Nie przegap! Czyli kulturalna mapa wydarzeń artystycznych w Polsce

Wraz z początkiem marca rozpoczynamy kolejny nowy cykl artykułów, który tym razem poświęcony będzie ciekawym i wartym zobaczenia wydarzeniom artystycznym w Polsce. Mamy nadzieję, że przewodnik ten okaże się pomocnym i wartościowym narzędziem dla wszystkich tych, dla których sztuka współczesna jest interesującym i wartym zgłębienia tematem.

Co wobec tego wybraliśmy na początku tego miesiąca? 

Przede wszystkim polecamy odwiedzić warszawską Zachęty, gdzie niebawem otwiera się długo wyczekiwana wystawa pt. Kanibalizm? O Zawłaszczeniach w sztuce. Naszym zdaniem warto odwiedzić też białostocki Arsenał oraz opolską Galerię Sztuki Współczesnej. Również szczecińska Zona Sztuki Aktualnej przygotowała interesującą wystawę holenderskiego artysty Thomasa van Linge, której poziomem nie ustępuje prezentacja rzeźby Olafa Brzeskiego w lubelskiej Galerii Labirynt czy  Logistyka odzysku Izy Tarsewicz w warszawskim BWA. Co więcej? Sprawdźcie sami:

Białystok

♦ Galeria Arsenał
CO: Konrad Kuzyszyn, Stąd/Wstecz
Do kiedy: 19.03.2015

Prezentowana w Galerii Arsenał indywidualna wystawa Konrada Kuzyszyna  STĄD/WSTECZ  ma charakter wyjątkowo osobisty. Jest powrotem do Białegostoku – rodzinnego miasta, z którego wyjechał dawno temu. To pewnego rodzaju mentalna podróż do miejsc i osób związanych  z tym ważnym dla artysty miejscem. Dlatego na wystawie znalazły się wątki intymne. Artysta sięga do rodzinnego archiwum i wykorzystuje stare zdjęcia, które poddaje interwencjom, przetwarza je, nadając im nowe sensy. To swoista introspekcja i retrospekcja. Istotna jest tu warstwa symboliczna, odnosząca się do przeszłości artysty i jego bliskich.  Do tego cyklu należy m.in. „Autoportret ze światłomierzem” (1986/2014). Kuzyszyn wykorzystał zdjęcie sprzed bez mała 30 lat, które poddał działaniu pleśni.

Kraków

♦ Galeria Zderzak
Co: Łukasz Stokłosa, Numer 392
Do kiedy: 14.03.2015

Wystawa koncentrować się będzie wokół portretu młodej damy, w której miłośnicy kina rozpoznają francuską aktorkę Isabelle Adjani w roli Lucy Harker. Razem z bohaterką obrazu i zarazem jednej z najpiękniejszych baśni europejskiego kina XX wieku wędrować będziemy po opuszczonych wnętrzach pałaców, po ogrodach i oranżeriach. Zapraszamy do wspólnej wędrówki tropami mrocznej zagadki, opowiadanej, jak zwykle u Stokłosy, z lekkim przymrużeniem oka.

Więcej: INFO

♦ MOCAK
Co: Logiczna emocja. Współczesna sztuka japońska.
Do kiedy: 26.04.2015

Motywem przewodnim wystawy są dwa  pojęcia – często traktowane jako przeciwstawne – „logika” i „emocja”. Napięcie między nimi stanowi według organizatorów zasadniczą cechę współczesnej sztuki japońskiej. Wystawa jest próbą znalezienia istoty „japońskości”, przedstawienia jej w różnych kontekstach oraz określenia decydujących wyróżników jej estetyki. Na wystawie prezentujemy prace 13 japońskich artystów, w tym architekta i grafika, wykonane w takich mediach jak: fotografia, malarstwo, rysunek, manga, rzeźba, instalacja, obiekt, wideo, ceramika i plakat.

Więcej: INFO

♦ MOCAK
Co: Mikołaj Smoczyński, Dwa cykle
Do kiedy: 12.04.2015

Celem wystawy Dwa cykle jest zestawienie przemyśleń artysty na temat relacji obiektu z przestrzenią i jej zmieniających się stanów z dokumentacją fotograficzną. Prace będą opatrzone komentarzami artysty pochodzącymi z autorskiej publikacji Czas przeszły. Komentarze do prac zrealizowanych w latach 1980–1999 (autoreferat) wydanej przez MOCAK w 2013 roku. Artysta w Autoreferacie po latach analizuje poszczególne realizacje, odsłaniając proces myślowy i inspiracyjny, jaki towarzyszył ich powstawaniu. Tego typu odautorskie komentarze są rzadkie i mogą być szczególnie wartościowe dla adeptów sztuki. Publikacja jest bowiem dowodem na to, że procesy twórcze są tak samo ważne jak prace.

