Związek artysty z muzą zawsze ciekawi – szczególnie, jeśli jest to związek burzliwy, inspirujący i podszyty erotyką. Postanowiliśmy przedstawić dziś kilka z wielkich kobiet, które zawładnęły geniuszem uznanych twórców. A były to najczęściej kobiety temperamentne, inteligentne i co równie ważne – piękne.
Współkreując świat dzielony z artystami, wielokrotnie przyczyniły się do powstania szeregu, uznanych dziś realizacji. Jak pokazuje historia, życie muzy nie było łatwe, jak i też bardzo często kończyło się jakąś tragedią, zdradą czy wielką rozpaczą, jednak dzięki tym szalonym związkom, dziś mamy możliwość poznania ogromnej siły i wytrzymałości tych wspaniałych kobiet.
A oto kilka z nich:
Gala Dali
Gala Dali, w rzeczywistości nazywała się Helena Diakonova. Żona i muza Salvadora Dali, acz warto wspomnieć, że muzą była także dla wielu ówcześnie żyjących artystów. Początkowo związana była z poetą Paul’em Eluardem, z którym miała córkę Cecile. Niestety, nie była wzorową matką – badacza twierdzą, iż przez całe swoje życie ignorowała obecność swojego dziecka. Razem z mężem zaangażowali się w działalność surrealistów, a w latach 1924-1927 razem z Maxem Ernstem współtworzyli erotyczny związek. Kiedy w 1929 roku Gala wraz z mężem odwiedzili w Hiszpanii Salvadora, nawiązał się między nimi romans, który spowodował rozpad jej pierwszego małżeństwa. W 1934 odbył się ślub cywilny, a w 1958 ślub kościelny. Uznaje się także, że to właściwie Gala ocaliła Salvadora przed szaleństwem i przedwczesną śmiercią.
Misia Sert
Misia Sert nie była kobietą jednego artysty, a muzą kilku twórców działających w I poł. XX wieku w Paryżu. Znana także jako Misia Godebska, Maria Zofia Olga Zenajda Godebska czy Misia Natanson, była córką rzeźbiarza Cypriana Godebskiego. Początkowo przebywała w zakonie w klasztorze Sacré-Cœur, skąd oczywiście uciekła. Jako czternastolatka wylądowała w Londynie. Przybywała tam około roku, po czym wróciła do Paryża, gdzie wyszła za mąż za Tadeusza Natansona. I można powiedzieć, że tak się zaczęło. Prowadziła dom otwarty, w którym spotkali się różnorodni artyści ówczesnych czasów rozpoczynając od Renoir’a, Toulouse-Lautrec’a czy nawet Pabla Picassa. W 1905 roku wyszła za mąż ponownie za Alfreda Edwardsa, by w 1908 roku zostać kochanką i potem żoną malarza hiszpańskiego José Maria Sert y Badia. Historia ta jest ciekawa o tyle, że mąż, za jej własnym pozwoleniem w 1927 roku ożenił się z Izabelą Mdiwani. Misia Sert uwieczniona została w obrazach wielu artystów: Renoir’a, Toulouse-Lautrec’a, Bonnarda czy fowisty Vuillarda.
Lee Miller
W rzeczywistości Elizabeth Miller, zwana także Lady Penrose. Była amerykańską fotografką, a także modelką, która została muzą, a także kochanką wybitego i rewolucyjnego surrealistycznego fotografa Man Ray’a. Uznaje się także, że wiele z fotografii, które powstały w okresie ich związku, tak naprawdę zostały wykonane przez Miller, a nie przez samego mistrza. I niestety nie jest to odosobniony przypadek, kiedy zakochana kobieta wykonywała prace swego mistrza, przynosząc mu tym samym zaszczyty, a samej pozostając w cieniu. Ale od początku – w 1929 roku przybyła do Paryża w celu podjęcia nauki u Man Raya. Szybko stała się jednak nie uczniem, a asystentem fotografa, który uczynił ją także muzą i kochanką także. Razem z Man Rayem odkryli technikę solaryzacji. Wśród jej licznych znajomych znaleźli się tacy twórcy jak:Pablo Picasso, Paul Eluard i Jean Cocteau.
Camille Doncieux
Camille jest chyba najbardziej znana postacią z płócien Moneta. Była pierwszą żoną malarza i modelką, pozującą do wielu jego wczesnych płócien. Ślub wzięli w 1870 roku, a pięć lat później Doncieux śmiertelnie zachorowała. Uznaje się, że zmarła na raka miednicy lub też na gruźlicę. Jednak żaden z tych powodów nie został ostatecznie potwierdzony.
