Przed światem sztuki kolejny wymagający i pełen wyzwań rok. Co czeka nas w 2022 roku? Przedstawiamy kilka nadchodzących i wartych uwagi wystaw w Polsce – zarówno monograficznych jak i retrospektywnych, łączących tradycyjne przestrzenie wystawiennicze z nowymi technologiami, artystów o różnych stopniach rozpoznawalności korzystających z rozmaitych środków przekazu – malarstwa, rzeźby, animacji czy architektury.

Awangardzistka. Maria Nicz-Borowiakowa (1896-1944)

21 sierpnia – 27 listopada 2022

Muzeum Narodowe w Poznaniu

Maria Nicz-Borowiakowa (1896-1944) – malarka, graficzka, awangardzistka i jedna z ikon polskiego konstruktywizmu. Wystawa Muzeum Narodowego w Poznaniu ma przybliżyć nie tylko biografię artystki, ale także ocenić jej wkład w rozwój polskiej sztuki w pierwszej połowie XX wieku. Instytucji udało się pozyskać eksponaty ze zbiorów publicznych (Muzeum Sztuki w Łodzi, Stowarzyszenie Historyków Sztuki) jak i prywatnych (Fundacja „Signum”, rodzina artystki) – obrazy, rysunki, szkicowniki, sprzęty codziennego użytku, fotografie i dokumenty. Kuratorkami wystawy są Agnieszka Salamon – Radecka i dr Agnieszka Skalska.

Erna Rosenstein, Aubrey Williams

jesień – zima 2022

Muzeum Sztuki w Łodzi

Muzeum Sztuki w Łodzi zdecydowało się na ciekawe zestawienie dwóch pozornie odległych perspektyw i twórców. Podwójna wystawa Erny Rosenstein i Aubreya Williamsa to osobiste spojrzenie na doświadczenia związane z Zagładą oraz historią malarstwa po drugiej wojnie światowej. Erna Rosenstein (1913-2004) była polską malarka surrealistyczną żydowskiego pokolenia, a Aubrey Williams (1926-1990) – artystą pochodzącym z Gujany łączącym w swojej twórczości ekspresjonizm abstrakcyjny ze sztuką prekolumbijską.

Niko Pirosmani, Dusza Gruzji

lipiec – październik 2022

Międzynarodowe Centrum Kultury

“Niko Pirosmani, Dusza Gruzji” to monograficzna wystawa poświęcona jednemu z najistotniejszych reprezentantów wschodnioeuropejskiej awangardy przełomu XIX i XX wieku. Niko Pirosmani był gruzińskim malarzem-prymitywistą, który uznanie zyskał po swojej śmierci. Jego obrazy najczęściej powstawały na czarnej ceracie i przedstawiały sceny uczt, martwą naturę oraz egzotyczne krajobrazy. Kuratorem wystawy jest Piotr Rypson.

Witkacy. Sejsmograf epoki przyspieszenia

08 lipca – 09 października 2022

Muzeum Narodowe w Warszawie

Witkacy, czyli Stanisław Ignacy Witkiewicz, jeden z najwybitniejszych polskich artystów XX wieku. “Witkacy. Sejsmograf epoki przyspieszenia” w Muzeum Narodowym w Warszawie to bogaty przegląd twóczości tego niekonwencjonalnego malarza, filozofa, pisarza  i dramaturga. Kuratorami ekspozycji są Zofia Machnicka i Paweł Polit. Na ekspozycję składają się prawie 500 prac (m.in. obrazy, pastele, fotografie), w tym również te bardzo rzadko prezentowane pochodzące z kolekcji prywatnych. Wystawa będzie dostępna do 9. października. 

Opowieści okrutne. Aleksandra Waliszewska i symbolizm wschodu i północy

03 czerwca – 02 października 2022

Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie

Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie zapowiedziało pierwszą monograficzną wystawę Aleksandry Waliszewskiej. Artystka w swojej twórczości zajmuje się głównie gwaszami, ale też bierze udział w wielu ciekawych interdyscyplinarnych projektach (m.in. współpraca ze Szczepanem Twardochem przy animacji “Piwnica” czy projektowanie kimon dla marki Joanny Hawrot), często prezentując uzyskane efekty w mediach społecznościowych. Interesującym elementem wystawy będą prace innych artystów, którzy mieli wpływ na twórczość Waliszewskiej (m.in. malarze quattrocenta) składające się na wizualną sieć powiązań i zależności.

Fangor

21 maja – 04 września 2022

Centrum Sztuki Współczesnej Znaki Czasu w Toruniu

MPW 1043; Fangor, Wojciech (1922-2015); E 19; 1966; olej na płótnie; 127,5 x 127,8, Muzeum Narodowe w Warszawie | źródło: csw.torun.pl

W tym roku przypada setna rocznica urodzin Wojciecha Fangora, a Centrum Sztuki Współczesnej Znaki Czasu w Toruniu prezentuje z tej okazji wystawę monograficzną poświęconą refleksji nad sztuką abstrakcyjną artysty. Fangor był twórcą wszechstronnym – malarzem, grafikiem, rzeźbiarz, autorem pierwszej instalacji przestrzennej i współzałożycielem Polskiej Szkoły Plakatu. Prezentowane eksponaty pochodzą ze zbiorów muzealnych, galeryjnych oraz kolekcji prywatnych. Kuratorami ekspozycji są Krzysztof Stanisławski i Renata Sargalska.

Wystawa będzie dostępna do 4. września. 

