Obraz olejny Gustava Klimta, jednego z najsłynniejszych i najwybitniejszych przedstawicieli secesji i art nouveau zatytułowany ,,Krzewy różane pod drzewami’’ powrócił do swoich spadkobierców.
Dzieło powstałe w roku 1905 po uprzedniej sprzedaży dokonanej pod presją władz nazistowskich przez pochodzącą ze znanej austriackiej, żydowskiej rodziny Norę Stiasny w roku 1938, po dziś dzień znajdowało się w kolekcji Musée d’Orsay w Paryżu.
Dzieło wędrowało na przestrzeni lat, trafiając do wspominanej właścicielki jako spadek po wuju Viktorowi Zuckerkandl, przemysłowcu, ale też kolekcjonerowi dzieł sztuki, aby około roku 1980 znaleźć się w Paryżu, gdzie było ono zakupione bez wiedzy o jego ówczesnej historii. Po zakupie we wspomnianym wcześniej roku 1938 obraz był własnością kolekcjonerów nazistowskich.
O przebiegu losów obrazu dowiedziano się podczas wdrożonego nowego programu, mającego za zadanie ustalenie pochodzenia dzieł sztuki znajdujących się w państwowych zbiorach francuskich. Stąd, po uzyskaniu stosownych informacji postanowiono o dokonaniu zwrotu rodzinie – potomkom siostry zmarłej właścicielki.
W dniu 15 marca francuska minister kultury Roselyne Bachelot wydała oświadczenie, mówiące o zwrocie obrazu. Dziś dzieło jest ostatecznie ich własnością. Rodzina Stiasny reprezentowana była podczas negocjacji przez austriackiego prawnika Alfreda Nolla.
Wymuszona sprzedaż obrazu w roku 1938 opiewała na kwotę znacznie zaniżoną w stosunku do wartości dzieła, niestety warunki panujące w opisywanym czasie nie pozwalały na zatrzymanie dzieła. Nora Stiasny żyła zaledwie 44 lata. Właścicielka, której dzieło zostało odebrane w roku 1942 została deportowana do Polski, do getta w Izbicy, gdzie w tym samym roku zmarła.
Podjęcie decyzji zwrotu dzieła wiązało się z niezwykłym trudem i wieloma przemyśleniami dotyczącymi wyłączenia obrazu z obiegu publicznego, jednak oficjalnie przekazany został on rodzinie Nory Stiasny.
Dzieło artysty żyjącego na przełomie lat 1862-1918 przedstawiające różane krzewy pod drzewami zachwyca i zachwycać będzie swoją misternością, oraz tematem. Pejzaż w szczególności przyciąga wzrok za sprawą barwy, a także szczegółowych detali połyskującej bieli tytułowych róż i tlących się barwą złotą kwiatów kwitnących na drzewach.
Jedną z ostatnich największych transakcji dotyczących dzieł Klimta była sprzedaż portretu ,,Adeli Bloch-Bauer II” w roku 2016 dokonana przez Oprah Winfrey, kiedy to zakupiono obraz za 150 milionów dolarów. Podobnie, zawrotną cenę wynoszącą 135 milionów dolarów osiągnął portret „Adele Bloch-Bauer I” podczas sprzedaży mającej miejsce w 2006 roku.
Oprac. MN
Grafika (góra): Gustav Klimt, Roses under the Trees, 1905, olej na płótnie, źródło: wikiart.org