XVIII-wieczne meble skradzione podczas wojny wracają do Polski

W środę, 17 lutego w Warszawie odbędzie się uroczyste przekazanie dwóch zrabowanych podczas wojny mebli, które wrócą do stałej kolekcji Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie. Damskie biurko oraz kabinet chiński oficjalnie przekaże Premier Wolnego Kraju Saksonii Stanislaw Tillich na ręce Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. dr. hab. Piotra Glińskiego.

XVIII-wieczne dzieła rzemiosła artystycznego – damskie biurko oraz kabinet chiński, należące przed wojną do historycznej kolekcji Pałacu w Wilanowie – zostały najprawdopodobniej zrabowane w czasie II wojny światowej i wywiezione z Warszawy w 1944 r. Obydwa meble są znakomitymi przykładami rozpowszechnionej w XVIII-wiecznej Europie mody na sztukę orientalizującą.

Kabinet, warsztat europejski, początek XVIII w., mebel rewindykowany, przekazany Polsce przez władze Saksonii, fot. A. Indyk, źródło: materiały prasowe MKiDN

Damskie biurko wykonane zostało około roku 1745 przez wybitnego wytwórcę mebli artystycznych Jacquesa Dubois, w jego paryskim warsztacie. Sygnatura i znaki cechu francuskich mistrzów zaświadczają o najwyższej klasie wyrobu. Proweniencja drewnianego kabinetu w stylu chińskim nie jest dokładnie znana, jednak eksperci – na podstawie zastosowanych dekoracji oraz rozwiązań technologicznych – wskazują na francuski rodowód mebla. W przeciwieństwie do biurka wymagającego gruntownej renowacji, kabinet poddany był działaniom konserwatorskim, w tym częściowej rekonstrukcji, w 1993 roku.

Meble odnalezione zostały dzięki prowadzonemu w Państwowych Zbiorach Sztuki w Dreźnie (Staatlichen Kunstsammlungen Dresden) projektowi badawczemu „Daphne” poświęconemu zagadnieniom proweniencji i inwentaryzacji eksponatów.  Podczas ekspertyzy omawianych obiektów odnotowano oznakowania świadczące o pochodzeniu mebli z kolekcji Pałacu w Wilanowie. Po otrzymaniu informacji o odnalezionych meblach polskie Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego niezwłocznie podjęło działania prowadzącego do oficjalnego zwrotu mebli do polskich zbiorów publicznych.

Zgodnie z istniejącymi dokumentami, historyczne obiekty wchodziły w skład kolekcji Pałacu już w XIX wieku. Kabinet odnotowano po raz pierwszy w inwentarzu w 1837 r., biurko zaś w 1895 r. Źródła potwierdzają także, iż obydwa meble znajdowały się w Wilanowie do wybuchu wojny.

Oficjalne przekazanie XVIII wiecznych arcydzieł nastąpi w środę 17 lutego, o godzinie 13:00, w Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, przy udziale Przewodniczącego Bundesratu w Niemczech, Premiera Wolnego Kraju Saksonii Stanislawa Tillicha oraz Wiceprezesa Rady Ministrów, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. dr. hab. Piotra Glińskiego.

m.m

Fotografia (góra): Biurko damskie, Jacques Dubois, Francja, ok. 1745 r., mebel rewindykowany, przekazany Polsce przez władze Saksonii, fot. A. Indyk, źródło: materiały prasowe MKiDN