szukaj w portalu Rynek i Sztuka MENU
Kurs online prawo i finanse

René Magritte: 9 rzeczy, których nie wiecie o artyście

05.09.2023

Aktualności, Ciekawostki, Na deser

W ubiegłym roku „Imperium świateł” osiągnęło niemal 80 mln dolarów, pobijając dotychczasowy rekord za dzieło belgijskiego surrealisty. Jednak René Magritte przez znaczną część życia nie cieszył się dobrobytem. Czym wyróżnia się jego twórczość na tle innych, wielkich artystów i dlaczego tajemnica zajmowała w świecie malarza tak istotną rolę? Przedstawiamy 9 rzeczy, których nie wiecie o malarzu.

1. Tytuły jego obrazów nie odnosiły się bezpośrednio do ich treści

Jako jeden z najwybitniejszych przedstawicieli surrealizmu, Magritte otwarty był na odbiór tajemnicy, której poza malarstwem szukał także w poezji i filozofii. Jego obrazy nie tylko zachęcały odbiorcę do samodzielnej eksploracji intelektualnej, ale ze względu na swoistą oniryczność, ukazywały symbole, które przez każdego mogły być odczytane w nieco inny sposób. Podobnie jak w przypadku analizy marzeń sennych, gdzie ten sam obiekt dla różnych osób, może być naznaczony innym ładunkiem emocjonalnym, tak i w przypadku obrazów belgijskiego malarza, nic nie wydaje się tym, czym jest z pozoru.

„Sztuka malarza, jak ja ją widzę, polega na uwidacznianiu obrazów poetyckich” – René Magritte (1).

2. Nie lubił psychoanalizy

Podążając za treściami prezentowanymi przez artystę, możemy mieć wrażenie, że balansują one na granicy świadomości i nieświadomości. Aurę niedopowiedzenia, ewokującą kontakt z tym co nieznane podkreślał on w różnorodny sposób, jak choćby poprzez zabawę z dniem i nocą w słynnym cyklu ,,Królestwo świateł”. Artysta budzący skojarzenia z psychoanalizą, nie był jednak jej zwolennikiem w odróżnieniu od licznych surrealistów zafascynowanych teorią Freuda.

3. Tragiczna śmierć matki

Rene Magritte

René Magritte, Kochankowie, 1928. źródło: Wikiart.org

Mimo niechęci Magritte do analizowania osobistych traum, oczom badaczy nie umknęły wstrząsające okoliczności śmierci jego matki. Adeline Magritte zginęła śmiercią samobójczą, poprzez utonięcie w rzece. Jedna z interpretacji głosi, że małoletni Rene widział zwłoki matki wyławiane z wody, a podwinięta biała halka, zakrywała jej twarz. Prawda pozostaje jednak w sferze domysłów, a charakterystyczny motyw pojawiał się wielokrotnie w sztuce malarza: ,,Groźny zabójca” (1926 rok), ,,Historia centralna” (1927) oraz ,,Kochankowie” (1928) w dwóch wersjach.

4. Wujek intelektualista

Jedną z charakterystycznych cech na obrazach Magritte’a jest zabawa słowem, której korzenie sięgają do czasów dzieciństwa. Wyobraźnia literacka, a także otwartość na osobiste interpretacje, ma swoje źródła w postaci wujka, który zademonstrował artyście grę dotyczącą nadawania osobistych znaczeń słowom. Być może już wtedy powstały podwaliny pod obraz ,,To nie jest fajka” („Ceci n’est pas une pipe”). Ciekawe, co Magritte powiedziałby o panujących w świecie współczesnym mediach społecznościowych, gdzie świadomość tego że nie wszystko jest tym, czym się wydaje, zdarza się zanikać…

René Magritte

René Magritte, „Ceci n’est pas une pipe” („To nie jest fajka”), fot. Wikipedia

5. Nie zawsze malował tak samo

Styl Belgijskiego surrealisty jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych w świecie sztuki. Jednak podobnie jak wielu innych, kultowych artystów, Magritte także przez jakiś czas poszukiwał swojej drogi twórczej. Studiując w Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych w Brukseli, zdobył biegłość w rozmaitych technikach, m.in. malarstwie impresjonistycznym. Przez jakiś czas był także zainteresowany kubizmem i futuryzmem. Jednak to przyjaciele Victor i Pierre Bourgeois, Victor Servranckx, Pierre-Louis Flouquet i E.L.T. Mesens mieli największy wpływ na rozwój jego filozofii artystycznej.

