
Podczas aukcji – 20th Century Evening Sale – w nowojorskim Christie’s sprzedano obraz Tamary Łempickiej. „Les Deux Amies” osiągnął kwotę 9,405 mln dolarów, czyli około 36 mln polskich złotych.
Les Deux Amies nie jest jednak aukcyjnym rekordem malarki. Jej prace ostatnio są chętnie nabywane przez kolekcjonerów z całego świata. Najwyższa kwota, za którą nabyto jej płótno Portrait de Majorite Ferry wyniosła 16,3 mln funtów, a więc ponad 82 mln złotych. W zeszłym roku za 13,4 mln dolarów (ok. 52 mln złotych) sprzedano obraz La tunique rose. Niemniej Les Deux Amies i tak przekroczył swoje prognozy, gdyż początkowo wyceniany był na 6–8 mln dolarów.
Dzieło przedstawia dwie nagie kobiety wyglądające przez balkon na ulicę. Bohaterki obrazu są anonimowe, nie wiadomo kim były modelki, jak się nazywały i skąd pochodziły. Krytycy domniemają jednak, że pozowała do niego Ira Perrot – wieloletnia przyjaciółka i kochanka artystki. Jej życie towarzyskie tętniło. W katalogu do wystawy napisano, że Łempicka była zagorzałą imprezowiczką i nie wahała się prosić tych, którzy wpadli jej w oko, by jej pozowali.
Na ostatniej wyprzedaży w Christie’s, trwającej w dniach 6-8 października pojawiło się wiele znanych nazwisk. Na aukcji 20th Century Evening Sale można było nabyć obrazy Marka Rothki, Pabla Picassa, Cy Twombly’ego i wielu innych, rozpoznawalnych i uznanych twórców. Już sama forma licytacji okazała się godna uwagi – transmisja na żywo odbywała się za pośrednictwem strony internetowej Christie’s, ich Facebooka i kanału na YouTubie oraz WeChat, łącznie oglądało ją aż 280 tys. ludzi.
Tamara Łempicka urodziła się w 1898 roku, najprawdopodobniej w Moskwie, choć niektóre źródła podają Warszawę. Sama uważała się za Polkę i otwarcie mówiła o swojej narodowości, mimo swojego kosmopolityzmu. Malarka w 1918 roku wyjechała do Paryża wraz z mężem i córką. Zaczęła malować z powodu trudnej sytuacji finansowej, ale znaczący wpływ na jej styl miał kubista, krytyk i teoretyk sztuki – Andre Lhote’a. To od niego Łempicka nauczyła się łączyć nowoczesną tematykę z klasyczną formą i w ten sposób podbiła Paryż. W 1922 roku odbyła się jej pierwsza wystawa. Ze względu na nasilające się w Europie nastroje faszystowskie artystka przeniosła się do Ameryki. Tam przez pewien okres była jedną z głównych portrecistek gwiazd Hollywood. W latach 60. zakończyła jednak swoją przygodę z malarstwem, ponieważ przestało być ono odbierane z początkowym zachwytem. Coraz bardziej za to rozmijało się z dynamicznie rozwijającymi się nurtami sztuki powojennej w Stanach Zjednoczonych. Dzięki swojemu talentowi Łempicka zarobiła pierwszy milion jeszcze przed 28 rokiem życia. W latach 60. przeprowadziła się do Meksyku, w którym spędziła ostatnie kilkanaście lat swojego życia.
fot. Tamara Łempicka, „Les Deux Amies” 1930 r.
S.J.