Wystawa Bacciarelli i inni. Królewska kolekcja obrazów Stanisława Augusta jest kolejną odsłoną cyklu Stanisław August – mecenas i kolekcjoner, rozpoczętego w lipcu 2011 roku projektem Rembrandt i inni. Na parterze Pałacu na Wyspie eksponowanych jest 116 obrazów z królewskiej kolekcji Stanisława Augusta. Główną postacią tej wystawy, obok samego monarchy, jest Marcello Bacciarelli – przyjaciel i jeden z najważniejszych jego doradców, mający istotny wpływ na kształtowanie się królewskiej kolekcji dzieł sztuki.
Źródło: lazienki-krolewskie.pl
Obrazy na wystawie zostały wyeksponowane zgodnie z ich topograficznym rozmieszczeniem zawartym w królewskim inwentarzu Catalogue des Tableaux appartenant à Sa Maj. le Roi de Pologne 1795 (Katalog obrazów należących do Jego Królewskiej Mości Króla Rzeczypospolitej Polskiej 1795). W Pokoju Bachusa znalazły się dzieła Ádáma Mányokiego i jemu w XVIII wieku przypisywane, ukazujące osoby z otoczenia Augusta II.
W Gabinecie Portretowym widnieją prace o różnorodnej tematyce, Sala Salomona zaś, najbardziej reprezentacyjne pomieszczenie Pałacu na Wyspie, stała się Galerią Jednego Mistrza. Obok portretów Katarzyny Gattai Tomatis, Anny von Medem Biron czy Magdaleny Agnieszki z Lubomirskich Sapieżyny znajdują się cztery tonda przedstawiające cnoty królewskie namalowane w 1795 roku do Rotundy Pałacu na Wyspie: mądrość, łaskawość, męstwo i sprawiedliwość.
W Galerii Obrazów, na honorowym miejscu zajmowanym niegdyś przez Uczonego przy pulpicie Rembrandta, eksponowany jest Portret Stanisława Augusta w mundurze z błękitną szarfą pędzla Bacciarellego, wypożyczony z Muzeum Narodowego w Warszawie.
Kolekcja
Stanisław August w trakcie swojego 30-letniego panowania zgromadził kolekcję obrazów na europejskim poziomie, a jego letnia rezydencja – Pałac na Wyspie w Łazienkach Królewskich – została zaprojektowana z myślą o zrealizowaniu w jej wnętrzach pierwszego nowoczesnego publicznego muzeum. W swoich siedzibach, głównie na Zamku Królewskim w Warszawie i w Łazienkach Królewskich, umieścił zbiór liczący, jak podaje inwentarz z 1795 roku, 2289 dzieł malarskich najważniejszych artystów europejskich XVII i XVIII wieku, wśród których byli tacy mistrzowie, jak Rembrandt van Rijn, Angelika Kauffmann, Per Krafft, Anton van Dyck, Nicolas de Largillière, Gabriel Metsu czy Marcello Bacciarelli.
W XVIII wieku każdy dwór musiał posiadać kolekcję dzieł sztuki, w odpowiedni sposób zorganizowaną, eksponowaną i opisaną. Gromadzenie obrazów, sztychów, medali, monet, rzeźb, było dla Stanisława Augusta koniecznością wynikającą z oświeceniowych ideałów, jakie nim kierowały. Zgodnie z Wolterowską tezą o „filozofach na tronie”, dobry król winien przeprowadzać reformy społeczne i polityczne, być mecenasem dla artystów i literatów, cechować się błyskotliwością umysłu i towarzyskim obyciem.
Stanisław August, kształtując kolekcję, korzystał z rad swego najbardziej zaufanego doradcy – Marcella Bacciarellego, który opracował dlań długoletni program pozyskiwania dzieł sztuki. Powstała kolekcja obrazów o uniwersalnym charakterze, oparta na wzorcach rzymskich, drezdeńskich i wiedeńskich. Znalazły się w niej przykłady dzieł sztuki reprezentujące różne style, kierunki oraz epoki. Najliczniejsze były dzieła pochodzące z XVII i XVIII wieku, należące do szkoły włoskiej, holenderskiej i flamandzkiej. Celem galerii miało być pełnienie funkcji nie tylko reprezentacyjnych i prestiżowych, ale także dydaktycznych – przede wszystkim dla artystów związanych z mecenatem Stanisława Augusta.
Źródło: Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie
