Czy odnaleziony na strychu obraz to warte miliony dzieło Caravaggia?

Odnaleziony w 2014 roku obraz noszący wszelkie znamiona artystycznego warsztatu Caravaggia został uznany za przypuszczalne dzieło słynnego Włocha. Eksperci skłaniający się ku takiej identyfikacji płótna wyceniają obraz na ponad 120 mln euro.

Wielkoformatowy obraz odnaleziony dwa lata temu na strychu jednego z domów w południowej Francji jest przez większość ekspertów, pracujących przy analizie pracy, wstępnie zidentyfikowany jako zaginione dzieło Caravaggia.

Płótno ukazujące biblijną scenę z Judytą odcinającą głowę Holofernesowi, które zostało wykonane przypuszczalnie pomiędzy 1600 a 1610 r., jest zachowane w bardzo dobrym stanie. Jeśli atrybucja dzieła zostanie potwierdzona, jego wartość – według wstępnych szacunków – może wynosić ponad 120 mln. euro i będzie to największe odkrycie obrazu autorstwa Caravaggia od ponad 20 lat.

Caravaggio, Judyta odcinająca głowę Holofernesowi, ok. 1598-99, z kolekcji Galleria Nazionale d’Arte Antica w Rzymie

Mierzący 144 x 175 cm obraz przez ponad 150 lat znajdował się w rękach francuskiej rodziny, która przywiozła go prawdopodobnie w połowie XIX w. z Hiszpanii. W 2014 roku chcąc uprzątnąć poddasze swojego domu w Toulouse, potomkowie wcześniejszych właścicieli dzieła natrafili na zakurzone, wielkoformatowe płótno, którego istnienia nie byli dotąd świadomi.

Według eksperta – Erica Turquina – istnieje wiele oznak, że dzieło wyszło spod ręki samego Caravaggia i jest przypuszczalnie jednym z jego zaginionych płócien. Wskazywać ma na to „umiejętne wydobycie światła, malarska energia, typowa dla włoskiego mistrza, sposób prowadzenia pędzla – są to cechy zaświadczające o oryginalności płótna”. Turquin powołuje się także na słowa wieloletniego dyrektora muzeum w Neapolu, Nicola Spinosy, który w oficjalnym komunikacie stwierdził, iż „należy z całą pewnością wziąć pod uwagę, że mamy do czynienia z autentycznym dziełem mistrza z Lombardii, nawet jeśli do tej pory nie udało nam się znaleźć namacalnego i niepodważalnego dowodu”.

Specjaliści wysuwają wniosek, że odnaleziony obraz ukazujący makabryczną scenę odcięcia głowy Holofernesa, mógł zostać namalowany przez Caravaggia tuż po zarzuceniu mu czynu morderstwa, czyli w okresie wygnania z Rzymu. Ważne jest, iż około 1598 roku artysta wykonywał kilka malarskich prób przedstawienia tej konkretnej biblijnej sceny, z których jedna pochodząca z 1599 r. znajduje się obecnie w Galleria Nazionale d’Arte Antica w Rzymie.

Obecnie dzieło znajduje się na terenie Francji, nosząc status „przypuszczalnie zaginionego dzieła Caravaggia”, nadany przez ministra kultury po tym, gdy eksperci z Luwru wydali taką opinię poprzedzoną trzytygodniową analizą obrazu. Część historyków sztuki i konserwatorów nie podzielających opinii Turquina skłaniają się do uznania obrazu za realizację flamandzkiego malarza Louisa Finsona – ucznia Caravaggia lub też za dzieło nieznanego twórcy charakteryzujące się wysokimi walorami artystycznymi i warsztatowymi.

Fotografia (góra): Odnaleziony obraz „Judyta odcinająca głowę Holofernesowi”, (przyp.) Caravaggio, ok. 1600-1610, źródło: materiały prasowe