Renomowane domy aukcyjne – Dorotheum

Istnieje wiele renomowanych domów aukcyjnych pełniących nie tylko rolę instytucji zajmujących się sprzedażą dzieł sztuki, ale również upowszechnianiem kultury. Choć najczęściej wspomina się o londyńskich Christie’s oraz Sotheby’s, istnieje wiele innych domów mających ciekawą historię, jak i znaczący wpływ na rozwój rynku sztuki – w pierwszej kolejności warto wymienić Dorotheum, jeden z najstarszych domów aukcyjnych, mający macierzystą siedzibę w Wiedniu przy Dorotheergasse.

Dorotheum mieści się w budynku mieszczącym niegdyś klasztor św. Doroty. W 1707 roku klasztor został rozwiązany przez cesarza Józefa I, a jego miejsce zajął lombard. Pod koniec XIX wieku miała miejsce przebudowa budynku – architekt Emil Ritter von Forster nadzorował powstanie pałacu w stylu neobarokowym, a uroczyste otwarcie nowej siedziby w 1901 roku uhonorował Kaiser Frans Joseph. Od 2001 roku Dorotheum stanowi własność prywatną.

Ekspozycja Malarstwa Dawnych Mistrzów – oprowadzanie eksperckie © G. Wasserbauer

Oprócz niezaprzeczalnie najdłuższej tradycji związanej ze sprzedażą dzieł sztuki, wiedeński dom słynie z niezmiennie imponujących aukcji, niejednokrotnie związanych z kontrowersjami, a także imponującą liczbą osób zaangażowanych w sprawne funkcjonowanie instytucji. Rokrocznie organizowanych jest siedemset aukcji w czterdziestu różnych dziedzinach. Firma zatrudnia siedmiuset pracowników, z których część zajmuje się działaniem w zagranicznych filiach w Pradze, Mediolanie, Rzymie, Dusseldorfie, Monachium, Brukseli czy Tokio. Do największych i cieszących się największym zainteresowaniem aukcji należą aukcje dzieł sztuki dawnej, malarstwa XIX-wiecznego, klasyczna sztuka modernistyczna i współczesna, sprzedaż antyków, srebra, biżuterii i zegarów. Dorotheum szczyci się czterdziestoma różnymi kategoriami sprzedaży, zatem poza wymienionymi powyżej można również nabyć ciekawe obiekty z dziedzin jak np. design, porcelana, szkło, fotografia, historyczne instrumenty naukowe, pamiątki, znaczki, monety, a nawet kolekcjonerskie autografy. W najbliższym czasie będą miały miejsce ciekawe aukcje ekskluzywnej biżuterii, XIX-wiecznego malarstwa akwarelowego, malarstwa dawnych mistrzów, starych samochodów, a nawet antycznych zbroi i mundurów. Różnorodność obiektów oraz profesjonalna pomoc ekspertów gromadzi w tym historycznym miejscu niezliczoną ilość pasjonatów i kolekcjonerów. Co więcej sam pałac w swej lokalizacji jest rozpoznawalną atrakcją turystyczną, która w renomowanych przewodnikach wymieniana jest jako miejsce do obowiązkowego zwiedzenia.

