Brytyjskie muzeum sztuki Tate zobowiązało się zwrócić dzieło Johna Constable’a z 1824 roku. Obraz jest kolejnym przejętym przez III Rzeszę dziełem sztuki, który powróci do prawowitych właścicieli. W kolejnej prestiżowej instytucji zidentyfikowano obraz skradziony przez III Rzeszę. Tym razem jest to dzieło Johna Constable’a będące w posiadaniu Tate Gallery.
„Beaching a boat” należało do węgierskiego kolekcjonera, który utracił je ok. 1945 roku na rzecz III Rzeszy. Komitet brytyjskich ekspertów potwierdził proweniencję obrazu i przekazał oficjalny raport, w którym podkreśla, że Tate zobligowane jest do zwrotu dzieła.
Właścicielem obrazu był zmarły w 1958 roku budapesztański arystokrata – baron Ferenc Hatvany. Potomkowie kolekcjonera dwa lata temu znaleźli obraz wśród zbiorów Tate i złożyli oficjalne zawiadomienie. Jednocześnie na galerię spłynęła fala krytyki odnosząca się do braku wnikliwych badań nad pochodzeniem dzieła. Pejzaż Constable’a został podarowany instytucji przez anonimowego kolekcjonera.
Znane przesłanki dotyczące obrazu pochodzą z 1908 roku, kiedy Hatvany kupił go podczas paryskiej aukcji. Następnie przez wojenne zawirowania węgierski baron zdecydował się umieścić większość swojej kolekcji w banku. Niestety niektóre pozycje ukrył w dwóch posiadłościach, skąd zostały zagrabione przez hitlerowców. Reszta dzieł wkrótce podzieliła ich los, zostając zagrabiona przez sowieckich wojskowych, wkraczających do Węgier w lutym 1945 roku. W latach 60. i 70. dzieło Constable’a kilkakrotnie zmieniało właścicieli na terenie Wielkiej Brytanii.
Eksperci nie kryją zdziwienia, że „Beaching a boat” pozostawało w kolekcji Tate przez 28 lat. Zwłaszcza, że w 1960 roku zostało wpisane na oficjalną, węgierską listę dzieł poszukiwanych. Potomkowie Hatvany’ego oskarżają galerię o zatajenie informacji. W odpowiedzi Tate zobowiązało się niezwłocznie uruchomić procedurę zwrotu dzieła prawowitym właścicielom.
Katarzyna Grzemska
fot. góra: Constable; „Beaching a boat”; źródło: Tate Gallery
Portal Rynek i Sztuka
