Gwasz, a także tempera znane są jako tradycyjne, jako niemalże od zawsze stosowane techniki malarskie, które dzięki swym charakterystycznym właściwościom umożliwiają artyście uzyskanie wielu różnorodnych efektów. Obydwie dają możliwość malowania laserunkowego, jak i całkowicie kryjącego, a także mogą występować jako samodzielne techniki i łączyć się z innymi – np. akwarelą czy olejem – tworząc techniki mieszane.
Można powiedzieć, że gwasz jest pewną pochodną farby akwarelowej, jednak posiada on większe krycie podłoża. Dzieje się tak poprzez połączenie farby wodnej z wypełniaczem – kredą lub bielą cynkową (czasami ołowiową) – podczas gdy rolę spoiwa – tak samo jak w akwareli – pełni guma arabska. Nazwa techniki pochodzi o włoskiego wyrazu guazzo oznaczającego wilgoć bądź rosę, a nawet kałużę. Z czasem jednak – m.in. dzięki Georgio Vasariemu – słowem guazzo zaczęto określać także jedną z technik malowania na mokro, którą był właśnie gwasz.
Gwasz – czasem nazywany akwarelą o właściwościach kryjących – nie ma świetlistości i transparentności akwareli. Jest to podstawowa różnica pomiędzy tymi technikami. Oczywiście właściwości kryjące wynikają z wypełniaczy, które zastosowane są przy produkcji farby. Należy pamiętać, że po wyschnięciu gwasz zacznie tracić nieco natężenie, przez co zauważalne będzie lekkie zmatowanie i wyjaśnienie pracy.
Rolę podłoża najczęściej spełnia papier, ale można także stosować kartony, tektury, kość, pergamin i płótno. Powinno się zagruntować podłoże tak aby farba nie była zbyt mocno wchłaniana. Należy także – podobnie jak przy technice akwareli – odpowiednio przygotować papier, tak aby po wyschnięciu nie marszczył się i nie zwijał. Ważna jest także wiedza, że gwasze są bardzo wrażliwe na wilgoć i działanie promieni słonecznych – dlatego też artyści werniksują ich powierzchnię, co niestety sprawia, że malunek znacznie ciemnieje.
Do malowania najlepiej nadają się farby gęste, które można kupić w tubach i słoiczkach – należy jednak pamiętać, że nie powinno się malować nimi „prosto z tuby”. Po takim zabiegu na wyschniętej już pracy farba będzie się łuszczyła, kruszyła a nawet odpadała od podłoża. Malować należy od partii najciemniejszych do najjaśniejszych – uwarunkowane jest to właściwościami kryjącymi farby, o której była mowa powyżej. Jedyne utrudnienie, jakie może wystąpić to szybkie tempo wysychania farby – suche już fragmenty znacznie gorzej przyjmują przemalowania – należy więc posiadać w głowie projekt wykonywanego malunku lub po prostu pracować na nieustannie mokrym podłożu, co pozwala na uzyskanie harmonijnych przejść tonalnych. Warto pamiętać, że gwasz doskonale współgra z akwarelą – dzięki połączeniu obu tych technik można uzyskać ciekawe efekty wizualne, głównie dzięki świetlistym laserunkom.
Wykorzystywane do malowania pędzle są bardzo podobne do akwarelowych – w przypadku gwaszy jednak oprócz miękkich pędzli stosuje się dodatkowo popularne szczeciniaki o szerokości 5-10 cm – w zależności od formatu arkusza. Nie powinno się mieszać farb pędzlem, gdyż możemy w ten sposób uszkodzić włosie. Do tej czynności przydaje się nóż malarski. Warto także zaopatrzyć się w miseczki, gdyż farba może nam spływać z palety.
Obecnie gwasz – mniej dumnie nazywany plakatówką – wszedł do powszechnego użytku.
Kama Wróbel
Portal Rynek i Sztuka
Zaczęłam niedawno malować gwaszem i jestem bardzo zadowolona z efektów. Ponieważ moja przygoda z malarstwem dopiero się zaczyna to wolę gwasze od akwareli, bo maluje się nimi łatwiej. Dobrze kryją, łatwo nanieść poprawki na mokro lub zatuszować niedoskonałości na już wyschniętej wcześniejszej warstwie.
Orientuję się, że technika malowania akwarelą jest bardzo popularna jest jednocześnie ceniona, chyba bardziej niż malowanie akrylowe. Więc dlaczego nie została ona dopuszczona do malowania prac, które mają być przedstawione na konkursie organizowanym przez ŁDK? A może kryje się w ogólnej nazwie gwasz? Osoba dobrze mi znajoma maluje pięknie, ale tylko akwarele. Czy z tego powodu nie może brać udziału w konkursie? To chyba nie byłoby sprawiedliwe?
Witam
Stolec.