6. Nosił melonik

Rene Magritte, źródło: artnet.com

Rene Magritte, Golconda, źródło: artnet.com

Podążając za najczęściej pojawiającymi się motywami w sztuce malarza, możemy zauważyć charakterystyczny melonik. Jak mówił sam artysta: „To nakrycie głowy, które nie jest oryginalne. Mężczyzna z melonikiem to po prostu anonimowy człowiek z klasy średniej. Noszę go. Nie mam ochoty się wyróżniać”. (2) Elementy biografii Magritte’a wydają się potwierdzać jego słowa – mimo próby zamieszkania w Paryżu, wraz z żoną po kilku latach wrócili do Brukseli. Być może introwertywny malarz w meloniku nie wpisywał się w żywiołową atmosferę tamtejszych kręgów artystycznych.

7. Pierwsza miłość i muza

Poznali się w wieku nastoletnim, a kiedy spotkali ponownie po latach zostali małżeństwem. Mowa o żonie artysty, która nie tylko była jego muzą, ale i nieocenionym wsparciem, również finansowym. Jako modelka pojawiła się m.in. w cyklu o intrygującym tytule ,,Czarna Magia” (“Black Magic”). Z postacią Georgette wiąże się także barwna historia sprzeczki z Andre Bretonem, który na kolacji w swoim domu poprosił ją o ściągnięcie krzyżyka z szyi, czego nie uczyniła. Rene Magritte, który stanął po stronie żony, rozpoczął tym samym wieloletni konflikt z ikoną ruchu surrealistów.

,,Georgette była wszechobecna. W twórczości Magritte’a znajduje się niezliczona ilość jej przedstawień – jej ciało jest zarówno świątynią, jak i schematem”(2).

8. Inspirował artystów pop-artu

Kilkadziesiąt lat przed słynną puszką zupy Campbell Andy’ego Warhola, Magritte w swojej twórczości eksponował przedmioty codziennego użytku jak fajki, jabłka czy kapelusze. Dając uwagę temu co banale, paradoksalnie ukazywał pomijaną często magię zwyczajności, kultywując tym samym słowa wypowiedziane w jednym z wywiadów radiowych w 1965 roku: „wszystko, co widzimy skrywa inną rzecz”.

9. Miłośnik metamorfozy

Zafascynowany ciągłymi przemianami w świecie naturalnym, Magritte eksperymentował z fotografią, pragnąc w ten sposób uchwycić chociaż część niezwykłych przeobrażeń. Fascynacja metamorfozą miała swoje odbicie również w obrazach, których faktura przechodziła niekiedy z jednego tworzywa w inne. Przykładami takich prac mogą być m.in. ,,Wyjaśnienie”, ,,Portret Paula Nouge’a”, ,,Krew świata” czy ,,Nieoczekiwana odpowiedź”.

René Magritte

© René Magritte, Krew Świata, Muzeum Magritte’a, Bruksela, 2023, fot. M.M., rynekisztuka.pl

Maria Majchrowska

Zdj. góra: © René Magritte, Muzeum Magritte’a, Bruksela, 2023, fot. M.M., rynekisztuka.pl

Cytaty:
1) www.renemagritte.orr, dostęp: 05.09.2023
2) Alex Danchev, Magritte: A Life, s.64

szukaj wpisów które mogą Cię jeszcze zainteresować:

Rynek i Sztuka - logotyp

to cię powinno jeszcze zainteresować:

10 rzeczy, których nie wiecie o Marku Rothko

12.02.2021 / Ciekawostki

Dodaj komentarz:

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Magazyn

Kursy online

Odwiedź sklep Rynku i Sztuki

Zobacz nasze kursy Zobacz konsultacje dla artystów

Zapisz się do naszego newslettera

Zapisując się na newsletter zgadzasz się z regulaminem portalu rynekisztuka.pl Administratorem danych osobowych jest Media&Work Agencja Komunikacji Medialnej (ul. Buforowa 4e, p. 1, p-2-5, 52-131 Wrocław). Podanie danych jest dobrowolne. Zgoda na otrzymywanie informacji handlowych może zostać wycofana w każdym czasie. Więcej informacji na temat danych osobowych znajduje się w Polityce prywatności.