szukaj w portalu Rynek i Sztuka MENU
Galeria Stalowa „Fragments of Reality” Bożenna Biskupska

Czy na polskim rynku sztuki dzieje się źle?

05.09.2012

Polska, Rekordy aukcyjne

Henryk Siemiradzki, Rozbitek, źródło: polswissart.pl

Henryk Siemiradzki, Rozbitek, źródło: polswissart.pl

Wiele mówi się o tym, że rodzimy rynek sztuki nie nadąża za zachodnimi trendami – że nasi rodacy nie nauczyli się jeszcze kupować sztuki, i że są obroty niskie, a licytacje mało emocjonujące. Dzisiaj prezentujemy listę najlepszych wyników aukcyjnych w Polsce. Wszystkie przekroczyły magiczny próg miliona złotych.

Najwyższą pozycję zajmuje Rozbitek Henryka Siemiradzkiego, który został sprzedany za rekordową dla polskiego rynku sztuki kwotę 2 130 000 złotych. Aukcja ta, zorganizowana przez dom aukcyjny Polswiss Art odbyła się w grudniu 2000 roku. Prawdopodobnie spodziewano się rekordu, co można stwierdzić po wysokiej cenie wywoławczej, która została ustalona na 1 850 000 złotych. Sam wynik aukcyjny, chociaż bardzo pokaźny, nie był wielkim zaskoczeniem, gdyż prace Siemiradzkiego powszechnie uznawane są za niezwykle wartościowe, a przy tym bardzo rzadko pojawiają się na aukcjach. Rozbitek więc jawił się jako wielka okazja i będąc jednocześnie prawdziwą perełką, sprowokował kolekcjonerów do zażartej walki. Przez następne dwanaście lat nie udało się nikomu pobić tego rekordu. Kto wie, może w najbliższych miesiącach komuś się to w końcu uda…? A jest to możliwe – patrząc szczególnie na drugi wynik omawianej listy. Trzy portrety rodziny Sternbachów autorstwa Stanisława Wyspiańskiego wystawiono „pod młotek” na aukcji organizowanej przez dom aukcyjny Agra-Art w marcu tego roku. Zapłacono za nie 1 850 000 złotych. Stanowi to tegoroczny rekord. Co ciekawe, również ubiegłoroczny rekord należał do Wyspiańskiego – Portret Lizy Pareńskiej uzyskał cenę 1 150 000 złotych (Agra-Art).

 Trochę niżej znajduje się Jacek Malczewski, którego Polonia została sprzedana za 1 600 000. Obraz wylicytowano w maju 2000 roku w domu aukcyjnym Polswiss Art. Polonia jest obrazem wyjątkowym, wielokrotnie reprodukowanym w różnorodnych publikacjach. Jego warstwa ikonograficzna bogata jest w istotną dla narodu polskiego symbolikę, przez co obraz ten staje się wyjątkowym i szczególnie wartościowym w oczach rodzimych kolekcjonerów. Ciekawostką jest  też fakt, że ostatecznie osiągnięty wynik stanowił aż dwukrotność ceny wywoławczej, którą ustalono na 800 000 zł.

Próba czwórki to najdroższy obraz Józefa Chełmońskiego. Obraz ten wystawiano w ciągu ostatnich 11 lat na aukcjach dwukrotnie. W 2001 roku sprzedano go w Polswiss Art za 1 200 000 zł i cena ta została podbita podczas licytacji w roku 2007, kiedy to w DESIE za obraz zapłacono 1 580 000 złotych. Twórca ten cieszy się ogromnym powodzeniem na aukcjach. Dowód? Wystarczy przytoczyć szokującą, ubiegłoroczną licytację obrazu Przed karczmą, która odbyła się w jednym z niemieckich domów aukcyjnych. Ostateczna oferta za dzieło, czyli blisko 1 200 000 złotych –  zadziwiła wielu obecnych. Cena wywoławcza wynosiła bowiem 3 000 euro. Triumfy na rodzimym rynku sztuki nie od dziś święcą prace Eugeniusza Zaka. Przykładem rekordowego wyniku była sprzedaż Lutnisty na marcowej aukcji w 2000 roku w Polswiss Art. Kwota końcowa wyniosła 1 400 000 złotych, co przewyższyło cenę wywoławczą o milion złotych! Dowodzi to bezdyskusyjnie jak wielką sympatią polscy kolekcjonerzy darzą oryginalną stylistykę prac Zaka.

Następna w naszym wyliczeniu jest Awangarda myśliwska Alfreda Wierusza–Kowalskiego wystawiona na sprzedaż przez dom aukcyjny Agra-Art, z wynikiem 1 360 000 złotych. Osiągnięta cena była zaskoczeniem, zważając na cenę wywoławczą –  prawie trzy razy niższą – 550 000 zł. Takie osiągnięcia pozwalają myśleć o Wieruszu-Kowalskim, jako o jednym z najwyżej opłacanych monachijczyków. Wrażenie robi też liczba, jaką wymienia się przy sprzedaży Pierwszych róż Władysława Czachórskiego1 300 000 złotych (przy cenie wywoławczej 650 000 zł, Agra-Art). Prace tego twórcy odnoszą sukcesy aukcyjne głównie poza granicami naszego kraju, gdyż jego twórczość jest bardzo ceniona na rynku europejskim, podczas gdy na rodzimych aukcjach pojawia się rzadko. Dlatego też zajął on dziesiątą pozycję w naszym zestawieniu. Jego Aktorzy przed Hamletem osiągnęli wynik 1 270 000 zł na aukcji w marcu 2002, która zorganizowana została przez w Polskim Domu Aukcyjnym Sztuka.

