Kolekcjonowanie antyków wiąże się z ogromną satysfakcją płynącą z ich posiadania, ale także stawia wobec nas pewne wymagania. Często kolekcjonerzy nie zdają sobie sprawy z tego, że antyki są bardzo wymagającą inwestycją. W związku z wiekiem posiadanych przez nas staroci, wymagają one szczególnej uwagi i troski, w szczególności jeżeli mają one dla nas wartość inwestycyjną – cena antyku uzależniona jest od jego stanu. Obdarzając antyki należytą uwagą, możemy być pewni, że posłużą nam one przez długie lata.
W zależności od tego, z jakim antykiem mamy do czynienia, musimy odpowiedzieć sobie na pytanie, jak należy się z nim obchodzić, aby nie przyczynić się do jego stopniowej degradacji. Stare meble, zegary, porcelana, srebro oraz biżuteria wymagają od nas zupełnie innej interwencji.
STARE MEBLE
Stare meble to piękna sprawa, pod warunkiem, że poświęcimy im trochę swojego czasu i uwagi. Aby nie zatracić duszy naszych staroci, niezbędna będzie ich odpowiednia pielęgnacja. Przede wszystkim, tak jak w przypadku mebli nowoczesnych, należy regularnie ścierać z nich zalegający kurz. W tym celu używajmy miękkiej ścierki, która nie uszkodzi powierzchni mebla. Ponadto, raz lub dwa razy do roku, powinniśmy dokładnie wypolerować mebel przy użyciu pasty z wosku pszczelego. Aby uzyskać lepszy efekt naszej pracy, pozostawmy pastę na meblu przez całą noc, a następnie wypolerujmy go rano.
W żadnym wypadku nie należy stosować płynów w sprayu do czyszczenia powierzchni mebli. Płyny te zawierają silikon, który trwale niszczy naturalną, oleistą powłokę mebli.
Posiadając w domu antyki, nie należy lekceważyć kwestii odpowiedniej temperatury oraz wilgotności powietrza w domu. Zbyt duża bądź niewystarczająca wilgotność powietrza przyczynia się do stopniowego obumierania drewna, natomiast drastyczne wahania temperatury trwale uszkadzają drewno. Należy mieć to szczególnie na uwadze, w momencie transportu antycznych mebli do innej strefy klimatycznej.
W równym stopniu powinniśmy monitorować dostęp mebla do światła. Tutaj nadmiar słońca może przyczynić się do wielu zmian w wyglądzie mebla dostrzegalnych gołym okiem, w tym:
– blaknięcia koloru,
– wysychania drewna oraz wszelkich drewnianych elementów antyku,
– stopniowego odklejania się od siebie poszczególnych elementów mebla.
Celem złagodzenia powyższych procesów, które zawsze dostrzec można po pewnym czasie użytkowania mebla, najlepiej, o ile jest to możliwe, co pewien czas zmieniać miejsce antyku w obrębie pokoju, bądź obracać go w inną stronę. Dodatkowo, jeżeli antyk znajduje się w pokoju rzadko używanym przez mieszkańców, warto pamiętać o opuszczaniu zasłon w dni o dużym nasłonecznieniu.
Obserwowanie mebla da nam gwarancję, że wszystkie świeże uszkodzenia w postaci rozejścia się drewna, zacieku wodnego, śladów po insektach czy też pleśni będzie można szybko skonsultować z konserwatorem antyków. W przypadku konieczności interwencji specjalisty, wybierzmy tego o dobrej reputacji. Profesjonalna restauracja mebla to proces kosztowny oraz czasochłonny, jednak jej efekty pozwolą nam cieszyć się starym meblem jeszcze przez długie lata.
STARE ZEGARY
Podstawową zasadą jest tu ciągła praca zegara – powinien chodzić bez przerwy. Nakręcanie starego zegara powinno odbywać się regularnie, a klucz używany w tym celu musi mieć określone wymiary. Podczas nakręcania zegara należy zachować szczególna ostrożność, gdyż większość z nich skonstruowana jest w bardzo delikatny sposób. Gwałtowne ruchy, bądź użycie zbyt dużej siły mogą przyczynić się do uszkodzenia delikatnej konstrukcji zegara.
Kolejną kwestią, której nie należy lekceważyć jest czyszczenie zegara. Płyny zawierające amoniak są zakazane w przypadku czyszczenia szybki zegara, tarczy, pozłacanych elementów, a także wszelkich kolorowych lub pozłacanych zdobień, dlatego najlepiej z nich zrezygnować.
ANTYCZNA PORCELANA
Najważniejszą zasadą o której nie można zapomnieć obchodząc się z antyczną porcelaną, jest trzymanie przedmiotu za jego główną część – nigdy za uchwyt! Uchwyt jest najsłabszym ogniwem całej konstrukcji danego przedmiotu. Bardzo często uszkodzenia porcelany zlokalizowane są właśnie przy uchwycie, lecz większość z nich jest zwyczajnie niedostrzegalna na pierwszy rzut oka.
Nigdy nie używajmy środków żrących do czyszczenia porcelany. Jeżeli będziemy zmuszeni wyczyścić bardzo zabrudzoną filiżankę, użyjmy delikatnej gąbki, a nie szorstkich ścierek. Ponadto, musimy liczyć się z tym, że naklejanie na porcelanę wszelkiego rodzaju taśm lub naklejek grozi zdarciem emalii lub złotych zdobień.
STARE SREBRO
W przypadku srebra czyszczenie powinno odbywać się przy pomocy gorącej wody z mydłem. Następnie srebrne przedmioty należy dokładnie opłukać w gorącej wodzie oraz osuszyć. Śniedź usuniemy za pomocą ogólnodostępnych środków do srebra. Należy jednak wystrzegać się silnie działających past polerskich do srebra, które przy nadmiernym użyciu mogą spowodować uszkodzenie staroci.
W celu utrzymania się połysku na naszych srebrnych sztućcach, najlepiej owinąć srebrny przedmiot chusteczką, a następnie przechowywać w worku foliowym w zamkniętej szafce.
STARA BIŻUTERIA
Jeżeli odziedziczona po dziadkach biżuteria należy do tej najbardziej ulubionej, którą często nosimy na co dzień, warto pamiętać o podstawowych zasadach jej pielęgnacji. Po pierwsze, lakier do włosów oraz perfumy aplikujemy zawsze przed nałożeniem na siebie cennej biżuterii. Po drugie, w przypadku antycznej biżuterii należy zapomnieć o czyszczących środkach chemicznych. Tu najlepiej sprawdzą się mydło, woda oraz szczoteczka do zębów. Jeżeli zależy nam na odpowiednim oczyszczeniu diamentów, zastosujmy pastę do zębów.
Ile rodzajów antyków, tyle metod obchodzenia się z nimi. Decydując się na samodzielne zwalczanie oznak upływu czasu, starajmy się racjonalnie podchodzić do naszych eksperymentów. Każdy środek chemiczny, po który sięgamy powinien być uprzednio przetestowany na niewidocznej części antyku w celu sprawdzenia reakcji starocia na chemię. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości, najlepiej zasięgnąć porady specjalisty.
Oprac. Paulina Pajączkowska
Portal Rynek-Sztuki.pl