Więcej: INFO

Lublin

♦ Galeria Labirynt
CO: Olaf Brzeski, Czułe spojrzenie
Do kiedy: 12.04.2015

„Czułe spojrzenie” to pierwsza wystawa Olafa Brzeskiego w Lublinie, na której prezentowane są najnowsze rzeźby artysty oraz wybrane realizacje z ostatnich sześciu lat. Tytułowe „spojrzenie” to jeden z pojawiających się w twórczości Brzeskiego tematów, który znajduje swoje rozwinięcie na lubelskiej wystawie. Spojrzenie w jej kontekście ma znaczenie wielowymiarowe – może być rozumiane jako podstawowe narzędzie percepcji, warunek poznania i budowy naszego obrazu rzeczywistości, a także jako pierwotny i jednocześnie najbardziej wyrafinowany sposób komunikacji z drugim człowiekiem. Spojrzenie jest wobec tego najczulszym receptorem sztuk wizualnych oraz, pośrednio i wprost, przekaźnikiem emocji na linii artysta – widz.

♦ Brain Damage Gallery
CO: Paweł Ryżko, Znaczki
Do kiedy: 06.03.2015

Nazwa dobrze odzwierciedla infantylizację ich filozoficzno-ustrojowych przekazów. Orzełek, krzyżyk, lilijka. Pocztowe, przypinane, zawieszane – zdrobnione formy poważnych znaków. Ponieważ zwykle bezpośrednio ilustrują swoje creda, hasła i motta, nawet odbiorcy nieposługujący się danym językiem mogą rozszyfrować zawartą w nim treść.

Propagandowo pozytywna lub skrajnie patetyczna forma graficzna znaczków z przeszłości często wywołuje w odbiorcy uczucie rozbawienia. Dystans lat z jednej strony prowokuje „przymrużenie oka”, z drugiej strony jednak ich krzepiąca estetyka wywołuje w wielu chęć posiadania, zbierania. Takiego krytyczno-celebrującego spojrzenia brak nam dla znaczków, które sami nosimy.

Łódź

♦ Muzeum Sztuki w Łodzi
Co: Magda Moskwa, Nomana
Do kiedy: 06.03–16.05.2015

Na wystawie zaprezentowane zostaną najważniejsze obrazy ostatnich dwudziestu lat, a także ubrania będące formami mentalnych kombinezonów, fotografie oraz instalacje. Wystawa będzie także ukazywać pełne spektrum bogatego warsztatu Magdy Moskwy. Obok klasycznej techniki olejnej artystka używa m.in. substancji wykorzystywanych w złotnictwie (mikstion) czy żywic (szelak). Od pewnego czasu rozwija autorską technikę malarską, w której podłoże stanowi reliefowo opracowana zaprawa kredowa na desce. […] Dzięki retrospektywnemu charakterowi wystawy możliwe będzie odnalezienie charakterystycznych wizualnych tropów, mających swój początek we wczesnym etapie jej twórczości, których powtarzalność i ewolucję możemy zaobserwować w późniejszych pracach. Pojawiają się one w tle portretowanych osób (motywy kwiatowe) lub jako malarskie znaki szczególne wpisane w postacie.

Opole

 ♦ Galeria Sztuki Współczesnej w Opolu
Co:  Jerzy Bereś. Ja proponuję osąd, osąd tego, co Państwo w tej
chwili widzą.
Do kiedy: 26.04.2015

Wystawa z cyklu poświęconego mistrzom sztuki współczesnej realizowana w ramach programu Galerii Sztuki Współczesnej – Klasycy sztuki współczesnej. Twórczość Jerzego Beresia jest jednym z najoryginalniejszych zjawisk w polskiej sztuce XX wieku. Wbrew pozorom jest słabo jeszcze poznana. Funkcjonuje kilka obiegowych, powtarzanych przy różnych okazjach, etykiet o zabarwieniu pozytywnym lub negatywnym: „prekursor performensu i body art’u”, „legendarny artysta niezależny”, „mistyk i wieszcz”, „prowokator i skandalista”, „romantyk”.

