12 maja bieżącego roku, kiedy na nowojorskim Rockefeller Center stanęła ostatnia instalacja Jeffa Koonsa, około 14-metrowa, nadmuchiwana „Siedząca balerina”, twórca przyjął mnóstwo słów uznania. Niedługo potem dostrzeżono jednak uderzające podobieństwo imponujących rozmiarów figury do jednej z mało znanych rzeźb ukraińskiej artystki, Oksany Zhnikrup.
Nowa nadmuchiwana rzeźba Jeffa Koonsa została zrealizowana na podstawie wcześniejszej pracy artysty o tym samym tytule, wykonanej w 2015 roku z lustrzanej stali nierdzewnej. Najnowsza, nylonowa wersja baleriny, która 12 maja stanęła na nowojorskim Rockefeller Center, jest większa od swojego pierwowzoru. Obie realizacje przedstawiają jasnowłosą tancerkę ubraną w niebieską tiulową sukienkę i baletki oraz siedzącą na różowym stołku. Szczegóły te dokładnie odpowiadają mało znanej, 19-centymetrowej, porcelanowej pracy Oksany Zhnikrup.
Oksana Zhnikrup jest ukraińską rzeźbiarką i malarką, a także członkinią Związku Artystów Ukrainy. Urodziła się w 1931 roku, studiowała na wydziale rzeźby w szkole artystycznej w Odessie, po czym rozpoczęła pracę w fabryce porcelany Baranovsky. W 1955 roku podjęła pracę jako rzeźbiarka w Kijowskiej Eksperymentalnej Fabryce Ceramiki Artystycznej, gdzie stworzyła wiele prac obrazujących kobiece postaci, w tym właśnie figurę pt. „Balerina Lenochka”. Zhnikrup zmarła w 1993 roku. Jej dzieła pokazywane były na międzynarodowych wystawach sztuki dekoracyjnej w Chicago, Zagrzebiu, Turcji czy Kanadzie. Kilka z prac artystki znajduje się obecnie w kolekcji Muzeum Narodowego Ukraińskiej Sztuki Ludowej.
„Siedząca balerina” jest już trzecią, po realizacjach „Puppy” i „Split-Rocker”, pracą Koonsa umiejscowioną na Rockefeller Center. Dwie wcześniejsze stanęły tam kolejno w 1992 i 2000 roku.
Lauran Rothstein z Jeff Koons LLC odniosła się do faktu uderzającego podobieństwa „Siedzącej baleriny” do dzieła ukraińskiej rzeźbiarki, mówiąc, że artysta otrzymał licencję na wykorzystanie pracy Oksany Zhnikrup do stworzenia własnego obiektu. Twórca odmówił jednak odpowiedzi na pozostałe pytania, dotyczące szczegółów tej umowy.
fot. (góra) Jeff Koons, Siedząca balerina, Rockefeller Center, źródło: artdependence.com
Rynekisztuka.pl