Pod koniec 2015 roku Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu wydał książkę pod redakcją Elżbiety Łubowicz pt. „Wacław Szpakowski 1883–1973. Linie rytmiczne” poświęconą twórczości Wacława Szpakowskiego – artysty w Polsce szerzej nieznanego, ale bardzo cenionego w kręgu specjalistów zajmujących się sztuką XX wieku. Jego rysunki uznane zostały za pionierskie dla sztuki abstrakcyjnej.
Wacław Szpakowski przez ostatnie 28 lat życia mieszkał we Wrocławiu, jednak jego dzieła docenione i eksponowane zostały dopiero po śmierci, pod koniec lat 70. Rysunki, tworzone w latach 1900–1951, znalazły się ostatnio na wielkiej wystawie Inventing Abstraction 1910–1925, przedstawionej w nowojorskim Museum of Modern Art na przełomie 2012 i 2013 roku, co wyznacza ich rangę jako istotnych dla światowej sztuki współczesnej.
Publikacja zawiera reprodukcje prac artysty, dwa jego autorskie teksty (w tym jeden dotychczas nieznany) oraz analizy jego twórczości przeprowadzone przez siedmiu badaczy sztuki współczesnej – polskich i zagranicznych. Ujmują one jego dzieła z różnych perspektyw, dopełniając się wzajemnie. Rysunki Szpakowskiego wymagają interdyscyplinarnego podejścia, gdyż ich niezwykle oryginalna estetyka sytuuje je na styku sztuk wizualnych, muzyki i nauki (matematyki).
Analizy otwiera podsumowanie dotychczasowej wiedzy o twórczości Szpakowskiego, czyli tekst Janusza Zagrodzkiego Opisanie świata z 1998 roku; pozostałe eseje zostały napisane specjalnie dla książki. Ich autorami są: Serge Salat z Francji (Wacław Szpakowski i punkt pierwotny – twórczość polskiego artysty na tle tradycji sztuki europejskiej), Masha Chlenova z USA (Motywując linię. Wacław Szpakowski jako modernista), Grzegorz Sztabiński (Piechur linii. Twórczość Wacława Szpakowskiego na tle abstrakcji geometrycznej w sztuce XX wieku), Maciej H. Zdanowicz (Obrazy-partytury Wacława Szpakowskiego. Muzyczny aspekt „Linii rytmicznych”), Jacek Świątkowski (Teoretyk dynamiki kształtów? Akcenty matematyczne w twórczości Wacława Szpakowskiego) i Elżbieta Łubowicz (Nowa linia sztuki. Inna abstrakcja w rysunkach Wacława Szpakowskiego).
Obszerną część książki stanowi piękny esej o życiu i twórczości artysty, napisany przez jego córkę – Annę Szpakowską-Kujawską, znaną wrocławską malarkę i ilustrowany fotografiami z rodzinnego archiwum. Tekst ten pozwala poznać fascynującą osobowość tego skromnego twórcy, za życia kryjącego się za swoimi rysunkami, którym nadawał formę bezosobowych „obrazów czasowych”.
Twórczość Szpakowskiego właściwie dopiero dzisiaj, po upowszechnieniu się konceptualnych zasad sztuki w drugiej połowie XX wieku, ma szansę być rozumiana przez szerszą publiczność. Ujawnia ona także swój ogromny potencjał związany z rozwojem technicznych mediów, co szybko odkrywają młodzi twórcy w dziedzinie sztuki, muzyki i nauk ścisłych.
Publikacja wydana w ramach programu Dolnośląskiego Festiwalu Artystycznego przy OKiS w dwóch osobnych wersjach językowych: polskiej i angielskiej; dofinansowana została ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Samorządu Województwa Dolnośląskiego.
Redaktor: Elżbieta Łubowicz
Współpraca redakcyjna: Bronisław Kowalewski, Marta Przetakiewicz
Projekt: Monika Aleksandrowicz
Wydawca: Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu – Instytucja Kultury Samorządu Województwa Dolnośląskiego
Rok wydania: 2015
Format: 30,7 x 21,8 cm, liczba stron: 352, oprawa: twarda z obwolutą
Patroni medialni: Miesięcznik „Odra”, Pismo Naukowo-Artystyczne „DYSKURS”, Pismo artystyczne „Format”, Polski Portal Kultury O.pl, OBIEG, Rynek i Sztuka, Radio Wrocław Kultura, DOKiS.pl,
Opieka medialna: TVP Wrocław
Fotografia (góra): Okładka publikacji Wacław Szpakowski 1883-1973. Linie rytmiczne, źródło: materiały prasowe OKiS we Wrocławiu
