„Życzyć wiatru w plecy”, „odwracać się plecami”, „mieć silne plecy”, „wbić komuś nóż w plecy” – to tylko kilka przykładów frazeologii potwierdzającej symboliczny charakter tej części ciała. Oto jak plecy utrwalone zostały przez artystów na przestrzeni dziejów.
Kitagawa Utamaro – Lovers in an Upstairs Room (1788)
Kitagawa Utamaro, „Lovers in an Upstairs Room”, British Museum
Jedno z najbardziej znanych dzieł sztuki stworzonych w nurcie japońskiej erotyki zwanej Shunga. Widzimy na nim plecy kobiety odzianej w kimono w towarzystwie kochanka. Utamaro przedstawił intymną sytuację dwojga, jednocześnie kładąc nacisk na tajemniczość kobiety.
Man Ray – Le Violon d’Ingres (1924)
Man Ray, „Le Violon d’Ingres”, J. Paul Getty Museum
Ta surrealistyczna fotografia jest jednocześnie klasykiem w swoim gatunku i żartem na temat malarstwa Jean-Auguste-Dominique Ingres, na którego dziełach zawsze znajdowały się kobiety o kształtach zbliżonych do proporcji skrzypiec. Do zdjęcia pozowała Kiki of Montmartre – nago.
Michał Anioł – Male Nude Seen from Behind (ok. 1504)
Michał Anioł, „Male Nude Seen from Behind”, Christie’s
Prowokujące studium męskich pleców w wykonaniu Michała Anioła. Dzieło ukazuje respekt malarza dla siły fizycznej manifestującej się w postaci pleców o wyrazistej muskulaturze.
Degas – After the Bath, Woman Drying Herself (1890-1895)
Degas, „After the Bath, Woman Drying Herself”, National Gallery
Wydawać by się mogło, że Degas podglądał bohaterkę tego obrazu i w ukryciu szkicował kształt jej ciała. W rzeczywistości wzorował się na dziele Michała Anioła, jedynie potęgując zachwyt nad pięknymi plecami.
David Hockney – Peter Getting Out of Nick’s Pool (1966)
David Hockney, „Peter Getting out of Nick’s Pool”, Walker Art Gallery
Jeden z najbardziej wyzwolonych i radosnych obrazów Hockneya, ukazujący Petera Schlesingera wychodzącego z basenu.
Courbet – The Spring (1868)
Courbet, „The Spring”, Musée d’Orsay
W czasach, kiedy Courbet stworzył to dzieło, zwykło się malować kobiety o łagodnych proporcjach ciała. Autor zerwał z tą tendencją, przedstawiając kobietę w sposób zbliżony do rzeczywistości, podkreślając w ten sposób, że maluje prawdziwego człowieka, a nie wyimaginowaną nimfę.
Giulio Campagnola – Woman Reclining in a Landscape (1508-1509)
Giulio Campagnola, „Woman Reclining in a Landscape”, Cleveland Museum of Art
To renesansowe dzieło zostało stworzone przy pomocy techniki zwanej nakrapianiem, która pomogła artyście uwypuklić miękkość skóry i trawy. Nakrapianie było zapowiedzią pointylizmu.
Thomas Eakins – Thomas Eakins and J. Laurie Wallace at the shore (ok. 1883)
Thomas Eakins, „Thomas Eakins and J. Laurie Wallace at the shore”, Metropolitan Museum of Art
Amerykański artysta Thomas Eakins malował obrazy w nurcie realizmu, a także fotografował nagość. Powyższy akt przedstawia samego artystę w towarzystwie modela.
Salvador Dali – Figure at a Window (1925)
Salvador Dali, „Figure at a Window”, Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofia
Obraz został stworzony podczas pobytu artysty w domu w Hiszpanii, jeszcze przed zetknięciem się z paryskimi nurtami w sztuce. Artysta wydaje się być bezstronnym obserwatorem, a jego dzieło figuratywnym. Niewątpliwie stoi jednak za tym zmysłowy dreszcz, poczucie, że widz w swoim umyśle rozbiera modelkę.
Canova – Sleeping Nymph (ok. 1820-1824)
Canova, „Sleeping Nymph” (1820-1824), V&A
Canova stworzył swoją „nimfę” w sposób pozwalający odbiorcom na przyjrzenie się jej plecom.
Karolina Wrześniewska
Fot. (góra) David Hockney, „Peter Getting out of Nick’s Pool”, Walker Art Gallery
Portal Rynek i Sztuka
