SATURACJA – wystawa Kai Soleckiej w Wieliczce

Prace prezentowane na ekspozycji Saturacja są dziełem znakomitej krakowskiej artystki Kai Soleckiej – której twórczość pokazywana była na licznych wystawach w Polsce i za granicą. Wystawę można oglądać od 16 lutego do 4 maja 2021 r. w Zamku Żupnym w Wieliczce. Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka oraz Stowarzyszenie Twórcze POLART zapraszają.

Prace Kai Soleckiej charakteryzują się przyciągającym podejściem do koloru, ciała oraz charakterystycznych geometrycznych układów kształtów. Jak zauważa promotorka artystki Zyta Misztal v. Blechinger: Kaja Solecka to artystka, której malarstwo kryje w sobie zarówno sensualną cielesność jak i opowieść o naturze w wymiarze intelektualnym. Malarka pracuje z elementami geometrii oraz z symbolem, za pomocą których odnosi się zarówno do przetworzonych psychicznie zdarzeń, jak i do rozmyślań nad nimi. Ogromną rolę w jej twórczości odgrywa kolor oraz jego parametry takie jak saturacja – subiektywna intensywność barwy – czy jasność, dzięki którym artystka buduje nastrój prac

SATURACJA 2021

Kaja Solecka ukończyła Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie studiując malarstwo w pracowni prof. Janusza Tarabuły. Jej prace prezentowane były na wystawach indywidualnych i zbiorowych w kraju oraz  w Wielkiej Brytanii, Austrii, Niemczech, Francji i Maroku. 

Wystawa wpisuje się w IX Międzynarodowy Festiwal Związki pomiędzy kulturą Południa a Północy Schubert – Chopin – Grieg. Wzajemne inspiracje i rezonans w malarstwie i literaturze, którego częścią jest XXII Salon Sztuki POLART 2021. 

Stowarzyszenie Twórcze Polart, które jest organizatorem Salonu Sztuki, skupia artystów specjalizujących się w malarstwie, rzeźbie, tkaninie i fotografii.

SOLILOQUIUM  

brać oddech na odległość 

gdy grożą powietrzem 

sino blade znaki przeźroczystych ciał 

w ciasnych płótnach luster 

subtelne szarości roztopią błękity  

w melancholii 

dar 

słaby puls  

silny lęk 

w dusznej samotności trudno nabrać tchu 

jeśli coś jej trzeba to kobaltu nieba 

poezji przestrzeni 

spokojnego 

snu 

SYMBOLIKA i KOLOR 

Spotkanie z malarstwem Kai Soleckiej jest zarówno wysublimowanym doświadczeniem estetycznym jak i intelektualnym. Jej obrazy to synchroniczny fenomen wizualnych metafor. Ich  symboliczny język niesie ze sobą subtelny komunikat przekazujący istotny koncept. Artystka  wyraża uniwersalne prawdy dotyczące aktualnych spraw, ale sięgając do wewnętrznych przeżyć,  uwidacznia ich autentyczność. Utrwala na płótnie znaki: trójkąt – alchemiczny symbol żywiołu  ognia lub wody; krąg – symbol jedności, absolutu ale także atrybut nieba i ducha oraz czasu i  nieskończoności; linię – alegorię ziemi, odwołanie do horyzontu, którego pozioma pozycja niesie  skojarzenia związane ze śmiercią1; czy wreszcie kwadrat jako oznaczenie ciała. Użycie tych  obrazowych wyrażeń stanowi trop dla wielorakich rozmyślań. W ujęciu malarskim natomiast,  przez wzgląd na swą jakość chromatyczną czy walorową, elementy te wzmacniają kontrast i  organizują całość kompozycji – White garden 2016. Dużą rolę w twórczości Kai Soleckiej  odgrywa kolor i jego parametry: barwa, jasność, saturacja2. To dzięki nim artystka buduje nastrój swych prac. Aby wyzwolić optyczną harmonię, stosuje odcienie takie jak umbry i ochry, błękity  i szarości. Barwy te najpełniej oddają charakter pejzażu. Tutaj jest to „krajobraz mentalny”,  którego wszelką dynamikę zastępuje doniosła cisza. Odnosząc się do motywu powietrza,  malarka poszukuje struktury i gęstości, ukazując ulotność i transparentność. Rozprasza światło,  tak przemieszczając je po płaszczyźnie obrazu, aby oddać finezję chwili i stworzyć wrażenie panującej po niej nostalgii. Osobliwą melancholię prac odzwierciedlają również liczne 

odwołania do świata wody, wraz z jej głębią i tajemnicą. Na obrazach Kai Soleckiej ten  naturalny żywioł wydaje się być „ograniczany” – Sadzawka 2016, Akwarium 2016. Alegorie  nieba takie jak: bezmiar, radość czy wolność również zostają zamknięte w spirytualnym świecie – Close 2021, Lena 2021. Nie bez znaczenia dla pogłębionego odbioru artystycznych  wypowiedzi, pozostają tytuły jakimi malarka nazywa swoje prace – Lunula32016, Kwantyfikacja  2016, Klaryfikacja 2016.  

