szukaj w portalu Rynek i Sztuka MENU
Galeria Stalowa „Fragments of Reality” Bożenna Biskupska

Kontrowersyjna 10. edycja Biennale „Manifesta”

03.07.2014

Świat: wydarzenia

28 czerwca 2014 roku w Petersburgu odbyło się uroczyste otwarcie 10. Edycji Biennale Sztuki Współczesnej Manifesta. Tegoroczna Manifesta stała się jednym z najbardziej kontrowersyjnych artystycznych wydarzeń roku, które poprzedzały bojkoty ze strony artystów, petycje i inne protesty.

Główną cechą odróżniającą Manifestę od innych podobnych wydarzeń jest fakt, że co roku organizowana jest w innym miejscu. Biennale zostało wynalezione w Holandii na początku lat 90., po upadku muru berlińskiego ówczesne środowisko artystyczne chciało stworzyć taką formę sztuki współczesnej, która będzie się różnić od dość konserwatywnych Dokumentów czy Biennale w Wenecji. Zatem organizatorzy postanowili, że nowe Biennale nie powinno być „przywiązane” do konkretnego miejsca tak, aby lepiej odzwierciedlać zmiany, jakie zachodzą w różnych częściach Europy.

Schemat działania Manifesty był zapożyczony z tzw. Aperto – sekcji dla młodych artystów podczas weneckiego Biennale. Ważną zasadą biennale stał się fakt, że na jej czele miał być nie jeden kurator, lecz cały zespół kuratorski. Innym kluczowym elementem Manifesty zawsze był program edukacyjny – tzw. Spotkania Open House.

Ponieważ Biennale główny nacisk kładzie na prezentację twórczości artystów młodych, i mało znanych, dla wielu z nich udział w Manifeście ma ogromne znaczenie. Na przykład, dla takich artystów jak Fabrice Hybert (Francja), Maurizio Cattelan (Włochy), Carsten Höller (Szwecja) udział w Manifeście niewątpliwie stał się punktem zwrotnym w karierze zawodowej. Wielu uczestników pierwszego Biennale Manifesta wygrało później prestiżowe międzynarodowe nagrody w dziedzinie sztuki współczesnej (np. Sam Taylor-Wood, Wolfgang Tillmans i Simon Starling uhonorowani zostali Nagrodą Turnera).

W 2014 roku jako miejsce Biennale wybrano Petersburg. Mówiono, że istotną rolę w podjęciu tej decyzji odegrał fakt, że władze miasta przeznaczyły na Manifestę rekordową kwotę pieniężną – 142 mln rubli (12,5 mln zł). Duże znaczenie ma też to, że gospodarzem Biennale stało się Państwowe Muzeum Ermitażu, które nie tylko słynie z ogromnej kolekcji sztuki europejskiej, ale także ciągle pokazuje najlepsze dzieła współczesnych autorów.

Państwowe Muzeum Ermitażu w Petersburgu, źródło: manifesta.org

Państwowe Muzeum Ermitażu w Petersburgu, źródło: manifesta.org

W związku z kontrowersyjną polityką rosyjskiego rządu w różnych kwestiach, w tym roku wielu artystów chciało bojkotować udział w Biennale. Wielki odzew otrzymała petycja przeciw zorganizowania 10. Edycji Manifesty w Sankt Petersburgu w związku z antydemokratyczną rosyjską ustawą zabraniającą „propagować homoseksualizm”. Ale jeszcze więcej protestów i petycji pojawiło się w związku z wydarzeniami na Ukrainie. Grupa artystów z Amsterdamu i Dusseldorfu wystąpiła z postulatem, aby odroczyć Biennale „do momentu, aż wojska rosyjskie wycofają się z terytorium Ukrainy”. Odmówili udziału w Manifeście ze względu na politykę Rosji wobec Ukrainy także znani rosyjscy artyści: Yuri Leiderman, Marja Kulikowska, członkinie „Pussy Riot” Maryja Alechina i Nadieżda Tolokonnikova, artystyczny zespół „Chto Delat?” i inni. Jednakże mimo wszystko, wydarzenie nie zostało odwołane, a jego miejsce nie zostało zmienione.

Nie należy jednak zapominać, że antydemokratyczne ustawy przyjęte w Rosji mają znaczący wpływ na to, co w tym roku się dzieje na Biannale. Choć w projekcie głównym bierze udział 55 artystów, niestety prawie nie ma wśród nich młodych i eksperymentalnych autorów, z których Manifesta słynie. Przed otwarciem Biennale wszystkie projekty uczestników badano pod kątem zgodności z przepisami prawa rosyjskiego. „Mieliśmy konsultacje z prawnikami. Każda praca wystawiana podczas „Manifesty” jest zgodna z prawem Federacji Rosyjskiej” – powiedział dyrektor Ermitażu Michał Piotrowski podczas konferencji prasowej w dniu otwarcia Biennale.

Tegoroczne tematy też nie są nacechowane politycznie. Kurator Kasper König głównym obiektem swoich badań uczynił samo muzeum Ermitażu oraz miasto Petersburg, pragnąc „popatrzeć na miasto z różnych punktów widzenia i przeanalizować wydarzenia historyczne oraz ich wpływ na rozwój sztuki w skali lokalnej i globalnej”.

Prace wybrane do 10. Edycji Manifesty są zlokalizowane w głównej Amfiladzie Ermitażu, a także na trzecim i czwartym piętrze tzw. „Sztabu Generalnego”. Zostały one umieszczone wewnątrz stałych ekspozycji dzieł XIX-XX wieku z kolekcji Ermitażu.

W głównym projekcie biorą udział znani artyści z Petersburga jak Timur Novikov i Vladislav Mamyszev-Monro, a także wielu wybitnych artystów z całego świata: Marlene Dumas, Louise Bourgeois, Thomas Hirschhorn, Bruce Nauman i inni. Oprócz tego, w ramach programu równoległego w Korpusie Kadetów gości wystawa pt. Manifesta Generation START, gdzie wystawiają się młodzi rosyjscy artyści.

 

Ganna Melnyk

Portal Rynek i Sztuka

portal_rs_adres_www_wb

szukaj wpisów które mogą Cię jeszcze zainteresować:

Dodaj komentarz:

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Magazyn

Kursy online

Odwiedź sklep Rynku i Sztuki

Zobacz nasze kursy Zobacz konsultacje dla artystów

Zapisz się do naszego newslettera

Zapisując się na newsletter zgadzasz się z regulaminem portalu rynekisztuka.pl Administratorem danych osobowych jest Media&Work Agencja Komunikacji Medialnej (ul. Buforowa 4e, p. 1, p-2-5, 52-131 Wrocław). Podanie danych jest dobrowolne. Zgoda na otrzymywanie informacji handlowych może zostać wycofana w każdym czasie. Więcej informacji na temat danych osobowych znajduje się w Polityce prywatności.