Zbliża się połowa roku, jednak nadal chętnie czytamy raporty podsumowujące miniony rok na rynku sztuki. Zastanawiają, a czasem szokują globalne podsumowania międzynarodowego rynku sztuki czy rynku azjatyckiego. Wiemy już także, jakie wyniki sprzedaży uzyskały w ubiegłym roku największe domy aukcyjne w Stanach Zjednoczonych oraz które dzieła polskich twórców i twórczyń osiągnęły największe kwoty na naszym rodzimym rynku. Jak jednak wyglądają wyniki sprzedaży na polskim rynku sztuki w liczbach?

NAJWIĘKSZY PRZYCHÓD GENERUJĄ AUKCJE?

Jak podaje Główny Urząd Statystyczny w 2023 roku wartość sprzedanych dzieł sztuki oraz antyków wyniosła 567,7 miliona złotych. To prawie o 100 milionów mniej, niż w roku 2022, w którym wynik wyniósł 650,7 mln zł. Z podsumowania wynika, że także w obszarze aukcyjnym zanotowano spadek. Największy przychód na rynku sztuki w Polsce w 2023 generowały aukcje, który równał się 350,6 mln zł, co stanowi aż 61,8% wszystkich sprzedaży na rynku sztuki. W roku 2022 ta kwota wynosiła 434,1 miliona złotych. Oznacza to znaczne zmniejszenie (o 19,2% mniej) w porównaniu z 2022 rokiem. Z kolei aukcje internetowe wygenerowały zysk aż 26,7 mln zł, to wzrost o 64,1% w stosunku do wyniku z 2022 roku.

Najdroższe dzieło sprzedane w 2023 roku na polskim rynku sztuki | Magdalena Abakanowicz, Caminando (zestaw 20 figur), 1998/1999, źródło: DESA Unicum

CZY WARSZAWA SPRZEDAJE NAJWIĘCEJ?

Bazując na danych otrzymanych od 200 podmiotów, GUS podaje, że aż 58% z nich zajmowało się w 2023 roku jedynie sprzedażą dzieł sztuki i antyków, pozostałe 42% podkreśliło swoją działalność wystawienniczą. Znaczna część podmiotów, bo aż 71%, zajmujących się sprzedażą dzieł sztuki i antyków miała swoje siedziby w stolicach województw.

Warszawskie Targi Sztuki 2023 | źródło: materiały prasowe

Największy odsetek instytucji (aż 26%) prowadziło swoją działalność w województwie mazowieckim, z czego aż 45 podmiotów działało w stolicy. To właśnie tutaj sprzedano najwięcej dzieł sztuki i antyków. Suma sprzedaży wynosiła 433,6 mln zł, co stanowi 76,4% całej kwoty sprzedaży w Polsce. Zaraz za stolicą plasuje się Kraków, w którym funkcjonuje 35 działalności z tego zestawienia, co stawia także całe województwo małopolskie na drugim miejscu.

JAKIE DZIEŁA SPRZEDAWAŁY SIĘ NAJLEPIEJ?

Ewa Juszkiewicz, Bez tytułu (za Christofferem Wilhelmem Eckersbergiem), 2020, źródło: Polswiss Art

Malarstwo jest chyba najbardziej pożądaną dziedziną przez kolekcjonerów. To właśnie obrazy sprzedają się najlepiej, są kupowane najchętniej i zazwyczaj osiągają największe kwoty. W 2023 roku stanowiły aż 83,1% sprzedanych dzieł i antyków na polskim rynku sztuki. Malarstwo współczesne wygenerowało 242,1 mln złotych, czyli aż 42,6% całej sprzedaży w 2023 roku. To jeden z nielicznych wzrostów w tym raporcie, sprzedaż malarstwa współczesnego wzrosła o niespełna 10% w stosunku do 2022 roku. W przypadku malarstwa kwota jest zbliżona, w tym obszarze sprzedano dzieła za łączną sumę 229,8 mln zł, jednak zmniejszyła się ona aż o 33% w porównaniu z rokiem poprzednim.

Daleko za malarstwem, ale na drugim miejscu, plasuje się rzeźba i instalacja, których wyniki sprzedaży stanowiły zaledwie 5,6% całości. 5% sprzedaży dzieł sztuki i antyków należy do rzemiosła artystycznego.

Natalia Gaj 

Opracowanie własne na podstawie danych GUS