Czy wielkie dzieło Vincenta Van Gogha – „Gwieździsta noc”, powstało pod wpływem olśnienia „Wielką falą” Hokusaia Katsushika?
Historyk sztuki i znawca twórczości Van Gogha Martin Bailey twierdzi, że holenderski malarz został zainspirowany do namalowania swojego dzieła w 1889 roku po zobaczeniu „Wielkiej fali w Kangawie” autorstwa Hokusaia (datowana ok. 1829-33). Ekspert twierdzi, że Van Gogh był znany z kolekcjonowania japońskich rycin i bardzo dobrze znał wschodnią estetykę, w tym prace Hokusaia. Bailey zauważa, że jasnym potwierdzeniem wielkiej fascynacji tymże dziełem, może być list Van Gogh’a do swojego brata Theo, w którym opowiada o pracy i wspomina rycinę Hokusaia mówiąc: Te fale to szpony, a łódź jest przez nie pochwycona, możesz to wyraźnie poczuć.
Na blogu The Art Newspaper Bailey pisze, że istnieje jasny związek, pomiędzy dyrektywną siłą wzburzonego morza Hokusaia, a wirami gwiezdnymi Van Gogh’a namalowanymi na jego nocnym niebie. Wskazuje, że na obrazie Japończyka, morskie grzywy wznoszą się ponad górę Fuji, podczas, gdy na holenderskim dziele nocne niebo pędzi w kierunku wzgórz Les Alpilles. Idąc dalej, Bailey zauważa, że centrum nieba van Gogha nosi niezwykłą cechę – kłębowisko migających pociągnięć pędzla, które przetaczają się po płótnie, wywołując silne wrażenie ruchu w scenie. Za dodatkowy dowód mocnej inspiracji Vincenta wizją japońskiego morza jest fakt podobnej kolorystyki głębokiego błękitu.
Vincent van Gogh stworzył „Gwiaździsta Noc”, podczas pobytu w zakładzie dla umysłowo chorych w pobliżu Saint-Rémy-de-Provence. Wiemy, że nie posiadał on fizycznych kopii dzieła, ale z dużym prawdopodobieństwem możemy stwierdzić, że dobrze zapamiętał obraz, szczególnie gdy ten zrobił na nim piorunujące wrażenie. Miał świetną pamięć – podsumował Bailey.
il. góra: Gwiaździsta Noc, Vincent van Gogh oraz Wielka fala w Kanagawie, Hokusai;
Museum of Modern Art w Nowym Jorku.
PS
