Rynek instalacji w Polsce niemalże nie istnieje, czego nie możemy powiedzieć o światowym rynku sztuki, na którym zarówno rzeźba, jak i instalacja radzą sobie dobrze. W tekście tym przyjrzymy się aktualnie najwyższym rekordom, jakie zostały uzyskane w sezonie 2011-2013.
źródło: CONTEMPORARY ARTMARKET 2011/2012
Cady Noland: 4,2 mln euro za rzeźbę Oozewald
W tym roku, na najwyższej pozycji znalazła się Cady Noland, której rzeźba Oozewald przez portal artprice.com uznana została za najbardziej imponujący rekord aukcyjny sezonu 2011/2012. Praca ta została sprzedana za 4,210,220 euro na listopadowej aukcji Sotheby’s w 2011 roku. Początkowo wartość rzeźby szacowana była na 2 mln – 3 mln dolarów, co daje ok. 1,53 – 2,29 mln euro. Zatem estymacja ta została niemalże podwojona. Ten oszałamiający wynik stanowi szósty, najlepszy rezultat dla sztuki kobiecej w okresie od czerwca 2011 do czerwca 2012. Dziki temu, Cady Noland znalazła się w grupie najbardziej istotnych dla sztuki XX i XXI wieku artystów współczesnych.
Antony Gormley: Angel of the North za 3.4 mln funtów
Nowy rekord przypadł także w udziale twórcy usytuowanej w przestrzeni publicznej Angel of the North. Można powiedzieć, że Antony Gormley poprawił swój najlepszy wynik na październikowej aukcji w Londynie, podczas gdy zarówno Paul McCarthy, jak i Robert Gober miesiąc później uzyskali nowe rekordy dzięki sprzedaży prac z kolekcji Petera Nortona. Wszystkie cztery rekordy aukcjne, jakie posiada Antony Gormley są wynikami sprzedaży wersji jego sztandarowej rzeźby Angel of the North, którego monumentalna, ważąca blisko 200 ton i mierząca 20 metrów forma znajduje się w Gateshead w Anglii. Dwie mniejsze wersje zostały sprzedane przez Sotheby’s – jedna w 2008 roku, druga w 2011. Prace te miały 1 metr wysokości i 3 metry szerokości i zostały wykonane w ilości dwunastu rzeźb w edycji, a ich średnia wartość wynosi ok. 615.000 euro. Warto wspomnieć także, że istnieje większa wersja rzeźby której rozpiętość skrzydeł sięga pięciu metrów, a wysokość wynosi dwa metry. Edycja składa się jedyne z pięciu rzeźb – i to właśnie jedna z tych form pozwoliła Groley’owi uzyskać nowy rekord wysokości 3.4 mln euro. Pomiędzy latami 2008-2011 ceny za rzeźbę wyraźnie wzrosły mniej więcej o milion euro – od 2 .5 mln euro 1 lipca 2008 w Sotheby’s (Londyn) do 3,4 mln euro 14 października 2011 w Christie’s.
Antony Gormley, Angel of the North, źródło: wiki
Aukcja dzieł z kolekcji Petera Nortona w Chriestie’s – rekordy Paula McCarthy i Roberta Gobera
Zorganizowana w Nowym Jorku przez dom aukcyjny Christie’s aukcja sztuki powojennej i współczesnej, w ramach której wystawione na sprzedaż był również prace z kolekcji Petere Nortona, okazała się jedną z bardziej udanych aukcji sezonu. W licytacji tej wzięły bowiem udział prace tak szanowanych artystów jak: Matthew Barney, Sophie Calle, Maurizio Cattelan, Robert Gober, Felix Gonzalez-Torres, Jim Hodges, Barbara Kruger and Takashi Murakami, a także sam Peter Norton – znany przedsiębiorca z branży IT, który cieszy się bardzo dobrą reputacją i intuicją artystyczną. Warto zaznaczyć, że w 2000 roku Norton przekazał blisko 1.000 prac ze swojej kolekcji w formie daru 32 ważniejszym instytucjom (takim jak MoMA czy Whitney Museum), a dochód ze sprzedaży dzieł na aukcji w Christie’s przeznaczony został na wsparcie budowania fundacji charytatywnej. W rezultacie, w czasie licytacji padło kilka znakomitych rekordów. Artystą, który uzyskał jedną z wyższych not był kalifornijski twórca Paul McCarthy, którego instalacja Tomato Head (Green) została sprzedana za 4 mln dolarów. Instalacja – na swój sposób zabawna – tak naprawdę opowiada o krytyce społeczeństwa konsumpcyjnego. Początkowo wartość pracy tej szacowano na 1 mln – 1,5 mln dolarów.
Paul McCarthy (b. 1945) Tomato Head (Green) 1990s,
Minutę po rekordzie McCarth’ego ustanowiony został drugi imponujący wynik, należący tym razem do Roberta Gober’a, kórego Prison Window także przekroczyła szacowane progi cenowe. Ta intrygujące, minimalistyczna praca, która obrazuje więzienne okno, na tle błękitnego nieba jest jedną z dwóch wersji instalacji (jedna z nich znajduje się w MoMA). Ostatecznie instalacja ta została wylicytowana za 2 .95 mln dolarów (2 .1 mln euro), podczas gdy pierwotnie wyceniano ją na 800 tys. – 1 mln dolarów.
Robert Gober, Prison Window, źródło: chriesties
Można powiedzieć, że efekt Nortona oddziałał także na instalację Hound Yinki Shonibare, która została sprzedana za kwotę 160 tys. dolarów (116 tys. euro). Yinka Shonibare jest prawdopodobnie jedną z najbardziej pożądanych i popularnych aktualnie postaci w sztuce współczesnej, której prace nabywane są przez szeroką grupę kolekcjonerów. 7 marca 2012 Christie’s oferowało instalację Victorian Philanthropist’s Parlour, która miała blisko 25m² . Pomimo tego, że instalacja ta była duża i zapewne mogła sprawiać wielkie problemy w odpowiednim wyeksponowaniu jej w prywatnym domu, to została sprzedana za 40 tys. dolarów .
Yinka Shonibare, Hound, źródło:yinkashonibarembe.com
Wim Delvoye & Jan Fabre
Wśród amerykańskich i angielskich artystów, na uwagę zasługuje też dwóch belgijskich artystów, którzy za pomocą swoich rzeźbv i instalacji wstrząsnęli światem sztuki współczesnej. Chodzi oczywiście o Wima Delvoye’a i Jan’a Fabre.
Wim Delvoye – Art farm, źródło; rauwebieten.be
W rzeczywistości istnieje wiele podobieństw w pracach obydwu artystów, które w dużej mierze bazują na podobnych motywach i tematach. Obydwaj pokazali swoje prace w paryskim Luwrze i mogą pochwalić się dobrymi wynikami sprzedażowymi, które utrzymują się powyżej 200 tys. euro.
Jan Fabre
Opracowane na podstawie: źródło: CONTEMPORARY ARTMARKET 2011/2012
Kama Wróbel
Portal Rynek i Sztuka
