Domy aukcyjne przy pierwszym kontakcie mogą kojarzyć się z zawiłym labiryntem, w którym łatwo się zgubić. Każdy nowicjusz zamierzający przystąpić do czynnego uczestniczenia w aukcjach powinien zaznajomić się z podstawowymi terminami oraz procedurami rządzącymi światem aukcji, dzięki którym poczuje się jak ryba w wodzie.
Od czego zacząć?
Chcąc przystąpić do licytacji powinniśmy wcześniej zarejestrować się w wybranym domu aukcyjnym. Z reguły wiąże się to z okazaniem dowodu tożsamości oraz podaniem swoich danych osobowych. Jeżeli mamy zamiar przystąpić do licytacji w czyimś imieniu, niezbędne będzie pisemne upoważnienie, które należy okazać w domu aukcyjnym. Następnie zostaje nam przydzielona tabliczka służąca do licytacji – podnosząc ją sygnalizujemy, że godzimy się na proponowaną przez aukcjonariusza cenę.
Jak wygląda licytacja?
Jeżeli jesteśmy gotowi zapłacić konkretną cenę za wystawiany na aukcji przedmiot podnosimy tabliczkę okazując swoją gotowość. Następnie akcjonariusz podnosi cenę o pewną kwotę, z reguły nie przekraczającą 10% oferowanej poprzednio ceny. Sytuacja powtarza się do momentu kiedy na sali nie będzie osoby gotowej podbić stawkę oferowanego przedmiotu, który podczas aukcji nosi nazwę pozycji. Jeżeli zdarzy się tak, że dana pozycja nie osiągnie ceny minimalnej wyznaczonej przez dom aukcyjny oraz właściciela wystawianego przedmiotu, pozostaje ona pozycją niesprzedaną. Często bywa tak, że domy aukcyjne akceptują także licytacje nieobecnych na sali uczestników aukcji, którzy biorą w niej udział drogą telefoniczną bądź dzięki osobie pośredniej.
Co dzieje się z przedmiotem, który zakupimy?
Decyzja należy do nas. W zależności od tego czy zażyczymy sobie zabrać przedmiot do domu zaraz po aukcji, czy poprosimy o dostawę do domu ze względu na gabaryty naszego zakupu, dom aukcyjny dostosuje się do naszych wymagań. Należy jednak upewnić się, że określony dom aukcyjny świadczy usługę dostawy. Niekiedy zdarza się tak, że dostawę do wskazanego przez nas miejsca musimy zorganizować sobie sami. Wówczas powinniśmy upewnić się, że dany dom aukcyjny nie pobiera opłaty od przechowywania nabytego przez nas przedmiotu, która często naliczana jest za dzień.
Na co zwrócić szczególną uwagę podczas licytacji?
Zawsze warto bliżej przyjrzeć się warunkom sprzedaży, które zazwyczaj mieszczą się na odwrocie katalogu aukcyjnego. Ponadto, nie należy bagatelizować przedaukcyjnej prezentacji wszystkich oferowanych na aukcji pozycji. Daje nam to sposobność ku temu, aby dokładnie przyjrzeć się przedmiotom, które zamierzamy zakupić podczas aukcji. Większość domów aukcyjnych zastrzega sobie w warunkach aukcyjnych odrzucanie wszelkich reklamacji poaukcyjnych wynikających z wad przedmiotów wystawionych na aukcji. Podniesienie przez licytującego tabliczki jest więc równoznaczne z akceptacją danej pozycji aukcyjnej, a co za tym idzie wszystkich ewentualnych wad i uszkodzeń.
Zanim przystąpimy do licytacji, warto zapoznać się z pochodzeniem oraz historią przedmiotu, na który ‘polujemy’. Świadomość jego historii, roku pochodzenia, producenta czy też osoby, do której kiedyś należał mogą sprawić, że cena znacznie przekroczy tę wyjściową. Czasami zdarza się jednak, że osoby biorące udział w aukcji nie posiadają takiej wiedzy, co daje nam unikalną możliwość zakupu czegoś wyjątkowego po bardziej przystępnej cenie i zarazem ulokowania naszych pieniędzy w pewnej inwestycji.
Co decyduje o cenie minimalnej\ wywoławczej?
Cena wywoławcza zależna jest od opinii eksperta, który wyznacza ją w oparciu o ceny osiągane przez podobne przedmioty oraz aktualną sytuację rynkową. Właściciel przedmiotu może także zażądać ustalenia ceny według własnego uznania, jednak zależy to od wymagań domu aukcyjnego. Bez względu na to, kto wyznaczał cenę minimalną oraz szacowaną cenę, jaką przypuszczalnie może osiągnąć konkretny przedmiot, w gestii każdego licytującego leży sprawdzenie we własnym zakresie wartości przedmiotu, który ma zamiar zakupić.
Co zawiera ostateczna cena?
Kwota, jaką będziemy musieli uiścić zawiera ostateczną cenę wylicytowanego przez nas przedmiotu, podatek od sprzedaży, podatek VAT (w zależności od kraju) oraz w niektórych przypadkach opłatę, tzw. tantiemy, które dom aukcyjny jest zobowiązany zapłacić wszystkim żyjącym artystom, których prace zostały ponownie sprzedane na aukcji lub na rzecz tych, którzy zmarli nie dalej niż 70 lat temu.
Oprac. Paulina Pajączkowska
Portal Rynek-Sztuki.pl