
Muzealnicy z Galerii Trietiakowskiej w Moskwie ogłosili, że pod arcydziełem Kazimierza Malewicza „Czarny kwadrat na białym tle” znajdują się dwie barwne kompozycje. Dodatkową niespodzianką okazała się możliwość odczytania znajdującego się na płótnie napisu, wykonanego prawdopodobnie ręką samego artysty.
Fakt, że pod obrazem Malewicza znajduje się inna kompozycja pozostawał do tej pory niezbadany, choć specjaliści z moskiewskiej galerii od dawna sygnalizowali, że obraz może kryć w sobie jeszcze jedną pracę rosyjskiego artysty. Krakelury pokrywające obraz odsłaniały bowiem tajemnicze przedstawienie znajdujące się pod spodem dzieła.

Kazimierz Malewicz, Mistyczny suprematyzm, 1920-22, obraz sprzedany w Sotheby’s za 37,8 mln dolarów, źródło: Sotheby’s
Zaskoczeniem było jednak odkrycie, że spód obrazu, wykonanego dokładnie sto lat temu, kryje nie jedną, a dwie kompozycje. Pierwsza z nich umieszczona najgłębiej, wykonana jest w kubistyczno-futurystycznej stylistyce, druga – znajdująca się bezpośrednio pod przedstawieniem czarnego kwadratu – to kompozycja proto-suprematystyczna. Tych szczegółowych odkryć dokonano używając zarówno nowoczesnych mikroskopów, jak i aparatury rentgenowskiej, która pozwala na dokładne zbadanie powierzchni obrazu oraz struktur znajdujących się pod górnym przedstawieniem.
Konserwatorom badającym „Czarny kwadrat” udało się także odczytać znajdującą się na płótnie inskrypcję, pisaną odręcznie prawdopodobnie przez samego malarza. Napis brzmiący: „Walka Murzynów w ciemnej jaskini” świadczyć ma o inspiracjach Malewicza twórczością francuskiego pisarza i satyryka, a także jednego z pierwszych twórców malarstwa abstrakcyjnego – Alphonse’a Allaisa, który w 1897 roku namalował obraz zatytułowany „Bitwa Murzynów w jaskini późną nocą”.
Sam Malewicz uznawany za jednego z najwybitniejszych artystów XX wieku, był pionierem awangardowego ruchu zwanego suprematyzmem. Jego teoretyczne, filozoficzne i malarskie podstawy stworzył około 1913 roku. Artyści tworzący w tym nurcie posługiwali się prostymi figurami geometrycznymi oraz ograniczoną paletą barw. Koncepcja suprematyzmu stanowi także jedną z najważniejszych idei w rosyjskiej historii sztuki.
Prace Kazimierza Malewicza często pojawiają się na aukcjach w największych domach aukcyjnych na świecie, a ich ceny osiągają kwoty kilkudziesięciu milionów dolarów.
m.m
Ilustracja (góra): Kazimierz Malewicz, Czarny kwadrat na białym tle, 1915
Portal Rynekisztuka.pl