Obraz Józefa Chełmońskiego „Zachód słońca na błotach” odnaleziony

Po około 80 latach odnaleziony został obraz Józefa Chełmońskiego „Zachód słońca na błotach”. Dzieło przez lata znajdowało się w prywatnej kolekcji w Izraelu. Pejzaż wybitnego polskiego twórcy zostanie zlicytowany podczas Aukcji Sztuki Dawnej zaplanowanej na 6 grudnia br w Domu Aukcyjnym Agra-Art.

Historia obrazu zaczyna się w 1900 roku, kiedy Chełmoński (1849-1914) maluje go w podwarszawskiej wsi Kuklówce – gdzie żył w latach 1889-1914. Płótno zostało nabyte przez warszawskiego lekarza, kolekcjonera i mecenasa sztuki Samuela Goldflama, którego zbiory w latach 30. zostały przekazane Uniwersytetowi Hebrajskiemu w Jerozolimie. Prawdopodobne jest, że gdyby kolekcja Goldflama została w Warszawie do wojny zostałaby zagrabiona lub zniszczona przez wojska niemieckie. Zabudowa przy ulicy Granicznej 10 – przy której mieszkał kolekcjoner – stanowiła granicę getta, a w roku 1944 została całkowicie zrujnowana.

Po latach od przekazania działa na rzecz uczelni, obraz wystawiono na sprzedaż, w celu powiększenia uniwersyteckich funduszy. Wtedy też trafił do zbiorów izraelskiego kolekcjonera, skąd zapewne powędrował w ręce kolejnych prywatnych właścicieli. Jak sugerują historycy, obraz znajdował się cały czas na terytorium Izraela.

Polskim badaczom płótno znane było dotąd wyłącznie z czarno-białych fotografii i pod różnymi tytułami: „Wylew rzeki”, „Stóg siana” czy „Zachód na błotach”. Wypłynięcie obrazu uznaje się więc za wydarzenie graniczące ze swoistym odkryciem, gdyż do tej pory uchodziło za zaginione, stanowiąc wielką zagadkę dla historyków sztuki.

Twórca „Babiego lata” i „Bocianów” należy do wybitnych reprezentantów polskiego XIX-wiecznego realizmu. Komponował przede wszystkim sceny rodzajowe, pejzaże i portrety. Doceniony został szczególnie za doskonałe operowanie światłocieniem oraz wydobywanie tonów barw bliskich naturalnym.

Obraz wystawiony zostanie na sprzedaż 6 grudnia, podczas Aukcji Sztuki Dawnej w Agra-Art. Estymacja dzieła wynosi 800 000 – 1 200 000 zł. Cenę wywoławczą ustalono na 700 000 zł.

m.m

Ilustracja (góra): Józef Chełmoński, „Zachód słońca na błotach”, 1900, źródło: Dom Aukcyjny Agra-Art

Portal Rynekisztuka.pl