Odnaleźć dolnośląską tożsamość – Silesia Art Biennale 2016

Czy Dolny Śląsk jest obszarem aktywnym artystycznie? Zdecydowanie tak. Jednym z niezaprzeczalnych na to dowodów jest trwająca aktualnie w Dolnośląskim Centrum Fotografii we Wrocławiu wystawa dokumentująca efekt przeprowadzonego przez grupę fotografików, filmowców i radiowców projektu „Lokalna tożsamość i świadomość wspólnoty”. Gromadząca zdjęcia, filmy oraz nagrania audio, zrealizowana w ramach 2. edycji Silesia Art Biennale ekspozycja ukazuje odbiorcy rzetelny obraz zarówno grupowych inicjatyw, jak i indywidualnych postaw twórców z regionu Dolnego Śląska.

Blisko 114 nazwisk – taką ilość dolnośląskich artystów udało się zgromadzić w jednym miejscu organizatorom tegorocznego Silesia Art Biennale. Ekspozycja prezentuje materiały fotograficzne, filmowe oraz dźwiękowe, dokumentujące sylwetki, miejsca pracy oraz procesy twórcze ludzi rozmaitych dyscyplin, począwszy od rzeźbiarzy i malarzy, poprzez artystów-rękodzielników, na muzykach, czy aktorach kończąc. Jednakże celem prezentacji jest nie tylko zaakcentowanie mnogości twórczych osobowości zamieszkujących tereny Dolnego Śląska. Równie istotnym elementem jest tutaj próba ogólnego uchwycenia skomplikowanej tożsamości regionu, której znamiona odnaleźć można w funkcjonujących do dziś w różnych jego częściach kolonii artystycznych. Dlatego też w zrealizowanych na potrzeby badań filmach Małgorzaty Kazimierczak i Mirosława Rajkowskiego, a także nagraniu audio Mariusza Marksa twórcy sami podejmują próbę odpowiedzi na pytanie o wspólnotowość. Rozważania artystów na temat powodów obrania Dolnego Śląska własnym miejscem w świecie stanowią w tym kontekście ważny i niezwykle interesujący dokument socjologiczny.

Przyglądając się zgromadzonym portretom twórców zaskakuje fakt, jak wiele wspólnych odniesień, zarówno do istniejących po dziś dzień lokalnych mitów oraz wyobrażeń, jak i przyrodniczego krajobrazu obszaru, łączy tak różnorodną przecież sztukę. Wystarczy zestawić ze sobą inspirowane gotykiem wyobrażenia jednorożców autorstwa Mariusza Mielęckiego z Popielówka, zdradzające fascynację buddyzmem malarstwo Urszuli Broll z Przesieki, monumentalną arkę Noego Dariusza Milińskiego z Pławnej Górnej, czy też wyglądające niemal jak żywe rzeźby kobiet Bogdana Ziętka z Brzeźnicy, aby zauważyć, jak specyficzna atmosfera wypełniona ludowością łączy dolnośląskich twórców.

Cennym elementem 2. edycji Silesia Art Biennale okazuje się również zaakcentowanie artystycznych osobowości dokumentalistów. Oprócz wymienionych wcześniej filmowców oraz dźwiękowca, ich rola przypadła także fotografom – Andrzejowi Dudkowi-Dürerowi, Jackowi Jaśko, Wacławowi Ropieckiemu, Krzysztofowi Sajowi, Robertowi Warzesze oraz Igorowi Wójcikowi. Każdy z fotoreporterów w swoich zdjęciach przemycił pierwiastek twórczej indywidualności. Rozmazane, niemalże malarskie prace Igora Wójcika ukazują ciągłą dynamikę, tak charakterystyczną dla realizacji plenerowych. Fotografie Jacka Jaśko podkreślają znaczenie, jakie dla twórcy posiada pracownia – centrum kumulujące wszelkie jego inspiracje i wrażenia. Utrzymane w kolorystyce sepii portrety wykonane przez Andrzeja Dudka-Dürera idealnie oddają emocjonalność obrazowanego artysty. Z kolei realizacje Roberta Warzechy skupiają się na oddaniu osobowości autora w zestawieniu ze specyfiką jego dzieł.

Wystawa zrealizowana w stolicy Dolnego Śląska w ramach Silesia Art Biennale wskazuje na mnogość działań twórczych, które można zaobserwować w tej części naszego kraju. W tym niezwykłym bogactwie postaw artystycznych wyraźnie przebijają jednak znamiona wspólnej tożsamości, kształtowane poprzez unikalne kulturowo i przyrodniczo środowisko regionu. Wydaje się, że właśnie nakreślenie, wciąż niewyraźnego jeszcze, zarysu artystycznej wspólnotowości Dolnego Śląska było zamiarem organizatorów. Miejmy nadzieję, że przyszłe edycje Silesia Art Biennale pozwolą widzom przemienić to wciąż niepewne jeszcze przeświadczenie w fakt nieulegający wątpliwości.

fot. (góra) Relacja z Silesia Art Biennale 2016, zdjęcia: Rynekisztuka.pl

Katarzyna Zahorska 

Rynekisztuka.pl