Od 1997 roku figurował jako skradziony w wykazie Narodowego Instytutu Muzealnictwa i Ochrony Zabytków. Niemal 20 lat od włamania do prywatnego mieszkania w Krakowie, pozostawał nieuchwytny. Obraz „Piłsudski na Kasztance” autorstwa Wojciecha Kossaka, bo o nim mowa, został odzyskany przez stołeczną policję wydziału kryminalnego.
Wojciech Kossak, Piłsudski na Kasztance, 1928
Jednym ze stałych zadań policji jest monitorowanie rynku antykwarycznego, sprawdzanie oferty domów aukcyjnych i galerii przy jednoczesnym kontrolowaniu, prowadzonego przez Ośrodek Ochrony Zbiorów Publicznych, krajowego wykazu zabytków skradzionych lub wywiezionych za granicę niezgodnie z prawem. To właśnie dzięki tego typu działaniom stołecznym funkcjonariuszom z wydziału kryminalnego udało się zlokalizować skradziony w 1997 roku obraz Wojciecha Kossaka pt. „Piłsudski na Kasztance”.
O odnalezieniu dzieła poinformował 24 listopada rzecznik Komendy Stołecznej Policji, Mariusz Mrozek. Zgodnie z jego relacją, obraz przechwycono i zabezpieczono w jednej z warszawskich galerii sztuki. Ekspertyza sporządzona przez specjalistów z Muzeum Narodowego w Warszawie potwierdziła autentyczność płótna Wojciecha Kossaka.
Czynności w sprawie odnalezionego dzieła nadzoruje Prokuratura Rejonowa Warszawa Śródmieście. Obecnie śledczy próbują odtworzyć losy obrazu. Dotychczas udało się ustalić, iż płótno wielokrotnie zmieniało właścicieli – jak dotąd wystawiane było na licytacjach sztuki w czterech domach aukcyjnych oraz znajdowało się w posiadaniu dwóch kolekcjonerów prywatnych. Podczas jednej z transakcji wyceniono je na 75 tysięcy złotych.
Wszystko wskazuje na to, że złodzieje obrazu unikną kary. Śledczy przyznają bowiem, że przestępstwo sprzed 19 lat uległo przedawnieniu po 15 latach od jego popełnienia. Policja nie może w tym momencie postawić nikomu zarzutów, również osobie, która wystawiła obraz na sprzedaż w domu aukcyjnym. Prokuratura wciąż nie udowodniła także, że jego kolejni właściciele wiedzieli o jego podejrzanym pochodzeniu. Jeśli jednak zdoła wykazać, iż znali oni okoliczności pojawienia się płótna na rynku sztuki, może postawić im zarzut paserstwa, za który grozi 10 lat więzienia.
Powstały w 1928 roku olejny obraz „Józef Piłsudski na Kasztance” stanowi dziś jedno z najpopularniejszych przedstawień marszałka, a także najbardziej rozpoznawalne dzieło polskiego malarza batalisty, Wojciecha Kossaka. Ubrany w popielaty mundur i czapkę wojskową Piłsudski sportretowany został na swej słynnej klaczy, Kasztance, stojącej na wrzosowisku. W tle, powstałego jeszcze za życia marszałka, przedstawienia widać sosnowy las oraz legionistów na koniach. Ciemne barwy nieba wskazują na zbliżającą się burzę.
Do momentu wyjaśnienia wszelkich okoliczności kradzieży płótno pozostanie w Muzeum Narodowym w Warszawie. Później najprawdopodobniej będzie wystawione w oddziale w Sulejówku, gdzie znajduje się Muzeum Józefa Piłsudskiego.
fot. (góra) Wojciech Kossak, Piłsudski na Kasztance (fragment), 1928
Katarzyna Zahorska
Rynekisztuka.pl
