13 lipca 2024 roku w sercu wrocławskiego rynku miało miejsce wielkie otwarcie wystawy „Wojciech Fangor. American Dream”. Monograficzna ekspozycja w Krupa Art Foundation skupia się na specyficznym okresie w sztuce malarza, który przypada na lata 60. i 70. XX wieku. To właśnie wtedy Wojciech Fangor zrealizował swoje najpopularniejsze dzieła spod znaku op-artu. Wystawa, której kuratorką jest  Dorota Monkiewicz, potrwa jeszcze do 20 października.

Tłumy na wystawie we Wrocławiu

Ekspozycja cieszy się powodzeniem nie tylko wśród lokalnych miłośników i miłośniczek sztuki. O sukcesie wydarzenia świadczy fakt, iż wystawę przez pierwsze pięć dni od otwarcia odwiedziło aż 1000 osób! Zainteresowanie wystawą nie dziwi, bowiem w murach KAF zgromadzono niespełna 50 obiektów, z czego znaczna część pochodzi z prywatnych kolekcji — polskich i zagranicznych. Nieczęsto zdarza się możliwość, aby zobaczyć dzieła Wojciecha Fangora w takiej odsłonie. Obrazy stanowią zwykle część ekspozycji stałej w muzeach i zestawione są z realizacjami innych artystów i artystek działających w podobnym czasie. Wystawa monograficzna daje niezwykłą okazję na całkowite zanurzenie się w świat iluzjonistycznych, optycznych dzieł. Jak dowiadujemy się od organizatorów, prace na wystawie zostały zaaranżowane w taki sposób, aby dać odbiorcom możliwość doświadczenia tego, co sam artysta nazywał „pozytywną przestrzenią iluzyjną”. Założeniem artysty było intencjonalne oddziaływanie na fizjologiczne procesy zmysłu wzroku i oko odbiorcy, a także na psychosomatyczne odczuwanie siebie w przestrzeni.

Amerykański sen

Obrazy, które biorą udział w wystawie, nie powstały w Polsce. Choć artysta zapisał się w polskiej historii sztuki jako jeden z najważniejszych twórców XX wieku, jego kariera tak naprawdę nabrała rozpędu dzięki działaniom zagranicznym i międzynarodowym. Jak wielu artystów zaczynał od sztuki figuratywnej, zainteresowanie bardziej abstrakcyjnymi formami ujawnił w latach 50. XX wieku, aby w latach 60. i 70. rozwinąć swoje poszukiwania i zaznaczyć swoje miejsce jako wybitny artysta op-artu. Jednym z najważniejszych momentów w jego artystycznej karierze był rok 1970, kiedy odbyła się jego indywidualna wystawa w Muzeum Guggenheima w Nowym Jorku. Był jedynym polskim artystą, który dostąpił owego wyróżnienia. Było to szczególnie ważne, biorąc pod uwagę sytuację polityczną w Polsce. Na wystawie „Wojciech Fangor. American Dream” zaprezentowano 7 obiektów z owej wystawy. Mimo że abstrakcje należą do najbardziej znanych realizacji Fangora, dla niego samego nie stanowiły końca malarskich poszukiwań.

W krainie op-artu

Dzieła Fangora hipnotyzują kompozycją i barwami. Rozety, organiczne fale, pulsujące koła i inne elementy dodają iluzjonistycznego charakteru jego obrazom. Niezwykłe efekty ruchu, pulsowania, migotania i przenikania, a także emanacji koloru, to coś, co wyróżnia malarstwo Wojciecha Fangora z tego okresu. Pod względem kolorystycznym kompozycje budowane są zazwyczaj za pomocą kontrastujących barw. Artysta w połowie lat 60. wyemigrował do Stanów Zjednoczonych, gdzie wciąż eksperymentował ze zdobyczami sztuki optycznej. Wtedy też szybko nawiązał współpracę z galerią w Nowym Jorku, dzięki czemu mógł stale rozwijać swoją sztukę, a przede wszystkim wystawiać ją i sprzedawać.

„Można powiedzieć, że inwencja artysty wzbiła się w tych latach otaczających wystawę w Guggenheimie na najwyższy poziom, a potem szybko (i bez wsparcia galerii) uległa wyczerpaniu. Cokolwiek zdarzyło się później w twórczości Fangora, nigdy nie było tak adekwatne do swoich czasów, jak ten rozdział pomiędzy 1956 i 1973 rokiem” – wyjaśnia Dorota Monkiewicz, kuratorka wystawy.

Wystawa „Wojciech Fangor. American Dream” to okazja do zanurzenia się w świecie malarstwa, które nie tylko angażuje wzrok, ale i całą cielesną percepcję obserwatora. To opowieść o marzeniach, twórczych eksperymentach oraz drodze do ich realizacji. Dla miłośników sztuki współczesnej jest to niepowtarzalna szansa na poznanie jednego z najważniejszych polskich artystów XX wieku oraz przeżycie wyjątkowych emocji kryjących się za jego dziełami.