Choć sprawa kolekcji po zmarłym w zeszłym roku „kolekcjonerze” Corneliusie Gurlitcie, który przez kilkadziesiąt lat w tajemnicy przed wszystkimi przetrzymywał ponad 1400 dzieł sztuki o wartości przekraczającej miliard euro, teoretycznie została doprowadzona do końca, jeszcze długo będzie ona budzić kontrowersje. Nic zresztą dziwnego, prawie wszystkie dzieła zostały bezprawnie odebrane żydowskim właścicielom w czasach niemieckiego nazizmu. Dzieło Pissarra właśnie odnalazło prawowitego właściciela.
Dlaczego sprawa Gurlitta tylko teoretycznie została załatwiona? Po pierwsze, po jego śmierci na powierzchnię wypłynęło wielu nieznanych wcześniej członków rodziny, którzy zaczęli rościć sobie prawa do kolekcji, zapominając o tym, że wszystkie dzieła zostały w pierwszej połowie XX wieku najzwyczajniej w świecie zrabowane, a ich prawowici właściciele żyją i mogą ubiegać się o odzyskanie skradzionego mienia. Po drugie, testament Gurlitta jednoznacznie określił, że wszystkie 1400 dzieł po śmierci mają znaleźć się w jego ukochanym malutkim Muzeum Sztuki w szwajcarskim Bernie. Ta wiadomość dla odmiany wywołała falę niezadowolenia wśród społeczności żydowskiej, a swoje zaniepokojenie wyrazili dyrektorzy innych placówek na terenie Austrii i Niemiec, którzy borykają się z problemem posiadania dzieł będących efektem nazistowskich zbrodni. Przyjmowanie takiego podarunku to w pewnym sensie balansowanie na dosyć cienkiej linii, ale w myśl zasady, kto nie ryzykuje, ten ginie – Kunstmuseum w Bernie podjęło decyzję o przyjęciu 1-miliardowego podarunku. Trudno się zresztą dziwić…
Niemniej jednak już zaczyna się dziać to, przed czym berneńskie Muzeum przestrzegali inni – dzięki Regulacjom waszyngtońskim z 1998 roku prawowici właściciele poczuli się ośmieleni walczyć o to, co kiedyś należało do nich. W środę 1 kwietnia niemiecki rząd ogłosił, że udało się ustalić spadkobiercę obrazu Camille’a Pissarra, istnieją również dowody na to, że obraz został odebrany w czasach Nazizmu. Dzieło pod francuskim tytułem La Seine vue du Pont-Neuf, au fond le Louvre powstałe ok. 1902 roku przedstawia widok na Luwr z paryskiego mostu Pont Neuf. Zostało ono odkryte w mieszkańcu Gurtlitta w austriackim Salzburgu. Niestety, na chwilę obecną minister kultury Monice Gruetters jeszcze nie udało się skontaktować z rodziną, której należy się prawo do tego obrazu.
Więcej o sprawie:
Szwajcarskie muzeum „niechętnie” przyjmuje spuściznę Corneliusa Gurlitta
Monet odnaleziony w… niemieckiej walizce
Fot. Camille Pissarro, La Seine vue du Pont-Neuf, au fond le Louvre powstałe, 1902
Portal Rynek i Sztuka
