W 2025 roku odbędzie się wiele wyjątkowych wystaw, które przyciągną uwagę zarówno pasjonatów, jak i krytyków. Czeka nas szereg retrospektyw, które przybliżą wielkich mistrzów, a także prezentacje dzieł artystów i artystek współczesnych. Co więcej, w 2025 roku pojawią się wystawy na szeroką skalę – zarówno te indywidualne, jak i zbiorowe. Nie zabraknie też ciekawych wystaw poświęconych sztuce kobiet. Na jakie wystawy warto zwrócić uwagę w 2025 roku?

Radical! Women Artists and Modernism 1910-1950, Belvedere Museum, Wiedeń (od 18 czerwca do 12 grudnia 2025)

Wystawa „Radical! Women Artists and Modernism 1910-1950” zaprezentuje ponad sześćdziesiąt prac artystek z ponad dwudziestu krajów, otwierając nowe możliwości interpretacji modernizmu, jako nurtu pełnego różnorodności i innowacji. Poszukując alternatywnych tożsamości, podważając obowiązujące normy oraz komentując wydarzenia polityczne, artystki te osadzały modernistyczne ideały w codziennym życiu. Wystawa celowo rezygnuje z klasycznego, linearnego porządku narracji o stylach artystycznych, który często pomijał kobiety, a zamiast tego wydobywa na światło dzienne indywidualność ich twórczości – tym samym podważa tradycyjne, zdominowane przez mężczyzn spojrzenie na historię sztuki i proponuje nową, wielowymiarową perspektywę. Wśród prezentowanych twórczyń znajdują się między innymi: Gertrud Arndt, Sonia Delaunay, Katarzyna Kobro, Käthe Kollwitz, Hannah Höch, Tamara Łempicka czy Sophie Taeuber-Arp. 

Małgorzata Mirga-Tas, Kunsthaus Bregenz, Bregencja (od 7 czerwca do 28 września 2025) 

Małgorzata Mirga-Tas, która w 2022 roku reprezentowała Polskę na Biennale w Wenecji, powraca z nowym projektem w Kunsthaus Bregenz. Tym razem artystka, dotąd kojarzona z tekstylnymi kolażami, eksperymentuje z woskiem, tworząc rzeźby w naturalnej skali – postaci i zwierzęta inspirowane kulturą romską i mitologią. Głównym punktem wystawy są wielkoformatowe instalacje, takie jak scena rodzinnego spotkania, nasycona symboliką cyklu życia i duchowości. Projekt podejmuje uniwersalne tematy, takie jak migracja, ekologia i tożsamość, osadzając je w kontekście osobistych doświadczeń artystki.

Małgorzata Mirga-Tas, Biennale w Wenecji 2022, fot. Daniel Rumiancew | Źródło: mat. pras.

David Hockney, 25, Fundacja Louis Vuitton, Paryż (od 9 kwietnia do 31 sierpnia 2025)

Od 9 kwietnia do 1 września 2025 roku Fondation Louis Vuitton zaprasza na największą retrospektywną wystawę Davida Hockneya. Ekspozycja prezentuje ponad 400 dzieł stworzonych na przestrzeni siedmiu dekad (1955–2025), ukazując fascynujący świat Hockneya, pełen energii i barw. Wśród zaprezentowanych prac znajdują się obrazy olejne, rysunki tuszem, instalacje wideo i prace cyfrowe, które ilustrują nieustanną kreatywność artysty. Wystawa odsłania Hockneya jako twórcę, który sztukę traktuje jak przestrzeń nieograniczonej ekspresji i innowacji. To niezwykła podróż przez jego barwny, pełen życia wszechświat.

Wystawa „A Bigger Picture” w Royal Academy w Londynie, styczeń 2012 | źródło: Wikipedia

Anselm Kiefer – Sag mir wo die Blumen sind, Muzeum van Gogha i Stedelijk Museum, Amsterdam (od 7 marca do 9 czerwca 2025)

Wiosną 2025 roku Muzeum van Gogha i Stedelijk Museum Amsterdam po raz pierwszy w historii połączą siły, by zaprezentować twórczość jednego z najwybitniejszych współczesnych artystów – Anselma Kiefera. Wystawa zaprezentuje również wcześniej niewystawiane prace artysty. Ekspozycja, podzielona na dwie części, odbędzie się w obu muzeach. Jeden bilet umożliwi zwiedzającym dostęp do obu części wystawy, oferując kompleksowe spojrzenie na twórczość Kiefera i jego rozwój artystyczny.

Anselm Kiefer, Wystawa w Palazzo Ducale, 2022-2023, fot. Silvana Gallio | źródło: Wikipedia

Caspar David Friedrich: The Soul of Nature, Metropolitan Museum of Art, Nowy Jork (od 8 lutego do 11 maja 2025)

Caspar David Friedrich (1774–1840) na nowo zdefiniował malarstwo pejzażowe, przedstawiając naturę jako przestrzeń głębokich duchowych i emocjonalnych przeżyć. Z okazji 250-lecia urodzin artysty, wystawa będzie pierwszą kompleksową ekspozycją jego twórczości w USA. Współorganizowana z Alte Nationalgalerie, Staatliche Kunstsammlungen w Dreźnie oraz Hamburger Kunsthalle, zaprezentuje około 75 dzieł, w tym obrazy, rysunki i szkice. Wystawa ukazuje symboliczny język pejzażu Friedricha oraz wpływ XIX-wiecznej kultury niemieckiej na jego sztukę.

