Dzieła sztuki należące do zbiorów brytyjskich muzeów masowo opuszczają kraj. Badania wykazały, iż za sprawą międzynarodowych transakcji brytyjskie dziedzictwo artystyczne pomniejszyło się o dzieła wartości ponad 100 mln funtów.
Przyczyną tak dużych strat są ograniczenia kosztów utrzymania dzieł sztuki, narzucone przez Wielką Brytanie. Na przełomie 2012 i 2013 roku kraj opuściły dzieła takich artystów, jak Pablo Picasso, czy Rafael Santi. Pomimo prób zatrzymania dzieł środki materialne okazały się niewystarczające.
Co roku wiele antyków, obrazów i rzeźb zostaje przekazanych w ręce zagranicznych inwestorów. Jedynym narzędziem Komisji Rewizyjnej – powołanej do trzymania pieczy nad eksponatami – jest tymczasowy zakaz eksportu pod pretekstem wysokiego znaczenia dla kultury Wielkiej Brytanii. Jednakże podtrzymanie decyzji uwarunkowane jest hojnością filantropów, rządu i prywatnych instytucji.
Do kwietna 2013 roku złożono ponad 12 000 aplikacji o uniemożliwienie sprzedaży. Większość dotyczyła dzieł, które po uprzedniej ekspertyzie uznano za stratę dla narodu. Sytuacja taka miała miejsce również w przypadku wielu dzieł, które bezpośrednio nie wiązały się z tradycją i kulturą Wielkiej Brytanii.
Zdaniem ekspertów rozwiązanie powinny przynieść zaostrzenia podatkowe, które zniechęcą inwestorów do nabywania arcydzieł. Wielu przedstawicieli instytucji artystycznych ma nadzieję, że w obronie zbiorów wystąpią również niezależni przedsiębiorcy oraz organizacje. Bez pomocy osób trzecich instytucje nie są w stanie zablokować eksportu.
Przykładowe obiekty utracone na rzecz zagranicznych inwestorów:
Obraz Pabla Picasso, “Child with a Dove”, wartość: 50 mln funtów
„Child Holding a Dove”, Źródło: Christie’s
Wymienione dzieło Picassa jest jednym z najbardziej popularnych obrazów tego artysty, w Wielkiej Brytanii przebywało od 1924 roku. Zostało namalowane przez autora w wieku 20 lat w Paryżu. Dzieło początkowo należało do Paula Rosenberga, który sprzedał je brytyjskiemu przedsiębiorcy Samuelowi Courtauldowi.
Srebrny dzbanek autorstwa Christiana van Vianena wartość: 7.5 mln funtów
Srebrny dzbanek autorstwa Christiana van Vianena; źródło: materiały prasowe British Art Council
Obiekt przedstawiający kunszt van Vianena – mistrza złotnictwa z XVII wieku.
Szkic Raphaela, „Head of a Young Apostle„, wartość: 29,7 mln funtów
Raffaello Sanzio, Axiliary cartoon for the Head of a Young Apostle, Źródło; Sotheby’s
Dzieło było najcenniejszym obiektem włoskiego Renesansu będący częścią brytyjskiej prywatnej kolekcji. W kraju pozostawało przez ponad 300 lat, lecz rzadko było wystawiane do odbioru publicznego.
Trzymasztowiec Kathleen & May wartość: 2 mln funtów
Trzymasztowiec Kathleen & May; źródło: bbc.com
Żaglowiec jest unikalnym statkiem, produkcja obejmowała jedynie 60 takich obiektów. Według Komisji Sztuki mógł opuścić granice Wielkiej Brytanii na zawsze.
Katarzyna Grzemska
fot. góra: Picasso, „Child with a dove”, źródło: Christie’s
Portal Rynek i Sztuka
