Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka zaprasza na pierwszą wystawę kolekcji porcelany Middelschulte w Polsce. Ekspozycja stanowi połączenie dwóch, wydawałoby się sprzecznych ze sobą pojęć – górnictwa i porcelany. Co łączy mroki podziemnych kopalni z delikatnością kruchego materiału? To właśnie górnicze motywy zdobiące unikalne obiekty wczesnoeuropejskiej porcelany zostaną zaprezentowane na najnowszej wystawie otwartej w dniach 23 maja – 22 października 2023 roku.
Jak na XVIII wiecznych ,,salonach” postrzegano wizerunek pracy w kopalni? Dzięki sztuce możemy przenieść się w czasie do odległych epok. Postacie górników, które pojawiały się wtedy na talerzykach, filiżankach czy czajniczkach były ubrane w eleganckie kapelusze z kokardami, getry czy buty ze złotymi sprzączkami.
-
-
Urzędnik górniczy, porcelana malowana, złocona; Wiedeń 2 połowa XVIII w., model
przypisywany Johanowi Josefowi Niedermeyerowi / Kolekcja Fundacji Achima i Beate Middelschulte, przechowywana w Deutsches Bergbau-
Museum w Bochum
-
-
Spodek do filiżanki, Miśnia, ok. 1730 r. / Kolekcja Fundacji Achima i Beate Middelschulte, przechowywana w Deutsches Bergbau-
Museum w Bochum
-
-
Filiżanka do czekolady ze spodkiem, Miśnia, ok. 1730 r. / Kolekcja Fundacji Achima i Beate Middelschulte, przechowywana w Deutsches Bergbau-
Museum w Bochum
-
-
Tabakierka, porcelana malowana, wnętrze złocone; Miśnia ok. 1750 / Kolekcja Fundacji Achima i Beate Middelschulte, przechowywana w Deutsches Bergbau-
Museum w Bochum
Figurki górników szczególnie upodobał sobie polski król i elektor saski, August Mocny, który lubił je oglądać na stołach bankietowych. Być może było to spowodowane tym, że górnictwo w Saksonii w I połowie XVIII wieku rozwijało się prężnie i przynosiło władcy pokaźne dochody. Cenił też porcelanę chińską i japońską, przeznaczając na nią duże kwoty. Po odkryciu receptury porcelany i uruchomieniu manufaktury w Miśni mógł połączyć obie pasje. Dlaczego figurki pojawiały się na stołach w czasie uczt dworskich? Układano z nich dekoracyjne aranżacje, które bawiły biesiadników i dostarczały im tematów do rozmów.
-
-
Figurki puttów z akcesoriami górniczymi, Miśnia, XVIII-XIX w. / Kolekcja Fundacji Achima i Beate Middelschulte, przechowywana w Deutsches Bergbau-
Museum w Bochum
-
-
Naparstek, Miśnia, ok. 1740 r. / Kolekcja Fundacji Achima i Beate Middelschulte, przechowywana w Deutsches Bergbau-
Museum w Bochum
-
-
Dzbanek do kawy, porcelana malowana i złocona, Miśnia ok. 1750, mal. Bonawentura
Häuer / Kolekcja Fundacji Achima i Beate Middelschulte, przechowywana w Deutsches Bergbau-
Museum w Bochum
-
-
Dekoracja środka stołu "Kopalnia", wg modeli J. J. Kändlera, M. Aciera(?) i J.P.Helmiga,
Miśnia ok. 1752 i 1900 (realizacja z nowej formy, 1984 r.) / Kolekcja Fundacji Achima i Beate Middelschulte, przechowywana w Deutsches Bergbau-
Museum w Bochum
Wśród 170 luksusowych obiektów prezentowanych na wystawie można zobaczyć: elementy zastawy stołowej, kałamarze, tabakierki i naparstki, a także elementy dekoracji stołów oraz liczne figurki górników i członków orkiestry. Pochodzą z najstarszych wytwórni porcelany, między innymi z Miśni, Wiednia i Berlina. Warte podkreślenia jest, że w wielu wypadkach stanowią unikaty, czyli jedyne znane egzemplarze danego modelu.
-
-
Herbatnica, porcelana szkliwiona na brązowo, złocona; Misnia, ok. 1745, w stylu
Bonawentury Häuera / Kolekcja Fundacji Achima i Beate Middelschulte, przechowywana w Deutsches Bergbau-
Museum w Bochum
-
-
Breite x Laenge x Hoehe: 245 x 160 x 220 mm / Kolekcja Fundacji Achima i Beate Middelschulte, przechowywana w Deutsches Bergbau-
Museum w Bochum
-
-
Unikatowa rzeźba górnika grającego na waltorni, model przypisywany G. Fritzsche, Miśnia ok. 1725 r. / / Kolekcja Fundacji Achima i Beate Middelschulte, przechowywana w Deutsches Bergbau- Museum w Bochum
-
-
Teryna z malowaną sceną wybuchu, porcelana malowana, złocona; Miśnia ok. 1745 / Kolekcja Fundacji Achima i Beate Middelschulte, przechowywana w Deutsches Bergbau-
Museum w Bochum
Kolekcja Achima Middelschulte
Prezentowane obiekty pochodzą z kolekcji Fundacji Achima i Beate Middelschulte z Essen w Niemczech, która przechowywana jest w Niemieckim Muzeum Górnictwa w Bochum. Porcelana o tematyce górniczej fascynowała A. Middelschulte od młodości. W jej skład wchodzą okazy pochodzące z innych bardzo znanych kolekcji (np. rodzin: Blohm czy Oppenheimer), niekiedy o skomplikowanych i dramatycznych dziejach.
Organizator: Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka
Współpraca: Niemieckie Muzeum Górnictwa w Bochum
Kurator wystawy: Klementyna Ochniak-Dudek
Projekty graficzne: Anita Mrugacz
Oprawa plastyczna: Marek Suchowiak
Program wydarzeń towarzyszących wystawie:
Spotkania z kuratorką Klementyną Ochniak-Dudek połączone ze zwiedzaniem wystawy:
1. Opowieść o górnikach i „białym złocie” porcelany oraz jej początkach w Europie – 24.05, godz. 17.00.
2. „Krzywy górnik”, czyli najwcześniejsze porcelanowe wizerunki górników – 2.07
3. Porcelanowy luksus. O zastawie stołowej nie tylko do kawy i herbaty – 20.08
4. Wielcy mistrzowie z Miśni: rzeźbiarz J. J. Kändler, malarz J. G. Häuer – 17.09
5. Finisaż – 22.10
6. W ramach cyklu „Mama, Tata i Ja” – „Górnik na talerzu” – 18.06