerii Tretjakov w Moskwie oraz z Rosyjskiego Państwowego Muzeum w Saint Petersburgu.
Peredvizhniki stanowił ważny rosyjski ruch secesyjny w drugiej połowie XIX wieku i miał znaczący wpływ na sztukę rosyjską. Realistyczny styl, w jakim tamtejsi artyści tworzyli portrety czy krajobrazy, został przez wyznawców klasycznego malarstwa zdecydowanie odrzucony. Tym samym ruch Peredvizhniki sprzeciwiał się tradycyjnym technikom twórczości akademickiej, uważając je za zbyt sztywne, zarówno w formie, jak i w treści.
Peredvizhniki, byli grupą artystów założoną w Saint Petersburgu w 1870 roku. W jej skład wchodzili tacy artyści jak: Ivan Kramskoy, Grigory Myasoyedov, Nikolai Ge i Vasily Perov. Celem organizacji było wywalczenie artystycznej wolności i autonomii. Ruch został zapoczątkowany przez grupę studentów w 1863 roku.
W latach 1877 – 1922, zespół zorganizował 48 „ruchomych” wystaw, jakie można było obejrzeć w wielu rosyjskich miastach. Artyści chcieli w ten sposób zaznajomić społeczeństwo z poza Moskwy czy Saint Petersburga ze swoją twórczością. Wkrótce mecenasi tacy jak Pavel Tretjakov zaczęli kolekcjonować ich prace, zaś współcześni krytycy tacy jak Vladimir Stassov, stali się gorliwymi zwolennikami twórczości artystów.
W przeciwieństwie do bardziej tradycjonalnej, ciemniejszej palety, Peredvizhniki decydował się na swobodniejszą formę malarstwa o jaśniejszych barwach. Ponadto było ono znacznie bardziej naturalne.
Grupę powołano w celu zobrazowania współczesnego społeczeństwa rosyjskiego. Artyści z takim samym zapałem malowali biednych rolników, politycznych aktywistów i więźniów, co intelektualne elity czy idylliczne, rozległe, rosyjskie krajobrazy. Peredvizhniki szybko stała się siłą napędową sztuki rosyjskiej.
Grupa została ostatecznie rozwiązana w 1923 roku. Jej prace cieszyły się ogromną popularnością w Rosji od końca XIX wieku, podczas gdy były mało znane w kontekście zachodniej Europy. Uderza również fakt, że niemieccy historycy sztuki niewiele uwagi poświęcają temu rosyjskiemu secesyjnemu ruchowi artystycznemu. Mimo imponujących tematycznych, bądź monograficznych prezentacji sztuki rosyjskiej za czasów Tołstoja czy Czajkowskiego, ta kompleksowa wystawa poświęcona Peredvizhniki jest naprawdę wyjątkowa.
Ekspozycja zwraca uwagę na kilka głównych aspektów, jakimi inspirowała się organizacja. Chodzi przede wszystkim o zagadnienia społeczne, intelektualne i polityczne, wpływające na ówczesną sztukę rosyjską i znajdujące odzwierciedlenie w dziełach tamtejszych artystów. Przykładami są także życie wiejskie i miejskie: wiele prac wskazuje na odwagę malarzy, którzy za pomocą pędzla dotykali tematów tak kontrowersyjnych jak ubóstwo czy konsekwencje pańszczyzny.
Wystawa zwraca również uwagę na stylistyczną różnorodność malarstwa Peredvizhniki, a także silną świadomość narodową i podziw dla piękna swojego kraju, jakie z łatwością można odnaleźć w dziełach rosyjskich artystów. Isaak Levitan i Ivan Shishkin, byli jednymi z najważniejszych pejzażystów wśród ruchu Peredvizhniki.
Wszyscy malarze ruchu wykorzystywali wolność artystyczną, aby zwrócić uwagę na nierówność ekonomiczną i nadużycia władzy. Malowali liczne portretu kulturowej i intelektualnej elity rosyjskiej, które dla potomnych stanową niezrównane dziedzictwo Peredvizhniki. Słynne przykłady to portrety Leo Tolstoya, które swoimi ideami dotyczącymi polityki, moralności i religii, inspirują ludzi na całym świecie.
Materiał chroniony prawem autorskim – wszelkie prawa zastrzeżone. Wszelkie prawa w tym Autora i Wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów zabronione. Korzystanie z serwisu i zamieszczonych w nim utworów i danych wyłącznie na zasadach określonych w Regulaminie Korzystania z Serwisu. Zapoznaj się z regulaminem.
Źródło: Kunstsammlungen Chemnitz
Oprac. Olga Pisklewicz
Portal Rynek-Sztuki.pl