Camille Claudel
Niedawno pisaliśmy o wspaniałej rzeźbiarce Camille Claudel, która była rzeźbiarką, kochanką, intelektualną partnerką jednego z czołowych rzeźbiarzy francuskich Auguste’a Rodina. Claudel przyczyniła się do ogromnego sukcesu artysty, własnej destrukcji i w pewnym sensie zapomnienia. Niestety jak pokazuje historia gorące uczucie to nie wszystko – w wielu przypadkach górę bierze opinia społeczna. Tak tez było w przypadku Rodina i Claudel. Stosunkowo szybko, artystka postanowiła opuścić Rodina, przez co stopniowo popadała w obłęd. Obwiniając rzeźbiarza za prześladowanie, dręczenie czy odpowiedzialnego za złamaną karierę i stracona młodość, postradała zmysły i została umieszczona w szpitalu psychiatrycznym, gdzie przebywała do swojej śmierci. Umarła w zapomnieniu.
Rose Beuret
Skoro już o Rodinie, to warto wspomnieć o towarzyszce jego życia – Rose Beuret, której nie porzucił nawet dla Camille Claudel. Początkowo była muzą rzeźbiarza, potem także kochanka i matką jego syna. Pozowała do znacznej ilości prac artysty, jednak to realizacje z Claudel w roli głównej, uznane są na najbardziej poruszające. Podobno wzięli nawet dwa tygodnie przed jej śmiercią, po piętnastu latach wspólnego życia.
Jacqueline Roque
Wśród kobiet Picassa można wyszczególnić kilka szczególnie istotnych dla jego twórczości. Pisaliśmy o tym w jednym z publikowanych na łamach portalu artykule. I jak jest tam wspomniane: zwykło się uznawać, że pomimo, iż artysta romansował z dziesiątkami, a nawet setkami kobiet, to znaczącą rolę w jego życiu odegrało tylko siedem. Warto zaznaczyć, że każda z nich związana jest z innym okresem w twórczości, co może oznaczać, że wszystkie miały wpływ na sposób postrzegania i ewolucję myśli artystycznej. Z siedmiu kobiet, dwie popełniły samobójstwo, dwie popadły w obłęd, jedna odeszła z własnego wyboru, jedna też przedwcześnie zmarła – jest to dość tragiczny bilans. Lecz mimo to, wielokrotnie podkreśla, że abstrahując od niejednokrotnie dramatycznych momentów wynikających z wybuchowego charakteru artysty, to do swych muz artysta czuł prawdziwe, silne i bardzo inspirujące uczucie. I właściwie to ostatnia miłość okazała się najważniejsza i najpoważniejsza. W 1961 roku Picasso poślubił skromną dziewczynę Jacqueline Roque (1927-1986), którą sportretował w największej ilości swoich prac. Wspomina się o ok. 400 portretach! Niestety – tak, jak bywa w życiorysach artystów, koniec również nie był szczęśliwy. Trzynaście lat po śmierci Picassa, Rogue popełniła samobójstwo. Rogue była drugą żoną Picassa.
Wally Neuzil
Wally Neuzil początkowo była modelką Gustava Klimta, który w 1911 roku zapoznał ją z Egonem Schiele. Wally miała wówczas siedemnaście lat. Stosunkowo szybko między dwójką wybuchło gorące uczucie. Wally była więc już nie tylko modelką Egona, ale także muzą i kochanką. Wyjechali nawet razem do ukochanego miasta artysty – Krumau (Krumlova) w południowych Czechach. Niestety nie pobyli tam długi, gdyż zgorszeni prowadzonych przez nich stylem życia mieszkańcy wyrzucili ich z miasta. Schiele jednak wkrótce postanowił wziąć ślub, jednak z przyczyn moralnych i społecznych, żoną nie mogła zostać Wally. W 1915 roku Schiele porzucił Wally i zaraz po tym zaręczył się z Edith Harms. Rozstanie to było bolesne, jednak obyło się bez większych dramatów.
Zapewne o muzach można byłoby pisać długie artykuły. Jednak żeby nie opowiedzieć wszystkiego w jednym czasie, o innych wspaniałych kobietach wspomnimy następnym razem.
Kama Wróbel
Portal Rynek i Sztuka
A co z Edie Sedgwick?
Do współczesności jeszcze przejdziemy ;-) Jeszcze z wcześniejszego okresu nie zamknęliśmy! A jak wspomniałam dużo tych kobiet, pewnie nawet znacznie więcej niż samych artystów ;-)