Caspar David Friedrich, Mnich na brzegu morza, 1808-10, źródło: Wikipedia

Women Artists: 1300-1900, Narodowa Galeria w Pradze, Ujeżdżalnia Wallensteina (od 30 maja do 2 listopada 2025)

Wystawa, która odbędzie się w Narodowej Galerii w Pradze, prezentuje twórczość artystek od średniowiecza do końca XIX wieku. Znajdą się na niej dzieła z zakresu malarstwa, rzeźby, rysunku, grafiki i sztuk użytkowych, podkreślające talent oraz determinację kobiet w zdominowanym przez mężczyzn świecie sztuki. Po raz pierwszy zwiedzający zobaczą tak szeroki wybór prac artystek z Europy Środkowej, Holandii i Włoch, ukazujący ich rolę w historii sztuki. Ekspozycja przybliża zarówno środowisko, w którym działały, jak i tematy, które podejmowały – od duchowych refleksji średniowiecznych mniszek po dramatyczne historie renesansowych malarek. Podkreślone zostaną również osiągnięcia kobiet w XVII i XVIII wieku, takich jak Maria Sibylla Merian, czy wybitnych malarek XIX wieku, w tym Angeliki Kauffmann. Wystawa zwraca uwagę na to, że talent i determinacja artystek pozwalały im przezwyciężać bariery i zdobywać uznanie w świecie sztuki. 

Barbara Krafft, née Steiner, Count Franz de Paula von Hartig with a nurse, 1797, National Gallery Prague | źródło: materiały prasowe

Jenny Saville: The Anatomy of Painting, National Portrait Gallery, Londyn (od 20 czerwca do 7 września 2025)

W lecie odbędzie się wystawa „Jenny Saville”, która będzie pierwszą dużą wystawą poświęconą twórczości jednej z najwybitniejszych współczesnych artystek w Wielkiej Brytanii. W wystawie, która obejmuje 50 prac z całej kariery artystki, przedstawiona zostanie ewolucja jej twórczości od lat 90. do współczesności. Będą to zarówno kluczowe dzieła, jak i prace badające jej związek z historią sztuki. W ekspozycji znajdą się rysunki węglem oraz wielkoformatowe obrazy, które poddają w wątpliwość tradycyjne wyobrażenia o kobiecym pięknie, jak również monumentalne akty, które przyniosły Saville międzynarodową sławę. Ekspozycja powstanie we współpracy z artystką, a prezentowane prace pochodzą z istotnych publicznych i prywatnych kolekcji z całego świata.

Jenny Saville, Torso (2004–2005), olej na płótnie, fot. Diego Carannante | źródło: Wikipedia

Rendezvous of Dreams: Surrealism and German Romanticism, Kunsthalle, Hamburg (od 13 czerwca do 12 października 2025)

Latem 2025 roku Hamburger Kunsthalle zorganizuje wyjątkową wystawę z okazji setnej rocznicy powstania surrealizmu. Zostanie zaprezentowanych ponad 180 ikonicznych prac surrealistów, takich jak Max Ernst czy Meret Oppenheim, w zestawieniu z około 60 dziełami niemieckich romantyków, w tym Caspara Davida Friedricha i Philippa Otto Runge. Wystawa ukazuje zarówno hołdy, jak i inspirujące kontrasty, które ukazują głębokie intelektualne powiązania surrealizmu z niemieckim romantyzmem. 

Caspar David Friedrich, Wędrowiec nad morzem mgły, 1818 | źródło: Wikipedia

Turner and Constable, Tate Britain, Londyn ( od 27 listopada 2025 do 12 kwietnia 2026)

J.M.W. Turner i John Constable, jedni z najwybitniejszych brytyjskich malarzy, byli również najwięksi rywale swojego czasu. Urodzili się zaledwie rok po sobie – Turner w 1775 roku, a Constable w 1776 roku – i obaj wykorzystali malarstwo krajobrazowe, aby ukazać zmiany zachodzące w ich otoczeniu. Wystawa, z okazji 250-lecia ich urodzin, daje niepowtarzalną szansę na przyjrzenie się ich życiu i twórczości. Oprócz słynnych dzieł zwiedzający będą mogli odkryć mniej znane aspekty ich pracy, zbliżając się do ich osobistych i artystycznych światów poprzez szkice i osobiste przedmioty.

William Turner, Wybrzeże Northumberland, 1834 | źródło: Wikipedia

Kandinsky’s Universe: Geometric Abstraction in the 20th Century, Muzeum Barberini, Poczdam (od 15 lutego do 18 maja 2025)

Na początku XX wieku malarstwo przeszło rewolucję, odchodząc od przedstawiania rzeczywistości na rzecz abstrakcji geometrycznej, która wykorzystywała kolory, formy i przestrzeń, by oddać współczesne idee. Wassily Kandinsky, jeden z pionierów tego nurtu, stworzył teoretyczne podstawy dla tej nowej sztuki. Artyści inspirowali się nowoczesnymi teoriami naukowymi, próbując ukazać przestrzeń i czas za pomocą geometrycznych form. Wystawa „Kosmos Kandinsky’ego” prezentuje 125 prac ponad 70 artystów, takich jak Kandinsky, Mondrian czy Vasarely, pochodzących z renomowanych światowych kolekcji.

Od klasyków po współczesnych twórców, te wydarzenia będą nieocenioną okazją do zanurzenia się w różnych tradycjach, odkrywania nowych form wyrazu i rozważania roli sztuki w kontekście zmieniającego się świata. W 2025 roku sztuka ponownie stanie się przestrzenią do refleksji, inspiracji i rozmowy, oferując każdemu zwiedzającemu niezapomniane doświadczenie.

Klaudia Ożga

fot. góra: Fahrelnissa Zeid, Untitled (Composition), c. 1949, Taimur Hassan Collection, Photo: Justin Piperger © Raad Zeid Al-Hussein | materiały prasowe