Do szczecińskiego antykwariatu trafiło jakiś czas temu niewielkie dzieło. Okazuje się, że portret kobiety najprawdopodobniej namalowany został przez Édouarda Maneta.
Obraz wcześniej przez kilkadziesiąt lat leżał w jednej z bytomskich kamienic. Do antykwariatu trafił jako część większej kolekcji. Jej dawny właściciel tuż przed śmiercią pokazał swoim wnukom znajdujące się na obrazie litery “EM”, informując, że w taki sposób swoje dzieła sygnował Édouard Manet.
Pewne jest, że płótno trafiło do Polski z Włoch, a jego zmarły właściciel walczył w armii generała Władysława Andersa. Przedstawia ono pokazaną z profilu kobietę o kręconych włosach i bladej cerze. Jacek Bukowski, właściciel antykwariatu początkowo nie był pewny atrybucji dzieła. Dopiero po dłuższym czasie i wielokrotnym oglądaniu obrazu, antykwariusz zaczął dostrzegać takie szczegóły, jak np. fakt, że obraz namalowano na płótnie bez podkładu – techniką charakterystyczną dla francuskiego impresjonisty. Portret mógł być szkicem do późniejszego obrazu, który jednak nigdy nie powstał.
Płótno zostało poddane kilku ważnym ekspertyzom – wszystkie dotychczas potwierdziły jego atrybucję. Za ważną opinię należy uznać tę należącą do Ewy Komuszyńskiej-Nagórskiej, biegłej sądowej do spraw wycen i ekspertyz dzieł sztuki, a jednocześnie biegłej Ministra Kultury i Sztuki. Równie duże znaczenie mają analizy i dokumentacje przeprowadzone przez prof. dr. hab. Dariusza Markowskiego z Instytutu Zabytkoznawstwa i Konserwatorstwa Wydziału Sztuk Pięknych UMK w Toruniu.
Zaznacza się jednak, że aby zyskać stuprocentową pewność, co do atrybucji, należy uzyskać opinię specjalisty od twórczości Maneta. W Polsce nie ma innych dzieł impresjonisty, dlatego bezpośrednie porównanie nie jest w tej chwili możliwe.
Obecnie szkic wciąż posiada jedynie rangę “przypisywanego” Manetowi i jego wartość wynosi 160 tys. złotych. Mówi się jednak, że jeżeli autorstwo zostanie potwierdzone, kwota może wzrosnąć nawet do kilku milionów euro.
il. góra: szkic kobiety (fragment), przypisywany Édouardowi Manetowi