TOPOS CIAŁA 

Mit natury od zawsze utożsamiany był z bytem. To natura w najbardziej hojny sposób obdarza nas doznaniami, otwierając swą przestrzeń dla zmysłów. Na obrazach Kai Soleckiej  (paradoksalnie) jest to przestrzeń wewnętrzna, ukryta pod wzburzoną tkanką malarską,  uwięziona w oddzielonej od tła sugestii wyodrębnionej przez kontur Somy4. Spotkamy tu intrygujące przedstawienia dychotomicznych postaci. Przyjrzyjmy się ich gestom. Zwróćmy  uwagę w jaki sposób układają swe ciała. Ich powłoka zdaje się być przeźroczysta i nieistotna  wobec wewnętrznych napięć. Figury te raz uwodzą, by innym razem niepokoić. Trwają  zawieszone w próżni, jakby istniały oczekując na swe przeobrażenie: Subimago 2015, Kudzu5 2018.  

W wyobraźni malarki ciało stanowi część kosmosu, wraca do natury i uczestniczy w  nieprzerwanym cyklu rodzenia i umierania. Jest więc kategorią dynamiczną i należy brać pod  uwagę jego nieustanną ontogenetyczną6zmienność. To potencja określa bycie, stawanie się,  zdolność do przemiany, do manifestowania się w życiu i dążeniu do śmierci: Border zone 2016,  Rose garden 2016, Event horizon2016.  

Lęk egzystencjalny wpisuje się tu w schemat rozważań antropologicznych, a jego sfery  korelują z przedmiotami cielesnych trosk. Obiektami lęku mogą być istnienie i nieistnienie, wolność i odpowiedzialność ale też niepokój związany z izolacją, jako świadomością  nieprzekraczalnej ontycznej separacji bytu ludzkiego od innych bytów – ludzi i świata7.  

EPILOG 

Kaja Solecka rzuca wyzwanie. Nie popada przy tym w skrajny subiektywizm i nie tworzy  solipsystycznych wizji ale wciąga w konstruktywną grę, której stawką jest nie tyle poprawne  odczytanie intencji, co wspólne przeżycie trudnych stanów emocjonalnych. Warto odnaleźć  zbieżność skojarzeń w zakodowanych komunikatach, adresowanych do różnych zmysłów. Warto  też zwrócić uwagę na charakter zbiorowego doświadczenia – wszystkich nas trawi ten sam  niepokój. Pragniemy „nasycić tlenem komórki”, odzyskać radość i sens życia. Obserwowana  rzeczywistość może stanowić pretekst do swoistej wiwisekcji oraz dokładnej analizy natury  przeżywanych doznań, które połączą nas w jedność i przywołają tak bardzo potrzebną dziś  bliskość. 

Jeśli człowiek jest istotą duchową, to stwarza sam siebie, kreując swoje wewnętrzne  uniwersum. Natomiast to, co oferuje sztuka jest przestrzenią – pewnym rodzajem miejsca, gdzie  ten duch może oddychać 8.  

Autor: Zyta Misztal v. Blechinger

1.Odwołanie do zapisu EKG, gdzie prosta linia izoelektryczna jest zapisem braku czynności elektrycznych mięśnia serowego ( zgon)

2.W teorii koloru saturacja, to subiektywna intensywność barwy. Im barwa jest bardziej nasycona, tym jest odbierana jako bardziej żywa. Za to barwy mniej nasycone, zdają się być przytłumione i bliższe szarości. Odcienie szarości charakteryzują się zupełnym brakiem nasycenia.

3.Lunula – symbol wymiaru pełni kobiecości, oznaczający płodność w kreatywności, wykorzystaniu swojego potencjału i intuicji, chęci tworzenia oraz realizowania pragnień.

4.Soma ( ciało) – w znaczeniu ciała i jego materialnej cielesności, w przeciwieństwie do Psyche ( duszy)

5.Korzeń Kudzu jest uznany za agresywny chwast zagrażający coraz większej liczbie ekosystemów, z drugiej strony medycyna chińska uważa go za panaceum na wiele dolegliwości. Zawarta w korzeniu Pueraryna wpływa na samoregulację życia komórki i funkcje jej receptorów; działając antyarytmiczne i pobudzając krążenie. Roślina ma niezwykłą żywotność, szybko adaptuje się w przeróżnych klimatach i konkuruje o środowisko z innymi gatunkami tak skutecznie, że mówi się o inwazji Kudzu.

6.W znaczeniu ontogenezy jako rozwoju osobniczego (gr. óntos – byt, będące, istniejące, génesis – pochodzenie) i przemian anatomicznych oraz fizjologicznych osobników od powstania w wyniku rozmnażania, aż do śmierci.

7.Na podstawie : „Anatomia strachu” Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie; Kraków 2017; Część I – Jan Kutnik „Psychologia, kognitywizm wobec lęku i strachu”; Str 106

8.Parafraza stwierdzenia Johna Hoyera Updike, amerykańskiego pisarza, poety i krytyka.