Orońsko

♦ Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku
Co: Alfabet rzeźby
Do kiedy: 03.04.2015

Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku zaprasza nas na ósmą odsłonę projektu pt. Alfabet rzeźby, którego celem jest przybliżenie odbiorcy zagadnień związanych z rozwojem techniki rzeźbiarskiej. W nawiązaniu do tytułu przedsięwzięcia cykl wystaw podzielony został na części, których wyznacznikiem jest alfabet. Ósma, kończąca projekt edycja poświęcona została wobec tego literom VWZŻ, W obrębie poszczególnych kwater galerii toczy się opowieść zbudowana przez rzeźby, obiekty oraz towarzyszący im komentarz pisany, fotogramy dzieł wybitnych i materiał multimedialny. Ilustrację zagadnień stanowią wybrane prace z kolekcji własnej Centrum oraz dzieła użyczone dzięki uprzejmości Artystów oraz Tomasza Tworka i Fundacji Nowa Przestrzeń Sztuki z Kielc.

Poznań

 ♦ Galeria EGO
CO: Szymon Kurpiewski, Oh Andy… you make me so shaking!
Do kiedy: 28.03.2015

Najnowszy projekt graficzny Szymona Kurpiewskiego przybrał formę badań nad związkami współczesnej kultury z Warholowskim pop-artem. Oh Andy…to na pierwszy rzut oka barwne i przyjazne dla oka collages, które po głębszej analizie zaskakują swobodnym połączeniem symboli popkulturowych i religijnych, oraz – co istotne – powracającym wątkiem homo-erotycznym, także w wulgarnym, obscenicznym aspekcie.

Ostre, mocne i wyraziste kolory przyciągają wzrok i sprawiają, że prace, jak atrakcyjne towary na półkach sklepowych cieszą oczy i budzą trudną do opanowania chęć posiadania. Dopiero po bliższym przyjrzeniu przedstawiane scenki budzą zaskoczenie, niepewność, a nawet szok. Swego czasu prace Warhola reprodukowane były nawet na papierze toaletowym. Świat nabywców sztuki masowo wszedł do super-marketów bezmyślnie poddając się świadomej manipulacji marketingowej. Przewrotne marzenie amerykańskiego geniusza spełniło się! Show must go one?

Szczecin

 ♦ Zona Sztuki Aktualnej
Co: Thomasa van Linge, Terra Inc.
Do kiedy: 11.04.2015

Komercjalizacja, cyfryzacja i fragmentaryzacja odbioru współczesnej rzeczywistości, podobnie jak nasz nowy, zupełnie inny stosunek do natury i życia codziennego, to problemy podejmowane często przez Thomasa van Linge. Jego prace określają nasze współczesne podejście do natury, pracy, sztuki, dziedzictwa kulturowego, rozrywki, konsumpcjonizmu, świata cyfrowego i analogowego. Digitalizacja rzeczywistości, w której żyjemy oddala nas od natury w nieprawdopodobnym tempie, nasz kontakt z nią przybiera zupełnie nową formę. Doświadczamy natury, otaczającego nas świata w coraz bardziej pośredni sposób. Aplikacje typu Google Maps oszczędzają nasz czas, ułatwiają komunikację, przenoszą nas w jakieś miejsce w mgnieniu oka. Natomiast codzienny brak kontaktu z bezkresnymi krajobrazami zastępują hipnotyzujące tapety systemu Windows czy IOS na naszych komputerach i urządzeniach mobilnych. Przyzwyczailiśmy się już do stockowej fotografii reklamowej promującej najnowsze produkty na każdym kroku. W dużych miastach kontakt z naturą zapewniają palmiarnie, zoo czy bio markety. Są to pewnego rodzaju substytuty tworzące iluzję, zupełnie inną relację z naturą.

Toruń

♦ Wozownia
Co: Zofia Martin, Wesoła gromadka
Do kiedy: 08.03.2015

Zły sen, zmora co przychodzi nocą i siada cicho na piersi, wpatrując się swoimi szklistymi oczami, krwawe opowieści śpiewane  słodkim, dziecięcym głosem stanowią dla Zofii Martin początek  historii nasiąkniętej krwią. Od pierwszego, wypowiedzianego słowa ta ‘zaiste’ wesoła gromadka zmierza ku nieuniknionej śmierci – w bólu i cierpieniu. Perwersja w której nieposłuszeństwo wobec pewnych kulturowych norm kończy się tragicznie dla ofiary. Rozczłonkowane ciało, okaleczone, krwawiące, martwe. Ale przecież jest to kara – zawsze słuszna (?) i sprawiedliwa (?)

