Dzieło Artemisii Gentileschi wystawione po raz pierwszy od 400 lat! 

Od 5 września w Kimbell Art Museum w Fort Worth w Teksasie można podziwiać wyjątkowe dzieło wybitnej, barokowej artystki — Artemisii Gentileschi. Jak obraz trafił do zbiorów muzeum? Jaką skrywa historię? 

Jak wyjaśnia Eric Lee (dyrektor instytucji), muzeum od dłuższego czasu pragnęło nabyć do swej kolekcji pracę pędzla Artemisii Gentileschi, jednak nie odnaleziono odpowiedniego obrazu, który uzupełniłby zbiory. Dzieło artystki, które ostatecznie znalazło swoje miejsce w salach muzeum to obraz „Penitent Maria Magdalena” datowany na lata 1625-26. Dzieło, jak wspomina Eric Lee, znane jest szerszej publiczności jedynie z reprodukcji.

Artemisia Gentileschi, Penitent Mary Magdalene, 1625–26, olej na płótnie, 108.8 x 93 cm| źródło: Kimbell Art Museum

Płótno imponuje subtelnymi pociągnięciami pędzla i kunsztownym wykonaniem. Proweniencja obrazu sięga czasów jego powstania, ponieważ niedługo później zostało nabyte przez Fernando Enríqueza Afána de Riberę, który najprawdopodobniej był zleceniodawcą. Obraz był wtedy wystawiany w jego rezydenci w Sewilli, a według ówczesnych źródeł był dziełem na tych terenach popularnym i chętnie kopiowanym. Mimo rzekomej sławy „Penitent Maria Magdalena” zaginął, a do czasów współczesnych zachowały się jedynie reprodukcje i kopie. Obraz miał pozostać i spadkobierców w Sewilli, ale dopiero w 2001 roku mogła zobaczyć go współczesna publiczność podczas aukcji w jednym z francuskich domów aukcyjnych. Wtedy został zakupiony do prywatnej kolekcji i dopiero w tym roku trafił do  Kimbell Art Museum. 

Dzieło wyróżnia się bardzo dobrym stanem zachowania — konserwatorzy dostrzegli drobne i nieliczne interwencje konserwatorskie, które zostały poczynione na przestrzeni wieków. Obraz przedstawia Marię Magdalenę — postać, która zarówno wcześniej, jak i później pojawiała się jako główna bohaterka dzieł Gentileschi. Ujmujące wyczulenie na emocje, a przede wszystkim wrażliwe podejście do ukazania kobiet to coś, co wyróżnia barkową malarkę. Jej kobiety ukazane są w sposób autentyczny, z kobiecej perspektywy, a więc ze szczerością i wiarygodnością kobiecego doświadczenia, a przy tym nie brakuje im determinacji, siły i sprawczości.

Artemisia Gentileschi, Mary Magdalene in Ecstasy, około 1620-25, olej na płótnie | źródło: Wikipedia

W ostatnich latach rynek sztuki oraz współczesna historia sztuki oddały sprawiedliwość twórczości i samej postaci  Artemisii Gentileschi. Najnowsze badania odkrywają nieznane wcześniej fakty z jej życia i tropy interpretacyjne, a należyte miejsce wśród mistrzów baroku zostało jej, jak sądzimy, oficjalnie oddane. O popularności i zainteresowania twórczością artystki świadczą ceny jej dzieł — w 2019 roku został pobity rekord aukcyjny, który wynosił aż 5,3 miliona dolarów. 

N.G

Źródła: 

• kimbellart.org (dostęp: 11.09.2024) 
• Alex Greenberger, Artemisia Gentileschi Painting Goes on View for First Time in Nearly 400 Years at Texas Museum, 06.09.2024| artnews.com (dostęp: 11.09.2024)