Honoré Daumier, Rue Transnonain April 15 1834, źródło:wikipedia
Na rynku sztuki bardzo często możemy spotkać się z grafiką. Jednak warto wiedzieć czym grafika jest i jakie techniki do niej należą. Należy pamiętać bowiem, że grafika jest terminem ogólnym, w którym zawiera się szereg autonomicznych technik.
Dzisiaj przedstawimy najbardziej ogólny podział, który w następnych tekstach będzie pogłębiany, a prezentowane opisy umożliwią sprawne poruszanie się po bardzo rozbudowanym świecie grafiki warsztatowej i cyfrowej.
Najbardziej ogólny podział technik graficznych wygląda następująco:
Technika druku wypukłego – to grupa działań, które umożliwiają wykonywanie odbitek z płyty (matrycy), na której rysunek jest wypukły. W technice tej miejsca wyryte lub wytrawione nie drukują się.
Przykłady:
- warsztatowe:
– drzeworyt
– linoryt
– gipsoryt
– cynkotypia kreskowa
– fleksografia
Technika druku wklęsłego – jest odwrotnością druku wypukłego. W tym wypadku farba drukarska wypełnia rowki (wklęsłości) wytrawionego lub wyrytego w matrycy rysunku. Pod wpływem dużego ciśnienia tłoku/walca wydobywa się z wklęsłości płyty farbę, która przenoszona jest na papier.
Przykłady:
- warsztatowe:
– akwaforta
– akwatinta
– heliografia
– heliograwiura
– mezzotinta
– miedzioryt
– miękki werniks
– odprysk
– staloryt
– sucha igła
– intaglio
– kalografia
Techniką druku płaskiego – w tej technice odbitkę otrzymuje się z płyt kamiennych (litograficznych) i z płyt cynkowych (cynkograficznych, offsetowych), na których rysunek jest niemalże całkowicie płaski. Powierzchnia płyty musi być odpowiednio natłuszczona. Pod wpływem trawienia matryca przyjmuje farbę drukarską, jednocześnie odpychając ją w miejscach nie zarysowanych, a więc wytrawionych. Przez zetknięcie się papieru z formą drukującą, pod płozą w prasie ręcznej, rysunek odbijany jest na papier.
Przykłady:
- warsztatowe:
– litografia
– cynkografia
– algrafia
Oprócz podstawowego, trójdzielnego podziału technik graficznych, możemy wyszczególnić także grupę czwartą, tzw. techniki graficzne odrębne, które stanowią stosunkowo otwartą grupę. Do obszaru tego należą nieustannie rozwijane techniki, które poprzez specyfikę działań, nie mogą zostać zaliczone do żadnej z powyższych grup. Biorąc pod uwagę nieustający proces technologizacji, a także postępującej digitalizacji działań artystycznych, na pewno grupa ta będzie nieustannie powiększana i przez długi czas nie zostanie zamknięta.
Przykłady:
- warsztatowe:
– monotypia
– verrografia
– Cliche Verre
– odbitki w cieście
– homeografia
– światłodruk
– kserografia
– sitodruk
Niedawno publikowaliśmy także informacje na temat oznaczeń odbitek graficznych, co pod względem kolekcjonerskim stanowi także istotną wiedzę.
Kama Wróbel
Portal Rynek i Sztuka