Zofia Martin wizualizuje dwa wierszydełka-straszydełka, które pozbawione jakiejkolwiek metaforyki wprost opisują przedziwne historyjki z życia dzieci. Wiszące, ceramiczne, obcięte palce Juleczka, który bez przerwy je ssał czy stos łyżek – przedmioty smutnego chłopca, co nie chciał jeść zupy wprowadzają widza w przestrzeń pełną niepokoju i niepewności. I jeszcze te głosy, dziecięce, recytujące tę nadzwyczajną poezję.” (Katarzyna Lewandowska)

Warszawa

♦ Zachęta Narodowa Galeria Sztuki
Co: Przemysław Matecki, Szorstko.
Do kiedy: 29.03.2015

Na wystawie w Zachęcie – Narodowej Galerii Sztuki widz może zapoznać się z niewielkim wycinkiem malarskiej twórczości Przemysława Mateckiego. Równocześnie prace na papierze oraz sama struktura wystawy przybliżają nie tylko jego instrumentarium, ale i intensywność oraz bezkompromisowość twórczości. Matecki, rozpoczynając pracę nad wystawą, określał siebie jako „malarza sztalugowego”. Staroświecko brzmiącą definicją wskazał ważny punkt odniesienia, jakim jest tradycyjnie rozumiana praca artysty. Na wystawie znajdują się obrazy powstałe głównie w ostatnich miesiącach oraz rysunki tworzone od kilku lat, impulsywnie, w krótkich okresach czasu.

♦ Zachęta Narodowa Galeria Sztuki
Co: KANIBALIZM? O ZAWŁASZCZENIACH W SZTUCE
Do kiedy: 07.03–31.05. 2015

Wystawa jest poświęcona zagadnieniom zawłaszczania, zapożyczania, przetwarzania, remiksowania i samplowania kultury, a mówiąc dokładnie wykorzystywania istniejących już obiektów, elementów z mediów i kultury masowej, dzieł sztuki stworzonych przez innych artystów, filmów, literatury, muzyki – wszystkiego, co powstaje w szeroko pojętej sferze kultury i poza nią. Zapożyczenia te są różnorakie: od bezpośrednich, dosłownych zawłaszczeń, czyli bez dokonywania jakiejkolwiek ingerencji, przez niewielkie transformacje, po inspiracje, których rezultatem są zupełnie nowe dzieła, jedynie aluzyjnie odnoszące się do pierwowzorów.

♦ BWA Warszawa
Co: Iza Tarasewicz, Logistyka odzysku
Do kiedy: 18.04.2015

Logistyka odzysku to „proces planowania, wdrażania i kontrolowania skutecznego i efektywnego ekonomicznie przepływu surowców i gotowych produktów od miejsca konsumpcji do miejsc pochodzenia w celu odzyskania wartości”. Ten rodzaj aktywności jest od dawna obecny w praktyce twórczej Izy Tarasewicz. Urodzona w 1981 roku artystka, absolwentka ASP w Poznaniu, konsekwentnie wykorzystuje podstawowe tworzywa (glina, gips, beton, sól, złoto, skorodowana stal, szkło, asfalt, tłuszcz zwierzęcy, skóra, futro, jelita, plastelina, włókna roślinne, pył roślinny i popiół; ostatnio na wystawie w Antwerpii hodowała grzybnię), łącząc je ze sobą i znajdując dla nich nowe zastosowania. W jej realizacjach spotykają się przedmiot, przestrzeń, diagram, rysunek i działanie performatywne.

♦ MONOPOL
Co: Zofia Gramz, Paweł Wocial I znowu wszystko od początku.
Do kiedy: 30.04.2015

Projekt Zofii Gramz „Co by tu porobić przed śmiercią” jest rysunkowym zapisem ostatnich dwóch lat zmagań artystki z tak zwanym „życiem codziennym” i „naturą wszechświata” jednocześnie. Przenikliwe obserwacje, niespodziewane zmiany optyki i błyskotliwy humor sprawiają, że artystka trafia bezpośrednio w sedno spraw, które porusza. Natomiast instalacja „Propeller” Pawła Wociala mówi o splocie sił fizycznych i metafizycznych. Powoli obracające się śmigło w przestrzeni wypełnionej światłem stymulującym wzrost roślin ma jednocześnie charakter techniczny i organiczny. Spokojnym wirowaniem wprowadza nas w odbiór medytacyjny, by w rezultacie umożliwić wyhodowanie sobie silnej, własnej świadomości.