Sala Franciszka Józefa – ekspozycja sztuki współczesnej © Sontacchi – Reumiller

Nieodłącznym elementem rozgłosu i aukcji na światowym poziomie są również kontrowersje, których na przestrzeni lat nie zabrakło również w Dorotheum. W 2001 roku na jedną z aukcji zostały wysłane dwa pejzaże autorstwa Norberta Grunda. Jak się okazało zostały one zrabowane w 1941 roku przez nazistów, a w okresie powojennym uznane za zaginione. Po licznych głosach nie kryjących oburzenia zaistniałą sytuacją oraz nagłośnieniem sprawy przez media dom aukcyjny zdecydował się nie dopuścić obrazów do udziału w aukcji, co więcej odesłał je na adres nie nadawcy, a prawowitych właścicieli. Kolejna ciekawa sytuacja miała miejsce w październiku 2015 roku, kiedy na sprzedaż wystawiono uznany za zaginiony Portret profesora Karola Gilewskiego wykonany w 1872 roku przez Jana Matejkę. Ostatni raz obraz był widziany w 1915 roku podczas wystawy malarstwa polskiego w Wiedniu. Został on odnaleziony przez profesora Stanisława Waltosia, który wraz z przedstawicielami Uniwersytetu Jagiellońskiego chciał zakupić obraz dla uczelni. Został on jednak kupiony przez prywatnego kolekcjonera, który oddał go w depozyt do Muzeum Narodowego w Krakowie, gdzie po wykonaniu niezbędnych konserwacji jest prezentowany w Domu Jana Matejki. Z kolei w 2018 roku miało miejsce nieco inne zdarzenie – na listopadowej aukcji malarstwa miał być wystawiony jeden z mniej znanych pejzaży autorstwa Auguste’a Renoira, jednak na kilka dni przez planowaną aukcją wyceniany na sto sześćdziesiąt tysięcy euro obraz został skradziony z siedziby Dorotheum.

Jan Matejko, Portret prof. Karola Gilewskiego, 1872

Na aukcjach w wiedeńskim domu wielokrotnie padały również rekordowe milionowe sumy. W 2016 roku aż cztery prace zostały sprzedane za ponad milion euro, jedną z nich był obraz Nativity Hansa Memlinga oraz Fleurs Marca Chagalla. Rok później ustanowiono nowy rekord sprzedaży na austriackim rynku sztuki, kiedy znajdujący się przez ponad dziewięćdziesiąt lat w rękach prywatnego kolekcjonera rysunek autorstwa Egona Schiele został sprzedany na aukcji za dwa miliony trzysta czterdzieści tysięcy euro.

Scena aukcyjna © Dorotheum

Poza niekwestionowaną pozycją na światowym rynku sztuki, od 2013 Dorotheum zajmuje się również tworzeniem magazynu myART MAGAZINE przybliżającego informacje związane z rynkiem sztuki, panujące trendy oraz ciekawe wywiady nie tylko z artystami, ale również przedstawicielami rynku sztuki na najwyższym szczeblu, kolekcjonerami, pasjonatami sztuki. Wydawany dwa razy w roku magazyn ma na celu rozpowszechnianie zamiłowania do sztuki, a także informowania o bieżących wydarzeniach – co więcej jest dostępny online dla każdego, bez wnoszenia żadnych opłat można się z nim w całości zapoznać na stronie internetowej domu aukcyjnego. W dotychczas wydanych numerach można przeczytać ciekawe wywiady z takimi osobistościami jak Joe Fournier, Christian Thielemann, Lord Cholmondeley, Elfie Semotan, Peter Marino, Whoopi Goldberg, Angelica Taschen czy Michael Haneke. Profil projektu ma ciekawy wydźwięk, promowane są nowoczesne trendy, a także połączenie nowoczesności z jednoczesnym szacunkiem i zamiłowaniem tradycji, które są nieodłączną cechą Dorotheum.

Foyer pałacu Dorotheum © G. Wasserbauer

Wiedeń jako jedna z europejskich stolic jest imponującym miejscem, przepełnionym kulturą i sztuką, z którą na każdym kroku ma się tam do czynienia. Szereg muzeów, galerii i przykładów architektury, a także niewątpliwie ciekawa i burzliwa historia zachęca do odwiedzenia tego miasta, warto również odwiedzić Dorotheum nie tylko ze względu na historyczną wartość instytucji i to, że pałac od trzystu lat wpisany jest w plan miasta. Warto zobaczyć miejsce, w którym nowoczesność i sztukę na światowym poziomie łączy się z tradycją i szacunkiem do przeszłości.

Poznaj fascynujący świat domów aukcyjnych [Czytaj więcej…]

Beata Tarnowska