Ze snu czy z ducha? Fantastyczne malarstwo Teofila Ociepki

29 kwietnia – 31 sierpnia 2022

Muzeum Żup Krakowskich

Wystawa “Ze snu czy z ducha? Fantastyczne malarstwo Teofila Ociepki” została zorganizowana przez Muzeum Żup Krakowskich we współpracy z Muzeum Śląskim w Katowicach. Na wystawie będzie można zobaczyć 50 prac malarza-samouka i najbardziej rozpoznawalnego (obok Nikifora) polskiego prymitywisty. Twórczość artysty przesiąknięta symbolika okultystyczną, intensywnymi brawami, fantastycznymi postaciami i krajobrazami  w połączeniu z biografią Ociepki składają się na intrygującą historię. Kuratorką wystawy jest Klementyna Ochniak-Dudek. Ekspozycja będzie dostępna do końca sierpnia bieżącego roku.

Teofil Ociepka, Dżungla Średnia, 1958 | źródło: muzeum.wieliczka.pl

Abakanowicz. Totalna

19 grudnia 2021 – 28 sierpnia 2022

Muzeum Narodowe we Wrocławiu

Magdalena Abakanowicz, Żółty abakan, 1970-1975, Pawilon Czterech Kopuł we Wrocławiu | zdjęcie: Maria Majchrowska, rynekisztuka.pl

Magdalena Abakanowicz to bez wątpienia jedna z najważniejszych polskich artystek. W zeszłym roku jej rzeźby pobiły rekordy sprzedażowe, a monumentalna instalacja „Bambini” (składająca się aż z 83 figur) została najdroższym dziełem sztuki na rodzimym rynku. Do 28 sierpnia będzie można obejrzeć jej najważniejsze prace w ramach wystawy “Abakanowicz. Totalna” w Muzeum Narodowym we Wrocławiu. Instytucja dysponuje największą kolekcją dorobku artystki – posiada 53 obiekty, które składają się w sumie z 393 obiektów, a wśród nich abakany, “Plecy”, “Tłum” czy “War Games”. Co ciekawe, na stronie internetowej Muzeum Narodowego we Wrocławiu można znaleźć wirtualne modele 3D prac Abakanowicz. 

Tamara Łempicka. Kobieta w podróży

18 marca 2022 – 14 sierpnia 2022

Muzeum Narodowe w Lublinie

Tamara de Lempicka, Autoportret (Self-Portrait in the Green Bugatti), 1929 | © Tamara de Lempicka Estate

“Tamara Łempicka. Kobieta w podróży” to pierwsza monograficzna wystawa poświęcona twórczości Tamary Łempickiej – jednej z najważniejszych przedstawicielek art déco. Obrazy artystki oddają ducha epoki i sztuki lat 20. i 30. ubiegłego wieku. Premiera wydarzenia zaplanowana na 18 marca przypada w 42. rocznicę śmierci artystki. Na wystawie znajdą się prace zarówno z polskich kolekcji prywatnych jak i publicznych oraz eksponaty z prestiżowych francuskich instytucji takich jak Muzeum Sztuki Nowoczesnej André Malraux, Muzeum MUDO czy Muzeum Sztuk Pięknych w Nantes.

Jacek Malczewski romantyczny

18 lutego – 31 lipca 2022

Muzeum Narodowe w Krakowie

Rok 2022 został ogłoszony Rokiem Romantyzmu Polskiego i z tej okazji Muzeum Narodowe w Krakowie prezentuje wystawę poświęconą romantyzmowi w twórczości Jacka Malczewskiego – nazywanego ojcem symbolizmu i jednym z najważniejszych przedstawicieli Młodej Polski. Ekspozycja obejmuje ponad 150 prac artysty pochodzących zarówno ze zbiorów muzealnych jak i kolekcji prywatnych. Kuratorką wystawy jest Urszula Kozakowska- Zaucha. “Jacek Malczewski romantyczny” skupia się przede wszystkim na wątkach takich jak mesjanizm, folklor oraz rola artysty i funkcja sztuki. Wystawa będzie dostępna do końca lipca bieżącego roku.

Mariusz Wilczyński, Zabij to…

3 marca – 26 czerwca 2022

Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki

Mariusz Wilczyński to reżyser animacji, malarz, performer oraz scenograf. Realizacja “Zabij to i wyjedź z tego miasta” zajęła artyście 14 lat, a film jako pierwsza animacja w historii został nagrodzony Złotym Lwem na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni. Wystawa w Zachęcie poświęcona będzie wizualnej stronie filmu i autorskiemu stylowi Wilczyńskiego, a kontekst powstawania i recepcji filmu wzbogacą m.in. artbook z mikroesejami, w którego powstawania zaangażowany był choćby Jakub Żulczyk. 

Trouble in Paradise

luty – marzec 2022

Muzeum Architektury we Wrocławiu

“Trouble in Paradise” prezentowano w Pawilonie Polskim Biennale Architektury w Wenecji 2021. Wystawa wciąż jest dostępna online, ale już w lutym będzie można obejrzeć ją na żywo w Muzeum Architektury we Wrocławiu. “Trobule in Paradise” porusza kwestie wspólnotowego życia na wsi, marginalizacji wiejskich społeczności, a także trudności takich jak wykluczenie komunikacyjne. Autorem projektu jest zespół PROLOG +1, w którego skład wchodzą: Mirabela Jurczenko, Bartosz Kowal, Wojciech Mazan, Bartłomiej Poteralski, Rafał Śliwa i Robert Witczak.

Marta Tychowska

Zdjęcie góra: widok wystawy „Opowieści okrutne. Aleksandra Waliszewska i symbolizm Wschodu i Północy” w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie (3.06-2.10.2022), fot. Daniel Chrobak