♦ 101 Projekt
Co: Agnieszka Sandomierz, Wszystkie oczy na mnie
Do kiedy: 2o.03.2015

Malarska opowieść o jej codzienności miała już różne odsłony. Od zmysłowych i rozerotyzowanych, balansujących na granicy psychicznego ekshibicjonizmu obrazów, dzięki którym pod koniec swoich studiów wpisała się w pejzaż wybijających się artystek młodego pokolenia, po te ujmowane w pop-artowskiej stylistyce, ukazujące ją w nowych rolach żony czy matki. Na nową prezentację składają się prace wykonane w temperze jajowej na płótnach oraz temperą na papierach. W cyklu spiętym klamrą Wszystkie oczy na mnie Sandomierz ponownie oglądowi i analizie poddaje własną osobę. Zdaje się jednak przekraczać granicę zwykłej obserwacji własnej cielesności, czy rejestracji banalnych gestów i czynności. Tym razem z bezwzględnością obnaża swoje „stany duszy“. Tak jak niegdyś oswajała kobiecość, erotyzm, samotność, czy macierzyństwo, teraz przygląda się swojej kondycji psychicznej.

Więcej: INFO

Wrocław

♦ Galeria Arttrakt
Co: Joanna Concejo, Historie osobne
Do kiedy: 10.03.2015

Wystawa Joanny Concejo „Historie osobne” w Galerii ARTTRAKT we Wrocławiu jest drugą prezentacja powstałą w ramach projektu „Arttrakt dla dzieci – mistrzowie ilustracji”, który przedstawia dokonania najciekawszych i najwybitniejszych artystów, zajmujących się ilustracją dziecięcą. […] Joanna Concejo współpracuje regularnie z Le Petit Atelier de Paris (projektowanie użytkowe, ceramika) oraz ze szkołą ilustracjiFabbrica delle Favole – Macerata/Włochy. Jej książki ukazują się we Włoszech, Francji, Hiszpanii, Szwajcarii, Polsce. Za ilustracje do książki „Książę w cukierni” (wydawnictwo Format) artystka otrzymała prestiżową nagrodę główną polskiej sekcji IBBY i tytuł „Najlepsza Książka Roku 2013” w kategorii: Grafika. Na wystawie zaprezentowane zostaną wybrane prace z kilku cykli ilustratorskich: „Monsieur Personne” (Pan Nikt), „Nimbo”, „Cygnes sauvages” (Dzikie łabędzie) oraz „L’ange des chaussures”.

Więcej: INFO

♦ Galeria Socato
Co: POST
Do kiedy:20.03.2015

Post – czas kiedy ma się ochotę na coś pozbawionego zbędnych dodatków, sztucznych barwników i lukrowej dekoracji. Czas kiedy chcemy zbliżyć się do istoty rzeczy, dotknąć sedna sprawy. Próbą takiego zbliżenia może być sztuka abstrakcyjna, zwłaszcza geometryczna. Abstrakcja geometryczna unika rozbudowanej dekoracji, narracji, bohaterów z zawiłymi historiami w tytule. Daleka jest od moralizatorstwa, komentowania. Gubi ślady polityki, nie chce mówić językiem codzienności. Tworzy własne kody, zdefiniowaną i niezależną przestrzeń. Dyscyplina w tym wypadku, to rodzaj świadomego ograniczania, redukcji, wyboru. Post jest wyzwaniem. Podobnie jak wyzwaniem jest budowanie nowych artystycznych zdarzeń w ramach abstrakcyjnego świata form i symboli.

Więcej: INFO

Zielona Góra

♦ BWA Zielona Góra
Co: Wilczyk & Wróblewski – Blue Pueblo
Do kiedy: 06.03–29.03.2015

Zdjęcia do projektu Blue Pueblo zostały wykonane wyłącznie na terenie kopenhaskiej dzielnicy Amager podczas dwóch sesji – jesień 2013, wiosna 2014. Ale wcześniej, bo w styczniu 2013 powstał tekst Blue Pueblo, napisany przez Grzegorza Wróblewskiego w Kopenhadze, w mieszkaniu przy Elbagade, w dzielnicy Amager. Blue Pueblo to także tytuł abstrakcyjnego obrazu namalowanego przez Grzegorza Wróblewskiego rok wcześniej. Grzegorz Wróblewski pisze wiersze, prozę, eseje, dramaty i maluje. Blue Pueblo jest dramatycznym zapisem rozstania z ukochaną osobą.

Informacje o wystawach pochodzą z materiałów prasowych zamieszczonych na stronach poszczególnych galerii.

Kama Wróbel

Portal Rynek i Sztuka