Natomiast dzieło W alei lipowej pędzla Aleksandra Gierymskiego zostało sprzedane w grudniu 2000 roku za bagatela 1 300 000 złotych (DESA). Wynik ten nie dziwi szczególnie, gdy weźmiemy pod uwagę rolę, jaką  artysta odegrał w sztuce XIX wieku. Można się spodziewać, że gdyby praca ta trafiła rynek wtórny, jej cena by jeszcze wzrosła. O Gierymskim zrobiło się aktualnie dość głośno, a to za sprawą sprowadzonej w ostatnim czasie do kraju jego Pomarańczarki.

Kolejna pozycja może nieco zaskakiwać, gdyż należy do światowej sławy rzeźbiarza – Antonio Canovy. Tancerką z palcem na brodzie na organizowanej przez Rempex aukcji uzyskała 1 300 000 zł, a więc kwotę, która była jednocześnie ceną z wywoławczą. Dziwi fakt, że pojawienie się obiektu tej klasy nie wywołało większych emocji, co jednak nie zmienia faktu, że magiczna granica miliona złotych została przekroczona, a to w dalszym ciągu jest w Polsce rzadkością.

Inne wysokie licytacje:

–  „Portret córki Heleny z krolgulcem” Jana Matejki za 1 250 000, Polski Dom Aukcyjny Sztuka

–   „W atelier” Boznańskiej za 1 250 000, Polswiss Art

–  „Zadumana dziewczynka” Boznańskiej za 1 150 000,  Agra–Art

–  „Przed balem” Czachórskiego za 1 150 000, Agra–Art

Zestawienie tych wyników zdaje się potwierdzać, że od kilku dobrych lat gusta polskich kolekcjonerów nie ulegają zmianom. Nadal najbardziej cenią sztukę dawną – dzieła monachijczyków, takich jak Wierusz–Kowalski  i Józef Brandt czy akademików – Siemiradzkiego i Czachórskiego. Ale nie zabrakło też przedstawicieli Młodej Polski. I tak, w rankingu wyróżnia się przedstawiciel secesji – Stanisław Wyspiański. Jego dzieła wystawia się na aukcjach rzadko, ale może dzięki temu też osiągają na nich imponujące wyniki. Ponadto także impresjonizm wraz ze swoją reprezentuje Olga Boznańska, natomiast obecność Tadeusza Makowskiego na liście potwierdza stałe zainteresowanie szkołą paryską. Nadal jednak najbardziej ceni się obrazy rodzime i typowo polskie. Warto także zaważyć, że wśród najdroższych prac znalazło się tylko jedno europejskie nazwisko – Canova. W zestawieniu tym w oczywisty sposób widać, że w dalszym ciągu to malarstwo wiedzie prym nad innych technikami.

Autor Tytuł Cena
Henryk Siemiradzki „Rozbitek” 2130000  Polwiss Art
Stanisław Wyspiański „Portrety rodziny Sternbachów” 1850000  Agra-Art
Jacek Malczewski „Polonia” 1600000  Polwiss Art
Józef Chełmoński „Próba czwórki” 1580000  DESA
Eugeniusz Zak „Lutnista” 1400000  Polwiss Art
Alfred Wierusz-Kowalski „Awangarda myśliwska” 1360000  Agra-Art
Władysław Czachórski „Pierwsze róże” 1300000  Agra-Art
Aleksander Gierymski „W alei lipowej” 1300000  DESA
Antonio Canova „Tancerka z palcem na brodzie” 1300000  Rempex
Władysław Czachórski „Aktorzy przed Hamletem” 1270000  Polski Dom Aukcyjny Sztuka

Warto wspomnieć jeszcze o rekordzie aukcyjnym dla młodej sztuki, który uzyskała Agata Kleczkowska, która reprezentowana jest przez dom aukcyjny Abbey House. Jej obraz został sprzedany za 160.000 zł.

źródła: oprac. na postawie wyników aukcyjnych oraz materiałów własnych

Sylwia Zabłocka
Portal Rynek i Sztuka

szukaj wpisów które mogą Cię jeszcze zainteresować:

Dodaj komentarz:

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Magazyn

Kursy online

Odwiedź sklep Rynku i Sztuki

Zobacz nasze kursy Zobacz konsultacje dla artystów

Zapisz się do naszego newslettera

Zapisując się na newsletter zgadzasz się z regulaminem portalu rynekisztuka.pl Administratorem danych osobowych jest Media&Work Agencja Komunikacji Medialnej (ul. Buforowa 4e, p. 1, p-2-5, 52-131 Wrocław). Podanie danych jest dobrowolne. Zgoda na otrzymywanie informacji handlowych może zostać wycofana w każdym czasie. Więcej informacji na temat danych osobowych znajduje się w Polityce prywatności.